1 tydzień temu
Pracodawca może ukarać swojego pracownika za nienależyte wypełnianie powierzonych mu obowiązków zawodowych na kilka sposobów. Jedną z najbardziej dotkliwych i poważnych sankcji jest otrzymanie nagany. Za co można ją dostać? Jakie rodzi to konsekwencje? Czy istnieje możliwość odwołania się od nagany w pracy? Sprawdź!
Naganę dla pracownika definiuje art. 108 Kodeksu pracy. Zgodnie z jego zapisami:
Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować:
1) karę upomnienia;
2) karę nagany.
Dodatkowo:
Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy – pracodawca może również stosować karę pieniężną.
Prościej rzecz ujmując – nagana dla pracownika to rodzaj kary porządkowej, jaką pracodawca może nałożyć za nieprzestrzeganie obowiązków pracowniczych, takich jak naruszenie regulaminu pracy czy niewykonywanie poleceń przełożonych. Jest to środek dyscyplinujący, który może być wpisany do akt osobowych i mieć konsekwencje dla dalszego zatrudnienia.
Za co można otrzymać naganę w pracy?
Przytoczony artykuł 108 Kodeksu pracy mówi, iż naganę można otrzymać przede wszystkim za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji pracy, jej porządku oraz przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Taka kara jest więc przewidziana dla pracowników, którzy w rażący sposób nie dostosowują się do zasad panujących w danym miejscu zatrudnienia i przez swoje zachowanie czy postawę narażają na zakłócenie codziennego funkcjonowania firmy lub instytucji, w której są zatrudnieni. W praktyce naganę pracowniczą można otrzymać np. za:
- notoryczne spóźnienia do pracy,
- nieprzestrzeganie regulaminu pracy lub przepisów BHP,
- odmowa wykonania polecenia służbowego bez uzasadnionej przyczyny,
- nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy,
- korzystanie z telefonu lub internetu w celach prywatnych w czasie pracy, jeżeli jest to zabronione,
- nieodpowiednie zachowanie wobec współpracowników lub przełożonych (np. wulgaryzmy, agresja),
- niedbalstwo w wykonywaniu obowiązków skutkujące stratami dla firmy,
- spożywanie alkoholu lub bycie pod jego wpływem w miejscu pracy,
- wynoszenie firmowego mienia bez zgody pracodawcy,
- naruszenie tajemnicy służbowej.
Jakie są konsekwencje otrzymania nagany w pracy?
Podstawową konsekwencją otrzymania nagany pracowniczej jest obecność informacji o takowym zdarzeniu w aktach osobowych pracownikach. Świadectwo pracy z adnotacją o przyznaniu tego rodzaju kary przez pracodawcę może w jakimś stopniu utrudnić ukaranemu pracownikowi znalezienie nowej pracy. Nagana często bowiem zniechęca potencjalnych przyszłych pracodawców do podjęcia współpracy z taką osobą.
Warto dodać, iż nagana, w zależności od tego, za co została przyznana, może stanowić podstawę do wcielenia w życie innych sankcji, np. kary pieniężnej (jeśli za popełnione przewinienie kodeks pracy przewiduje takową), utratę premii regulaminowej czy choćby zwolnienie z pracy. W przypadku kary finansowej, trzeba pamiętać, iż ta nie może przekraczać jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi.
Nagana dla pracownika – kwestie formalne
Kara porządkowa może zostać nałożona na pracownika w określonym terminie, tj. przed upływem dwóch tygodni od uzyskania wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i trzech miesięcy od dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia. To warunek konieczny do spełnienia, by nagana przyznana pracownikowi była uznana za skuteczną.
Co ważne – nagana może być nałożona tylko po wcześniejszym zapoznaniu się z wyjaśnieniami pracownika, który ma zostać ukarany w ten sposób.
Nagana powinna być udzielona na piśmie. W jej treści należy zawrzeć uzasadnienie jej nałożenia na konkretnego pracownika. Konieczne jest też wskazanie, kiedy i w jakich okolicznościach doszło do przewinienia pracownika.
Warto pamiętać, iż nagana powinna zostać usunięta z akt pracownika po roku jego nienagannej pracy u pracodawcy, który taką karę zdecydował się nałożyć.
Odwołanie się od nagany
Pracownik ma prawo wnieść sprzeciw wobec nałożonej na niego nagany. Może to zrobić w ciągu siedmiu dni od zawiadomienia o ukaraniu. Wtedy pracodawca ma czternaście dni na rozpatrzenie odwołania. W razie jego odrzucenia, konieczne jest przedstawienie odpowiedzi w tej sprawie. jeżeli ta nie zostanie udzielona, wówczas naganę uznaje się za niebyłą.
Sam sprzeciw wobec nagany należy złożyć pisemnie, wskazując w dokumencie dzień nałożenia kary, a także dodając do niego wyjaśnienia sprawy, wskazujące, iż kara została nałożona bezpodstawnie.
Jeśli pracodawca odrzuci sprzeciw wobec nagany, musi poinformować o tym pracownika na piśmie. W takiej sytuacji pracownik może wystąpić do sądu pracy z pozwem o uchylenie kary porządkowej. Sąd oceni, czy nagana została nałożona zgodnie z przepisami i czy była uzasadniona.
W sprawach tego rodzaju obie strony mogą wówczas potrzebować kompleksowej pomocy prawnej. Wsparcie z zakresu prawa pracy oferuje nasza Kancelaria.
Jeśli potrzebują Państwo skonsultować swój przypadek z prawnikiem, szukają Państwo profesjonalnego doradztwa i wsparcia merytorycznego, zachęcamy do kontaktu:
71 737 37 22
Radca prawny Wrocław Sobota Jachira
