Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej domaga się uchylenia przepisów, które przewidują możliwość nabywania uprawnień do wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty w Polsce w trybach uproszczonych. Uproszczone zasady dostępu do zawodu nie zapewniają rzetelnego zweryfikowania kwalifikacji, nie pozwalają też na adekwatny nadz^r nad osobami dopuszczonymi już do wykonywania zawodu w tym trybie.
W listopadzie 2020 r. przy sprzeciwie samorządu lekarskiego do ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty wprowadzono możliwość uzyskania uprawnień zawodowych w pierwszym uproszczonym trybie, polegającym na uzyskaniu zgody Ministra Zdrowia na wykonywanie zawodu na określony zakres czynności zawodowych, czas i miejsce zatrudnienia w podmiocie wykonującym działalność leczniczą. W grudniu 2020 r. dodano do ustawy drugi tryb uproszczony, polegający na tym, iż w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii Minister Zdrowia może udzielić zgody na wykonywanie zawodu lekarza osobie, która przedstawi dyplom lekarza uzyskany poza obszarem Unii Europejskiej. Oba uproszczone tryby stanowią obniżenie wymagań stawianych kandydatom ubiegającym się o możliwość wykonywania zawodu lekarza w Polsce. Ich wprowadzenie nie doprowadziło też do osiągnięcia oczekiwanego przez ustawodawcę efektu, ponieważ po 4 latach funkcjonowania uproszczonego dostępu do zawodu lekarza sytuacja pacjentów w Polsce nie uległa oczekiwanej poprawie jeżeli chodzi o dostępność do świadczeń czy likwidację kolejek.
W rezultacie – jak ocenia NRL – do leczenia pacjentów w Polsce dopuszczany jest każdy, kto przedstawi jakikolwiek dyplom ukończenia co najmniej 5-letnich studiów medycznych, niezależnie od tego, jaką uczelnie ukończył i jaki był program nauczania. Co więcej, w przypadku warunkowego prawa wykonywania zawodu nie jest choćby wymagane zalegalizowanie dyplomu lub jego duplikatu przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej ani posiadanie apostille dyplomu lub jego duplikatu. Chyba żaden europejski kraj poza Polską nie pozwala sobie na to, aby dopuszczać do leczenia pacjentów osoby, których kwalifikacje nie są należycie weryfikowane – wskazuje Naczelna Izba Lekarska
“Jesteśmy głęboko poruszeni ostatnimi doniesieniami medialnymi, iż oto w Polsce pracują jako lekarze osoby niezweryfikowane. Poruszeni, ale nie zdziwieni, bo zafundowano nam tzw. warunkowe prawo wykonywania zawodu (wPWZ), tryby uproszczone, pracę „na zgodę Ministra Zdrowia” bez zgody izb lekarskich już w listopadzie 2020 r. Od czterech lat nieustannie apelujemy do rządzących o zmianę przepisów, tej zmiany przepisów się nie doczekaliśmy (…) Otwarto szeroko drzwi do wykonywania zawodu lekarza w Polsce osobom spoza granic kraju dopuszczając do tego, iż mamy w Polsce osoby, które pracują jako lekarz, nie są w rejestrze izby lekarskiej, nie podlegają odpowiedzialności zawodowej, nie podlegają Kodeksowi Etyki Lekarskiej, pracują bez żadnego nadzoru i bez żadnej kontroli” – podkreśla prezes NRL Łukasz Jankowski.