Nowa definicja mobbingu

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy zmieniającej Kodeks pracy. Projekt przewiduje przede wszystkim modyfikację dotychczasowych definicji molestowania, mobbingu, a także zmiany dotyczące dochodzenia roszczeń z tego powodu.

Najważniejszą zmianą jest uproszczona definicja mobbingu. Zgodnie z projektem jest on rozumiany jako „uporczywe nękanie pracownika”. Nie uwzględniono więc w tej chwili obowiązującej przesłanki długotrwałości. Ponadto został też rozbudowany katalog przykładów zachowań stanowiących mobbing (m.in. o nieuzasadnioną krytykę oraz utrudnianie funkcjonowania w środowisku pracy). Dochodzenie praw osób doświadczających mobbingu ma być dodatkowo uproszczone przez dodanie przykładowego wymienienia sprawców mobbingu, zawierającego m.in. przełożonych, podwładnych, osoby na stanowiskach równorzędnych oraz osoby zatrudnione na podstawie innej niż umowa o pracę (np. osoby samozatrudnione).

Z kolei definicja molestowania zostanie uzupełniona, tak aby była zbliżona do w tej chwili obowiązującej definicji molestowania seksualnego (jako zachowania o charakterze fizycznym, werbalnym lub pozawerbalnym).

Projekt ustawy zawiera też istotne zmiany dotyczące dochodzenia roszczeń z tytułu mobbingu oraz dyskryminacji.

W przypadku dyskryminacji – przepisy o zadośćuczynieniu uzupełnione zostaną o wzmiankę, iż sąd powinien ocenić rozmiar szkody wyrządzonej pracownikowi i zasądzić odpowiednio wyższą kwotę w razie ustalenia wysokiego stopnia poszkodowania pracownika. Co istotne, ujednolicony zostanie ciężar dowodu w postępowaniach dotyczących wszystkich form nierównego traktowania (również dyskryminacji, molestowania oraz molestowania seksualnego). Do pracownika będzie należało jedynie uprawdopodobnienie, iż doszło wobec niego do naruszenia zasady równego traktowania. Pracodawca będzie musiał z kolei udowodnić, iż nie dopuścił się naruszenia. Interesujący jest fakt, iż reguła ta ma rozciągać się również na postępowania wewnątrzzakładowe.

W przypadku dochodzenia roszczeń z tytułu mobbingu – sąd będzie każdorazowo zobowiązany do rozpatrzenia, czy nie zostały naruszone również dobra osobiste pracownika. Ustalony zostanie ponadto minimalny próg zadośćuczynienia za mobbing, w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia.

Z perspektywy pracodawców bardzo istotne są nowe obowiązki, które ma wprowadzić projekt. Po pierwsze, na pracodawców nałożony zostanie obowiązek przeciwdziałania naruszaniu godności oraz innych dóbr osobistych pracownika. Po drugie, regulaminy pracy będą musiały zawierać:

• zasady, tryb oraz częstotliwość działań przeciwko mobbingowi i naruszaniu godności,

• zasady równego traktowania oraz niedyskryminacji.

Obecnie projekt jest na etapie uzgodnień, opiniowania publicznego oraz konsultacji. Uwagi do projektu zgłaszane są przez poszczególne ministerstwa, a także niektóre instytucje, m.in. Radę Dialogu Społecznego czy organizacje pracodawców i pracowników.

Z projektem ustawy można zapoznać się tutaj.