1 dzień temu
Autor: Szymon Sarowski, radca prawny
W dniu 15 lutego 2024 r. wprowadzono nowelizację ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, mocą której nałożono liczne obowiązki na podmioty, których działalność powiązana jest pośrednio lub bezpośrednio z kontaktem z osobami małoletnimi.
Zamiarem ustawodawcy było zwiększenie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży poprzez nałożenie na pracodawców obowiązku weryfikacji uprzedniej karalności za przestępstwa seksualne osób zatrudnianych do pracy z małoletnimi. Ponadto wdrożono ścieżki postępowania w przypadku ujawnienia w danym podmiocie krzywdzenia małoletniego.
Zgodnie z przepisem przejściowym zawartym w ustawie nowelizującej standardy powinny być wdrożone najpóźniej w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. do 15 sierpnia 2024 r.
Weryfikacja karalności
Mocą ustawy na pracodawcy lub innym organizatorze działalności przeznaczonej dla nieletnich spoczywają obowiązki weryfikacyjne. Muszą być zrealizowane przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, opieką, uprawnianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich. Obowiązek weryfikacji dotyczy także obecnych pracowników lub zleceniobiorców, o ile ich dotychczasowy zakres obowiązków miałby zostać rozszerzony o pracę obejmującą kontakt z małoletnimi po dniu wejścia w życie ustawy, tj. od 15 lutego 2024 r. Powyższe obowiązki dotyczą zarówno zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, jak i współpracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. Podmiot powierzający pracę w procesie rekrutacji musi zweryfikować, czy dane kandydata są zamieszone w tzw. Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Rejestr ten składa się z trzech baz danych:
- rejestru publicznego,
- rejestru z dostępem ograniczonym,
- rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej 15 lat wydała postanowienie o wpisie
Dane potencjalnego pracownika winny być zweryfikowane w dwóch ostatnich z wymienionych baz danych.
Niezależnie od weryfikacji kandydata w Rejestrze, osoba ubiegająca się o zatrudnienie jest zobowiązana do dostarczenia potencjalnemu pracodawcy informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie uprzedniej karalności za przestępstwa na tle seksualnym oraz za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego. Składane jest także osobne oświadczenie dotyczące państwa lub państw, w których kandydat zamieszkiwał w ciągu ostatnich 20 lat. W przypadku osoby posiadającej obywatelstwa również innych państw, konieczne jest dostarczenie dokumentów stanowiących odpowiedniki polskich informacji z Krajowego Rejestru Karnego.
Standardy ochrony małoletnich
Znowelizowana ustawa nakłada obowiązek opracowania i wdrożenia procedur związanych z zasadami ochrony małoletnich w danym podmiocie na:
- organy zarządzające jednostką systemu oświaty oraz inną placówką oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, resocjalizacyjną, religijną, artystyczną, medyczną, rekreacyjną, sportową lub związaną z rozwijaniem zainteresowań, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni;
- organizatora działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, resocjalizacyjnej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich;
- podmioty świadczące usługi hotelarskie oraz turystyczne, a także prowadzące inne miejsca zakwaterowania zbiorowego.
Standardy powinny być dostosowane do charakteru i rodzaju placówki z uwzględnieniem minimalnego zakresu uregulowań oraz dodatkowych wymagań obciążających przedsiębiorców prowadzących hotele oraz miejsca zakwaterowania zbiorowego. Stąd firmy działające na szerszą skalę powinny rozważyć wprowadzenie stosownej procedury wraz ze wzorami oświadczeń oraz metodykami weryfikacji rekrutowanych pracowników. Jest to szczególnie istotne w kontekście przepisów karnych wprowadzających sankcje finansowe za zbagatelizowanie omawianego obowiązku
