Nowelizacja JPK w związku z obowiązkowym KSeF

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570; dalej: VATU, podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej. Pod tym dość ogólnikowo brzmiącym przepisem kryje się nic innego niż deklaracja z ewidencją JPK_V7. Szczegółowy zakres danych ujmowanych w tej ewidencji określa zaś rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988; dalej: SzczegZakrDanDeklR).

Obowiązkowy KSeF zrewolucjonizuje sposób wystawiania i odbierania faktur VAT. A przecież to faktury VAT są dokumentami, które z zasady ewidencjonowane są w ramach ewidencji z deklaracją VAT. Oczywiste jest więc dla wszystkich, iż między JPK a KSeF zaistnieją daleko posunięte synergie. Nowy sposób fakturowania musi odnaleźć odzwierciedlenie również w sposobie ewidencjonowania i deklarowania VAT w comiesięcznej bieżącej praktyce biznesowej. Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt przepisów nowelizujących SzczegZakrDanDeklR w zakresie konsekwencji płynących z obowiązkowego KSeF. Prace prawotwórcze trwają. Już dziś warto jednak zapoznać się z kierunkami zmian.

Numer KSeF jednak w JPK

Zgodnie z propozycją, podatnik w ewidencji sprzedaży będzie musiał wykazywać numer identyfikujący fakturę w Krajowym Systemie e-Faktur, o ile taki numer został nadany. W praktyce każda faktura wystawiona przy użyciu KSeF winna być opatrzona w numer identyfikujący z tego systemu (to co innego niż kolejny numer faktury w rozumieniu art. 106e ust. 1 pkt 2 VATU). Faktura ustrukturyzowana, zgodnie z definicją ustawową, to taka faktura, której nadano numer identyfikującego tę fakturę w KSeF. Analogiczny obowiązek ewidencjonowania numeru KSeF faktury powstanie w ramach ewidencji zakupów. Tu przepisy doprecyzowują także kwestię daty – w ewidencji należy wskazać datę otrzymania faktury ustrukturyzowanej a więc zgodnie z art. 106na ust. 3 VATU datę przydzielenia fakturze numeru KSeF.

Tak ewidencja sprzedaży jak i zakupu powinny być kompatybilne z niedostępnością KSeF oraz jego awarią. Faktury wystawiane w takich okolicznościach nie mają numeru KSeF. Fiskus przewidział i to. Zgodnie z planem, należy wówczas posłużyć się oznaczeniem „OFF”. Wskazuje ono, iż z uwagi na brak aktywności KSeF faktura nie została przesłana do tego systemu. Przewidziano też oznaczenie „BFK” – dotyczy faktur elektronicznych i faktur w postaci papierowej wystawionych bez użycia KSeF (gdy nie ma takiego obowiązku bez względu na awarię czy prace systemowe).

Faktury rozliczeniowe „pokrywające” zaliczkę

Dodatkowo, ewidencja sprzedaży powinna zawierać także inny nowy element w przypadku transakcji, w której podatnik nie wystawia faktury zaliczkowej, gdyż dokonuje dostawy w tym samym okresie co pobrana zaliczka. Zgodnie z art. 106 ust. 1a VATU, faktura taka powinna zawierać datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi i datę otrzymania zapłaty, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury. Te właśnie elementy powinny więc trafić odpowiednio także do ewidencji sprzedaży JPK. Ww. przepisy to dostosowanie do zmian obowiązujących od 1.9.2023 r.

Faktury korygujące

Znowelizowane przepisy dostosowują się także do nowej metodologii rozliczania faktur korygujących (w zależności, czy wystawianych w KSeF czy poza). Przepisy przejściowe w tym zakresie określają z kolei, iż w przypadku faktury korygującej wystawionej przed dniem wejścia w życie nowelizowanego rozporządzenia, zmniejszenie podatku naliczonego może być wykazywane w JPK w sposób dotychczasowy (a więc na podstawie oznaczenia WEW). Chodzi o sytuacje, w których dzięki „przyjazności” reformy SLIM VAT 1 podatnik musi korygować podatek naliczony bez posiadania faktury korygującej.

Drobne zmiany doprecyzowujące

Ministerstwo Finansów proponuje też szereg zmian przepisów JPK o czysto doprecyzowującym charakterze. Jest ich wiele, nie wszystkie mają znaczenie przełomowe i przez to nie wszystkie wskażemy. Ale przykładowo, obowiązkowy KSeF spowoduje odejście od uznawania paragonów fiskalnych za faktury uproszczone. Paragony fiskalne będą uznawane za faktury jedynie w sporadycznych przypadkach (np. przejazd za autostrady). Zatem w § 10 w ust. 1 w pkt 7 w lit. b SzczegZakrDanDeklR jest plan aby wyrazy „paragonów fiskalnych uznanych za faktury” zastąpić wyrazami „faktur wystawianych zgodnie z tym przepisem”. Choć z drugiej strony, w ww. zakresie dotychczasowe zasady stosowane mają być do 31.12.2024 r. Nowelizacja ma również ujednolicić posługiwanie się pojęciami „dowodów” w miejsce „dokumentów” czy wyeliminować inne „niezręczności językowe” narastające w SzczegZakrDanDeklR.

Komentarz