Nowy wykaz prac wzbronionych młodocianym

30 września 2023 r. wejdzie w życie rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac. Nowe przepisy uwzględniają zmiany technologiczne, które miały miejsce w większości sektorów gospodarki od czasu wejścia w życie poprzedniego rozporządzenia regulującego te kwestie. Dotyczy to również środków ochrony indywidualnej, które na przestrzeni ostatnich lat rozwinęły się technologicznie, dzięki czemu zapewniają większy poziom bezpieczeństwa.

Dodatkowe obowiązki dla pracodawcy

Nowelizacja zobowiąże pracodawcę do nieodpłatnego dostarczenia młodocianemu odzieży, obuwia roboczego, a także środków ochrony indywidualnej (zabezpieczających go przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy). Zatrudniający będzie musiał również poinformować młodocianego o sposobach posługiwania się tymi środkami.

Podkreślenie roli oceny ryzyka zawodowego

Nowe przepisy precyzują, iż oceny ryzyka zawodowego należy dokonywać przed każdą zmianą miejsca pracy młodocianego lub zmianą sposobu wykonywania pracy. Nie wskazują jednak na metodę, jaką należy się posługiwać przy dokonywaniu oceny oraz na kwestię jej dokumentacji. Zastosowanie znajdą tu więc ogólne reguły dotyczące przeprowadzania oceny ryzyka oraz prowadzenia dokumentacji dla pracowników pełnoletnich.

Szerszy katalog prac wzbronionych

Katalog przedmiotowych prac został poszerzony o prace:

• związane z promocją i użytkowaniem wyrobów tytoniowych,
• związane z produkcją, sprzedażą i reklamą treści pornograficznych,
• przy których istnieje prawdopodobieństwo użycia siły wobec zwierząt,
• w zakładach pogrzebowych.

Ręczne prace transportowe będą zabronione dla młodocianych, jeżeli przekroczą:

• 60% dopuszczalnej wartości obciążenia kobiet,
• 40% dopuszczalnej wartości obciążenia mężczyzn.

Nowelizacja zakłada również obniżenie minimalnej temperatury powietrza przy pracach wykonywanych przez młodocianego – z 14°C na 10°C. Należy przy tym pamiętać, iż pracodawca musi zapewnić odpowiednie środki ochrony indywidualnej, które zagwarantują młodocianemu pracownikowi bezpieczne wykonywanie zleconej pracy.

Warto dodać, iż nowy wykaz prac wzbronionych młodocianym nie będzie zawierał prac w środowisku o dużych wahaniach parametrów mikroklimatu, zwłaszcza w przypadku występowania nagłych zmian temperatury powietrza w zakresie powyżej 15 ^oC, przy jednoczesnym braku możliwości zastosowania min. 15-minutowej adaptacji w pomieszczeniach o temperaturze pośredniej.

Dopuszczalność niektórych prac

W załączniku nr 2 do rozporządzenia znalazł się wykaz prac wzbronionych młodocianym, przy których zezwala się na ich zatrudnianie w wieku powyżej 16 lat, jeżeli jest to niezbędne do odbycia przygotowania zawodowego i nie ma charakteru pracy stałej. Oznacza to, iż zakres obowiązków powinien ograniczać się do zaznajomienia młodocianego z niezbędnymi czynnościami. Czasem wiąże się to z dodatkowym zmniejszeniem dozwolonej liczby godzin na dobę.

Ile czasu w implementację?

Nowe przepisy nie przewidują okresu przejściowego na dostosowanie się pracodawców do wprowadzonych zmian – wchodzą w życie bezwzględnie 30 września. Należy przy tym pamiętać, iż pracownicy młodociani objęci są szczególną ochroną prawną, wynikającą z kodeksu pracy oraz innych przepisów prawa pracy. Stąd też implementacja nowych regulacji w zakładach pracy powinna mieć dla pracodawców najwyższy priorytet.