10 miesięcy temu
Rządowe Centrum Legislacji opublikowało długo oczekiwany projekt nowelizacji[1] tzw. specustawy ukraińskiej[2]. Przewiduje on przedłużenie rozwiązań dotyczących legalności pobytu obywateli Ukrainy i innych uchodźców w Polsce do 30.06.2024 r.
Co to oznacza w praktyce?
Pobyt na terytorium Polski pozostanie legalny dla obywateli Ukrainy, którzy:
- przybyli legalnie do Polski od 24.02.2022 r. w związku z wojną,
- posiadają Kartę Polaka i opuścili Ukrainę od 24.02.2022 r. w związku z wojną, a następnie przybyli legalnie do Polski (dotyczy to także członków rodzin takich osób),
- posiadają wizę krajową, a ostatni dzień legalnego pobytu na jej podstawie przypadał od 24.02.2022 r.,
- posiadają zezwolenie na pobyt czasowy, którego ostatni dzień okresu ważności przypadał od 24.02.2022 r.,
- przybyli do Polski na podstawie wizy Schengen, wizy lub karty pobytu wydanej przez inne państwo UE, lub też w ramach ruchu bezwizowego, a ostatni dzień legalnego pobytu na tej podstawie przypadał od 24.02.2022 r.
Analogicznie przedłużony zostanie okres ważności dokumentów pobytowych, w szczególności kart pobytu. Utrzymana zostanie też możliwość ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy przez obywateli Ukrainy, którzy nie spełniają wszystkich warunków jego wydania. Terminy na załatwianie przez urzędy spraw dotyczących zezwoleń na pobyt lub ich zmiany w dalszym ciągu będą zawieszone.
Powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Ukrainy
Projekt nowelizacji nie przewiduje dalej idących zmian w specustawie. W dalszym ciągu obowiązywać będzie uproszczona procedura legalizacji zatrudnienia Ukraińców, polegająca na następczym złożeniu przez pracodawcę powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelowi Ukrainy w terminie 14 dni od jej podjęcia . Złożone do tej pory powiadomienia również pozostaną ważne.
Uchodźcy bez obywatelstwa Ukrainy
Z dalszej ochrony czasowej korzystać mogą także uchodźcy nieobjęci specustawą. Są to osoby niebędące obywatelami Ukrainy, które posiadały zezwolenie na pobyt stały w Ukrainie. Zgodnie z komunikatem opublikowanym na stronie internetowej Urzędu ds. Cudzoziemców[3], dotychczas wydane im zaświadczenia o objęciu ochroną czasową zachowają ważność do 04.03.2025 r., niezależnie od daty ważności wskazanej w dokumencie.
Czego spodziewać się od lipca?
W kolejnym kroku ustawodawca będzie pracował nad zmianami merytorycznymi w specustawie, a następnie wydłuży termin obowiązywania specustawy zgodnie z decyzją Rady UE, czyli do 04.03.2025 r.
Możemy przypuszczać, iż zakres kolejnej nowelizacji specustawy będzie szerszy, a warunki pobytu i zatrudnienia obywateli Ukrainy w Polsce od lipca 2024 r. mogą ulec zmianie.
Choć legalny pobyt uchodźców, którzy wjechali do Polski od 24.02.2022 r. jest zagwarantowany przepisami unijnymi[4], to przedłużenie ważności dokumentów pobytowych i uproszczona procedura legalizacji zatrudnienia wszystkich obywateli Ukrainy wynikają wyłącznie z przepisów krajowych.
Skutki dla pracodawców
Jeżeli projektowana nowelizacja wejdzie w życie, pracownicy z Ukrainy, legitymujący się legalnym pobytem na podstawie specustawy, w dalszym ciągu będą mogli przebywać w Polsce i pracować na podstawie powiadomień co najmniej do 30.06.2024 r. Uzyskanie nowych dokumentów legalizacyjnych nie będzie więc palące dla cudzoziemców oraz ich pracodawców. W dalszym ciągu możliwe będzie także podejmowanie nowej współpracy z obywatelami Ukrainy, którzy przebywają w Polsce legalnie, pod warunkiem złożenia powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy.
Biorąc jednak pod uwagę planowane dalsze zmiany w specustawie, warto już teraz zweryfikować podstawy pobytu i pracy obywateli Ukrainy w Państwa przedsiębiorstwach. W wielu przypadkach (niezależenie od przepisów specustawy) jest możliwość uregulowania sytuacji pobytowej i zalegalizowania pracy Ukraińców w Polsce na ogólnych zasadach. Dzięki temu, zarówno pracownicy i pracodawcy, zyskują większą pewność co do możliwości dalszego przebywania i wykonywania pracy na terytorium Polski.
Chętnie wesprzemy we wszelkich sprawach związanych z legalizacją pobytu i zatrudnienia obywateli Ukrainy, a także innych cudzoziemców na terytorium Polski. Zapraszamy do kontaktu!
[1] https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12381502
[2] Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 103 z późn. zm.)
[4] Nowelizacja związana jest decyzją Rady UE o przedłużeniu ochrony czasowej uchodźców z Ukrainy do 04.03.2025 roku
