Ochrona zbiorów pod kontrolą. Narodowe Muzeum Morskie stawia na inteligentny monitoring

Zdjęcie: Ochrona zbiorów pod kontrolą. Narodowe Muzeum Morskie stawia na inteligentny monitoring

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku rozpoczyna nowy etap ochrony swoich zbiorów. Dzięki dofinansowaniu w wysokości 152 tys. zł z programu „Infrastruktura kultury” możliwe jest wdrożenie inteligentnego systemu kontroli warunków środowiskowych, który pozwoli usprawnić zarządzanie klimatem w salach i magazynach muzealnych. Nowe rozwiązanie ma nie tylko zabezpieczać wrażliwe zabytki, ale również ograniczać koszty i ślad węglowy placówki.

W dobie zmian klimatycznych i rosnących wymagań dotyczących zrównoważonego rozwoju odpowiednie parametry środowiskowe stały się jednym z ważnych elementów ochrony dziedzictwa kulturowego. W Narodowym Muzeum Morskim od lat funkcjonują nowoczesne systemy klimatyzacji i wentylacji, jednak ich eksploatacja bywa kosztowna i energochłonna. Wprowadzenie inteligentnego monitoringu pozwoli na bieżące kontrolowanie temperatury, wilgotności czy jakości powietrza i automatyczne dostosowywanie systemów w zależności od potrzeb. Nowy system zagwarantuje stabilne warunki klimatyczne, co przełoży się na dłuższe i bezpieczniejsze eksponowanie obiektów szczególnie wrażliwych. Umożliwi też porównywanie danych z różnych oddziałów i magazynów muzeum, a przy tym stworzy jednolite archiwum parametrów środowiskowych.

Trzon systemu stanowi centralna platforma gromadząca i analizująca dane z wielu punktów pomiarowych. Pracownicy techniczni mogą dzięki niej kontrolować wszystkie parametry w czasie rzeczywistym, natomiast konserwatorzy i kuratorzy uzyskają wgląd w informacje niezbędne przy planowaniu ekspozycji i podejmowaniu działań profilaktycznych. Technologia oparta na Internet of Things (IoT) pozwoli na zdalne przesyłanie danych, integrację rozproszonych urządzeń oraz szybkie reagowanie w sytuacjach, gdy warunki odbiegają od normy. System staje się tym samym narzędziem zarówno prewencyjnym, jak i analitycznym.

W ramach projektu zakupiono zestaw nowoczesnych rejestratorów, które mierzą temperaturę, wilgotność i poziom CO2. Dzięki wykorzystaniu technologii IoT urządzenia cechują się niskim zużyciem energii i stabilną komunikacją radiową, która nie wymaga instalowania dodatkowych wzmacniaczy. Mogą być umieszczone w miejscach najkorzystniejszych dla pomiarów – zarówno w salach wystawowych, jak i w trudno dostępnych magazynach.

Nowy system wspierają zakupione mobilne nawilżacze i osuszacze powietrza, które pozwalają na szybkie dostosowanie parametrów w pomieszczeniach wymagających szczególnej kontroli. Są lekkie, przenośne i mogą pracować w różnych oddziałach muzeum w zależności od aktualnych potrzeb. Urządzenia te odciążą centralne instalacje klimatyzacyjne, zmniejszając ich zużycie energii i pozwalając precyzyjnie korygować mikroklimat w wąskich, kluczowych przestrzeniach. To rozwiązanie szczególnie ważne przy ekspozycjach wrażliwych obiektów lub w okresach intensywnych zmian wilgotności powietrza.

Projekt „Zakup inteligentnego systemu kontroli i analizy warunków środowiskowych w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku” został sfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. To inwestycja, która przyniesie muzeum wymierne korzyści: zwiększy bezpieczeństwo zbiorów, poprawi efektywność energetyczną i umożliwi prowadzenie nowoczesnej, zrównoważonej polityki zarządzania środowiskiem wewnętrznym.

Eugeniusz Panto – pracownik Działu Konserwacji Muzealiów NMM. Fot. Ł. Grygiel