5 miesięcy temu
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą na mniejszą skalę, chętnie korzystają z pomocy najbliższej rodziny, o ile jest to potrzebne i możliwe. Taka osoba może być zatrudniona w firmie, przy czym warto znać zasady rozliczania zarówno w podatku dochodowym, jak i naliczania składek ZUS. W dzisiejszej publikacji zajmiemy się tematem osoby współpracującej w spółce cywilnej, czy taka opcja jest w ogóle możliwa?
Kogo uważa się za osobę współpracującą?
Ogólną informację na temat tego kto jest uważany za osobę współpracującą, znajdziemy w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (SUS). Wymienione tam zostały osoby takie jak:
- małżonek,
- dzieci własne,
- dzieci drugiego małżonka,
- dzieci przysposobione,
- rodzice,
- macocha i ojczym,
- osoby przysposabiające
o ile pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Jednak w tym miejscu należy się zastanowić czy taka sama zależność powstaje przy zatrudnieniu członka najbliższej rodziny w spółce cywilnej?
Definicja pracodawcy
W celu ustalenia jak zdefiniowany został pracodawca, zajrzymy do ustawy Kodeks pracy, w którym czytamy, iż pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, o ile zatrudniają one pracowników. Z przepisów nie wynika wprost, czy mianem pracodawcy można również określić spółkę cywilną. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a więc wydaje się, iż można ją również wpisać w definicję pracodawcy. W kontekście zatrudniania pracowników będziemy, więc mieli do czynienia ze spółką cywilną, jako pracodawcą, a nie z jej wspólnikami. A to oznacza, iż w takim przypadku nie może być mowy o zatrudnianiu osoby współpracującej.
W przypadku spółki cywilnej pracodawcą jest spółka, a nie jej wspólnicy. W tym układzie zatrudnienie członka najbliższej rodziny jest traktowane na takich samych zasadach, jak zatrudnienie osoby niespokrewnionej. A to oznacza, iż zaliczki na podatek dochodowy i składki ZUS będą naliczane i odprowadzane na zasadach ogólnych
Osoba współpracująca w spółce cywilnej, czy to możliwe?
W świetle powyższych ustaleń należy uznać, iż zatrudniając członka najbliższej rodziny w spółce cywilnej, nie mamy do czynienia z osobą współpracującą tylko z pracownikiem, tak również do tego tematu podchodzi ZUS. W jednej z interpretacji z dnia 12.09.2022 r. znak sprawy DI/100000/43/980/2022 ZUS wyjaśnił, iż stanowisko przedsiębiorcy jest prawidłowe. Potwierdził, iż w przypadku spółki jawnej pracodawcą nie jest osoba fizyczna, ale spółka. Przywołany został również wyrok Sądu Najwyższego z 1998 roku, w którym czytamy, iż z ustawy SUS wynika, iż spółka prawa cywilnego jest podmiotem gospodarczym, który może zatrudniać pracowników, w tym także osób bliskich wspólników. Na kanwie tego rozstrzygnięcia należy uznać, iż małżonek czy dziecko wspólnika spółki cywilnej nie będzie uznany za osobę współpracującą.
Podsumowanie
W dzisiejszej publikacji poruszony został temat zatrudniania członków najbliższej rodziny przez spółkę cywilną. Z przeprowadzonej analizy obowiązujących przepisów wyprowadzono wniosek, iż pracodawcą jest spółka, a nie jej wspólnicy, co automatycznie wyklucza możliwość uznania członków najbliższej rodziny za osoby współpracujące w świetle przepisów ZUS. Prowadzi to do jednego wniosku, iż zatrudnienie żony, dziecka, rodziców czy inne osoby, które mieszczą się w definicji osoby współpracującej, rodzi obowiązek dokonywania rozliczeń podatkowo-składkowych na takich samych zasadach, jak przy zatrudnianiu osób niespokrewnionych.
Stan prawny na dzień: 25.06.2024 r.
