5 miesięcy temu
1 lipca 2023 r. odwołano w Polsce stan zagrożenia epidemicznego. Oznacza to odwieszenie wielu obowiązków, w tym m.in. tych dotyczących orzeczeń lekarskich wydawanych w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich. Czas na ich uzyskanie lub aktualizację mija 28 grudnia 2023 r.
Koniec zawieszenia obowiązków
W ustawie covidowej przewidziano m.in. czasowe zawieszenie obowiązku przeprowadzania badań okresowych oraz uproszczenia w zakresie prowadzenia badań wstępnych i kontrolnych. Jednocześnie przewidziano, iż orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po 7 marca 2020 r., zachowały swoją ważność do czasu wskazanego w ustawie.
Zakres nadchodzących zmian i ważne terminy
Okres zawieszenia wspomnianych obowiązków wynosi 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Mija więc 28 grudnia 2023 r. Ze względu na zbliżający się okres świąteczny, warto już teraz zaplanować działanie w tym zakresie. Chodzi przede wszystkim o wykonanie:
- wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, jeżeli ważność wydanych w ich ramach orzeczeń lekarskich upłynęła po 7 marca 2020 r. i była przedłużona na mocy przepisów covidowych,
- okresowych badań lekarskich, których obowiązek wykonania został zawieszony na mocy przepisów covidowych.
Zwracamy jednak uwagę, iż jeżeli w okresie stanu zagrożenia epidemicznego / stanu epidemii pracownicy (mimo zawieszenia obowiązku) byli poddani okresowym badaniom lekarskim, to daty ważności w nich wskazane są wiążące. Jeśli natomiast w tym czasie badanie wstępne lub kontrolne przeprowadził, a także wydał na jego podstawie orzeczenie inny lekarz (na co zezwalała ustawa covidowa w określonych sytuacjach), taki dokument również traci moc 28 grudnia 2023 r. Wówczas konieczne jest uzyskanie nowego.
A co z orzeczeniami, które straciły ważność w okresie przejściowym?
Wspomniane przepisy dotyczą wprost tych orzeczeń lekarskich, które utraciły swoją ważność w okresie stanu epidemii / stanu zagrożenia epidemicznego. W praktyce pojawiły się jednak wątpliwości dotyczące tych, których ważność upłynęła w czasie 180-dniowego okresu przejściowego. Departament Prawa Pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, w związku z pytaniem interpretacyjnym Głównego Inspektoratu Pracy, wskazał, iż przedział liczony od 1 lipca 2023 r. do 28 grudnia 2023 r. można potraktować jako okres przejściowy. Po jego upływie każdy pracownik jest obowiązany posiadać aktualne orzeczenie lekarskie. W konsekwencji można przyjąć, iż będzie on dotyczył również skierowania na badania okresowe pracownika, któremu ważność orzeczenia lekarskiego upłynęła po 30 czerwca 2023 r.
Podkreślono, iż taka interpretacja uzasadniona jest również tym, iż równoległe wykonywanie zaległych oraz bieżących profilaktycznych badań lekarskich może spowodować długi czas oczekiwania na wizytę w poradniach medycyny pracy. Biorąc jednak pod uwagę, iż pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonywanie zawieszonych obowiązków, zalecamy ostrożne podejście do tej interpretacji i możliwie jak najszybsze skierowanie pracownika na badania okresowe.
