2 lat temu
Udzielenie premii to nie tylko element polityki kadrowej pracodawcy i sposób na docenienie zatrudnionego. Ważne jest także prawidłowe ujęcie świadczenia z punktu widzenia przepisów prawa podatkowego. Podatek od premii to czasem pomijany, ale w gruncie rzeczy bardzo istotny aspekt. Poprawność rozliczeń dokonanych przez przedsiębiorcę w tym zakresie jest rzetelnie badana przez państwowe organy podatkowe (Krajową Administrację Skarbową).
Premia a Kodeks pracy. Definicja świadczenia w prawie pracy
„Premia uznaniowa” to termin, z którym spotkał się prawdopodobnie każdy pracownik. Co adekwatnie ono oznacza? Przede wszystkim, trzeba wiedzieć, iż ustawa Kodeks pracy nie zawiera definicji tego słowa. W praktyce rozumie się przez to dodatkowe wynagrodzenie, które ma formę pieniężną.
Nagroda regulaminowa oraz uznaniowa to pojęcia często stosowane jako wyrazy bliskoznaczne. Tymczasem, rzeczywistość wygląda inaczej. Nagroda uznaniowa jest udzielana w zależności od dobrej woli pracodawcy.
Z kolei w przypadku premii regulaminowej kryteria przyznawania nagrody oraz jej wysokość muszą zostać ściśle określone w regulaminie zakładowym (układzie zbiorowym pracy). o ile pracownik spełnił zawarte w nim warunki (np. wysoki poziom sprzedaży kwartalnej), pracodawca jest na mocy regulaminu zobowiązany wypłacić przewidziane świadczenie. W sytuacji, gdy tak się nie stanie, pracownik może dochodzić należnego bonusu na drodze sądowej.
Oba rozwiązania łączy przede wszystkim jeden istotny element — jest nim podatek od premii.
Motywacyjne premie uznaniowe i regulaminowe w świetle obecnych regulacji podatkowych. Jakie obowiązki powinien wypełnić pracodawca wobec Urzędu Skarbowego?
Sposób, w jaki należy ustalić podatek od premii, jest regulowany przez ustawę z dnia 15.02.1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z w tej chwili obowiązującymi przepisami nagroda podlega opodatkowaniu podatkiem PIT tak samo, jak ma to miejsce w przypadku płacy zasadniczej otrzymywanej w ramach zawartego stosunku pracy. Taki stan rzeczy oznacza, iż pracodawca jest zobowiązany odliczyć zaliczki na podatek w taki sposób, jak robi się to w przypadku wynagrodzenia zasadniczego.
Jeśli chodzi o premie pracownicze, to stawka podatku dochodowego jest analogiczna do tej stosowanej w przypadku płacy zasadniczej oraz innych składników wynagrodzenia. A zatem, jest to:
- siedemnaście procent dla dochodów na poziomie do stu dwudziestu tysięcy złotych w skali roku,
- trzydzieści dwa procent ponad tę kwotę.
Nie tylko podatek od nagrody, czyli wpływ dodatku na składki ZUS-owskie i wynagrodzenie za urlop
Podatek od premii to ważne, ale nie jedyne zagadnienie kadrowo-płacowa, o którym musi pamiętać pracodawca podczas przyznawania dodatkowej bonifikaty osobie zatrudnionej w przedsiębiorstwie na umowie o pracę. Oprócz tego warto zastanowić się, czy nagroda przyznana pracownikowi wywołuje skutki z punktu widzenia świadczeń urlopowych oraz składek na ubezpieczenia płacone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Pracownicze świadczenie a urlop
Jeśli chodzi o pierwszy z wymienionych aspektów, to regulacje w tym zakresie są dość przejrzyste. Na wysokość wynagrodzenia za urlop wpływa poziom płacy zasadniczej oraz różnego rodzaju dodatki, o ile są wypłacane regularnie. A zatem, świadczenie z tytułu urlopu będzie tym większe, im wyższe są np. regularnie otrzymywane prowizje bądź dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych uzyskiwane przez pracownika.
Wypłacona premia — której istotą jest incydentalny charakter — niestety nie przekłada się na zwiększenie świadczenia urlopowego. Taką zasadę przyjmuje się choćby wówczas, gdy kwota premii jest stosunkowo wysoka.
Składki — Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi premia, która stanowi przychód pracownika, nie jest zwolniona od oskładkowania na cele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Uzyskanie przychodu w formie nagrody powinno zatem zostać uwzględnione podczas ustalania podstawy wymiaru składek ZUS. W takim przypadku od nagrody należy odprowadzić następujące m.in. rodzaje składek:
- emerytalna,
- chorobowa,
- zdrowotna.
Opodatkowanie premii pieniężnych w rozliczeniach między podatnikami prowadzącymi działalność gospodarczą. Kiedy można ją przyznawać i jakie wywołuje to skutki z punktu widzenia ustawy o VAT?
Premie i nagrody są zwykle postrzegane jako świadczenia wykorzystywane w rozliczeniach pomiędzy pracodawcami i zatrudnionymi. Tymczasem, mogą być one stosowane także w ramach współpracy biznesowej pomiędzy przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą. Do takiej sytuacji może dojść na przykład wówczas, gdy producent towarów chce wynagrodzić dystrybutora.
Przyznana z tego tytułu nagroda powinna zostać udokumentowana odrębnym dokumentem (fakturą). Podlega ona opodatkowaniu na mocy ustawy z dnia 11.03.2004 o podatku od towarów i usług (ustawy o podatku VAT). Takie podejście należy stosować, o ile warunki udzielania nagrody zostały wcześniej ustalone w umowie zawartej pomiędzy kontrahentami.
Z kolei w sytuacji, gdy sprzedawca towarów/usług chce przyznać swojemu nabywcy nagrodę związaną z konkretną dostawą, premia przybiera raczej postać rabatu. W takiej sytuacji można działać na dwa sposoby, w zależności od momentu ustalenia nagrody. jeżeli zostanie ona udzielona:
- przed wystawieniem faktury — dokument sprzedażowy potwierdzający dostawę towarów lub usług powinien zawierać kwotę odpowiednio pomniejszoną,
- po sporządzeniu faktury — należy przygotować dokument korygujący (korektę) na kwotę równą przyznanej obniżki
Premia jest przyznawana jako dodatek do wypłaty (płacy zasadniczej). Zazwyczaj pracodawca przyznaje osobie zatrudnionej dodatek w uznaniu za ciężką pracę oraz sukcesy zawodowe (stąd określenie: uznaniowa). W pewnym sensie opisywane świadczenie spełnia funkcję motywacyjną — udzielenie go pracownikowi powinno zmotywować zatrudnionego pozostałą część kadry do bardziej wytężonej aktywności zawodowej.
