1 rok temu
Naczelny Sąd Administracyjny uchwałą składu siedmiu sędziów z dnia 27 marca 2023 r., sygn. akt I FPS 2/22 przesądził, iż przepisy tzw. ustawy o COVID[1] nie dotyczą wstrzymania, rozpoczęcia i zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych.
Kwestia zawieszenia terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych w trakcie pandemii już w 2020 r. budziła wiele kontrowersji, które z czasem tylko przybierały na sile. Pierwsze wątpliwości dotyczyły tego, czy prawo administracyjne, o którym mowa w ustawie[2], obejmuje też prawo podatkowe, czy jednak podatki stanowią już odrębną dziedzinę prawa. Niejednolite było również podejście sądów administracyjnych do długości ewentualnego okresu zawieszenia. Niektóre z nich mówiły o 54, inne o 71 dniach.
Sporne zagadnienie dotyczyło więc wszystkich zobowiązań podatkowych, które w okresie obowiązywania przepisu (tj. w pierwszej połowie 2020 r.) pozostawały nieprzedawnione. W praktyce organy podatkowe uznawały, iż przepisy ustawy o COVID mają zastosowanie do terminów podatkowych, co umożliwiało wydanie decyzji określającej zobowiązanie podatkowe w wydłużonym terminie. Jednocześnie organy podatkowe kwestionowały stosowanie tych przepisów w sytuacjach, gdy wydłużenie terminu działałoby na korzyść podatnika, np. przy składaniu wniosków nadpłatowych.
Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego
Zdaniem NSA prezentowane dotychczas podejście było błędne. Prawo administracyjne nie obejmuje swym zakresem prawa podatkowego, a więc regulacje ustawy o COVID nie zawiesiły biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych.
Skutki uchwały NSA dla podatników
W konsekwencji wszystkie decyzje wymiarowe, które wydano w wydłużonym terminie, powinny zostać uchylone, a postępowania podatkowe umorzone. o ile zatem w Państwa sprawie toczy się postępowanie wymiarowe w odniesieniu do okresu rozliczeniowego, co do którego upłynął pięcioletni termin przedawnienia (liczony od końca roku podatkowego, w którym upłynął termin płatności podatku), a organy podatkowe, powołując się na ustawę o COVID, przez cały czas prowadzą postępowanie – warto złożyć wniosek o jego umorzenie.
Jednocześnie NSA nie wykluczył możliwości stosowania przepisów ustawy o COVID w odniesieniu do wniosków nadpłatowych złożonych w wydłużonym terminie. W tym zakresie Sąd powołał się na zasadę rozstrzygania wątpliwości wobec prawa na korzyść podatnika, przy czym szczegółowe podejście do tego zagadnienia znane będzie po opublikowaniu pisemnego uzasadnienia uchwały.
Gdyby mieli Państwo wątpliwości związane z przedstawionym zagadnieniem, zachęcamy do kontaktu z naszym zespołem podatkowym.
[1] Ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych („ustawa o COVID”).
[2] art. 15zzr ust. 1 pkt 3 ustawy o COVID
