Dorabianie „na czarno”, korzystanie z usług bez faktury czy niezarejestrowana sprzedaż to tylko niektóre z przypadków, które nie zawsze trafiają w pole widzenia urzędów skarbowych. Często to sami obywatele decydują się zgłaszać zauważone nieprawidłowości. Kto najczęściej informuje i co skłania ich do tego kroku?
Jak można zgłaszać podatkowe nadużycia?
Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) oferuje różnorodne kanały zgłaszania nieprawidłowości. Można to zrobić telefonicznie, dzięki całodobowej infolinii pod numerem 800 060 000, elektronicznego formularza, e-maila lub tradycyjnej poczty. Wszystkie zgłoszenia są szczegółowo analizowane i odpowiednio wykorzystywane – podkreśla KAS.
Kto zgłasza nieprawidłowości do skarbówki?
W 2023 roku liczba zgłoszeń do skarbówki wyniosła około 46 tys., co daje średnio ponad 120 zgłoszeń dziennie. Najwięcej pochodziło z województwa mazowieckiego (około 18 tys.), Dolnego Śląska (7,4 tys.) i Małopolski (4,6 tys.).
Z analizy wynika, iż za zgłoszeniami stoją przede wszystkim:
Kontrahenci donoszący na firmy prowadzące działalność gospodarczą.
Kupujący, którzy informują o niewystawianiu faktur lub paragonów.
Pracownicy, zgłaszający nieprawidłowości w miejscu pracy, w tym brak umów.
Byli małżonkowie, donoszący na byłych partnerów.
Członkowie rodzin, informujący o nadużyciach krewnych.
Zgłaszane przypadki dotyczą m.in. zatrudniania „na czarno”, wynajmu nieruchomości bez odprowadzania podatku czy braku ewidencjonowania sprzedaży.
Sezonowość zgłoszeń i regionalne różnice
Najwięcej zgłoszeń trafia do skarbówki w marcu i kwietniu, co wiąże się z okresem rocznych rozliczeń podatkowych. W tym czasie często zgłaszane są przypadki braku PIT-u od pracodawców. Na Podhalu natomiast donosy nasilały się w okresach ferii zimowych, długich weekendów i wakacji – mówi Magda Kobos z krakowskiej IAS.
Czy zgłaszanie nieprawidłowości to donosicielstwo?
Choć w Polsce temat zgłaszania nadużyć podatkowych bywa traktowany jako donosicielstwo, KAS przypomina, iż walka z przestępczością podatkową ma najważniejsze znaczenie dla gospodarki. Większe wpływy do budżetu państwa pozwalają finansować infrastrukturę, służbę zdrowia i edukację.
Urzędnicy apelują do obywateli, by nie ignorowali przypadków nadużyć i zgłaszali je odpowiednim służbom. Każda informacja jest cennym źródłem danych, które mogą pomóc w ograniczeniu szarej strefy i zwiększeniu przejrzystości w systemie podatkowym.