7 miesięcy temu
Naczelny Sąd Administracyjny wydał 1 sierpnia 2023 r. precedensowy wyrok (sygn. II FSK 270/21), w którym uznał, iż zapewnienie zakwaterowania i transportu pracownikom oddelegowanym do pracy za granicą nie stanowi przychodu. Nie podlega ono więc opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jest to miła niespodzianka, ponieważ od kilku lat sądy oraz organy skarbowe konsekwentnie twierdziły, iż koszty poniesione w związku z oddelegowaniem pracownika do pracy za granicą – w szczególności te za zakwaterowanie i transport – stanowią przychód pracownika i są ponoszone w jego interesie.
Tło sprawy
Sprawa, do której odnosi się wyrok, dotyczyła polskiej spółki świadczącej usługi związane z montażem, remontami oraz konserwacją wszelkiego rodzaju technologicznych linii produkcyjnych w różnych lokalizacjach na świecie. W większości jednak na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. W celu realizacji usług spółka oddelegowywała swoich pracowników za granicę na krótkie, maksymalnie kilkumiesięczne okresy na podstawie porozumień (aneksów) do umów o pracę. Za zgodą pracowników zmieniano w nich tymczasowo miejsce świadczenia pracy. Spółka zapewniała pracownikom bezpłatne zakwaterowanie oraz transport do miejsca oddelegowania. Nie mieli oni żadnego wpływu na wybór lokalizacji oddelegowania oraz miejsca i warunków zakwaterowania.
Z tak przedstawionym stanem faktycznym spółka zwróciła się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o interpretację, czy zapewnienie takich świadczeń stanowi przychód pracowników ze stosunku pracy.
Opodatkowanie świadczeń dla pracownika oddelegowanego za granicę
DKIS uznał, iż opisane świadczenia stanowią przychód pracowników. Jego stanowisko następnie podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny (sygn. III SA/Wa 2115/20), oddalając skargę spółki. W konsekwencji spółka wniosła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Ku ogólnemu zaskoczeniu i wbrew dotychczas jednolitej, negatywnej linii orzeczniczej, NSA orzekł, iż zapewnienie przez pracodawcę transportu oraz zakwaterowania pracownikom w związku z ich oddelegowaniem za granicę, nie może stanowić ich przychodu.
W uzasadnieniu stwierdził, powołując się również na przepisy unijne[1], iż zapewnienie tych świadczeń jest w interesie pracodawcy. Zgodnie z prawem UE, za element wynagrodzenia pracownika nie mogą być uznane koszty ponoszone przez pracodawcę na pracowników w trakcie oddelegowania, takie jak transport czy zakwaterowanie.
NSA dodatkowo podkreślił, iż skoro regulacje unijne wskazują, iż nie można wliczać do wynagrodzenia takich kosztów, to również na gruncie polskiego prawa podatkowego nie można obciążyć nimi pracownika. Wobec powyższego zakwaterowanie oraz transport, jeżeli są związane z krótkoterminowym oddelegowaniem pracownika do pracy za granicą, powinny każdorazowo obciążać pracodawcę, a nie pracownika.
Czy to początek nowej linii orzeczniczej?
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego może świadczyć o nadchodzącej zmianie podejścia organów. Póki co rekomendujemy jednak zachowanie umiarkowanego entuzjazmu.
Jeden pozytywny wyrok niekoniecznie oznacza trwałą zmianę podejścia organów i ugruntowanej linii orzeczniczej. Oczywiście jest to jak najbardziej zwrot w dobrą stronę i argumentacja NSA od dłuższego czasu była podnoszona przez praktyków. Należy jednak pamiętać, iż to pierwszy tego typu wyrok i na wyciągnięcie daleko idących wniosków należy jeszcze poczekać. Decydujące znaczenie będą miały z pewnością kolejne orzeczenia sądów administracyjnych wydawane w podobnych sprawach.
Jeżeli oddelegowują Państwo swoich pracowników za granicę i zapewniają im bezpłatny transport oraz zakwaterowanie – rekomendujemy, by przez cały czas uznawać te świadczenia za przychód pracownika. Opcją pozostaje oczywiście wystąpienie o indywidualną interpretację podatkową, jak w przypadku opisywanego wyroku. Warto w takim przypadku przeanalizować wszystkie za i przeciw oraz dokonać indywidualnej oceny w związku z prowadzoną działalnością, w czym z chęcią pomożemy.
[1] Dyrektywa 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 1996 roku, dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług.
