Projekt rozporządzenia TCTF – wsparcie dla sektorów gospodarki zeroemisyjnej

Na ostatniej prostej są prace dotyczące rozporządzenia, które określi szczegółowe warunki i tryb udzielania wsparcia w ramach TCTF. W najbliższym czasie powinien je podpisać minister, następnie będziemy oczekiwać na decyzję Komisji Europejskiej o niewnoszeniu zastrzeżeń do programu. Oznacza to, iż przedsiębiorcy z sektorów gospodarki zeroemisyjnej już niedługo będą mogli ubiegać się o wsparcie. Kiedy dokładnie i jakie warunki będą musieli spełnić, aby otrzymać pomoc? Odpowiadamy.

Po podstawowe informacje dotyczące TCTF zapraszamy do wpisu – Tymczasowe Ramy Kryzysowe – wsparcie dla sektorów kluczowych dla gospodarki zeroemisyjnej.

Tymczasowe Ramy Kryzysowe w Polsce – ustawa, potem rozporządzenie

Polski program pomocowy składać się będzie z ustawy i rozporządzenia. Ustawa weszła w życie 17 sierpnia 2023 r.[1] i jest pierwszą podstawą prawną do udzielania przez Ministra Rozwoju i Technologii pomocy publicznej na realizację projektów inwestycyjnych o znaczeniu strategicznym dla przejścia na gospodarkę o zerowej emisji netto.

Takim projektem niskoemisyjnym jest inwestycja, która polega na:

1. produkcji:
   1. urządzeń takich jak: baterie, panele słoneczne, turbiny wiatrowe, pompy ciepła, elektrolizery oraz urządzenia do wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCUS),
   1. kluczowych komponentów przeznaczonych do bezpośredniego użytku jako materiał do produkcji powyższych urządzeń i używanych w tym celu;
2. produkcji lub odzysku pokrewnych surowców krytycznych niezbędnych do produkcji urządzeń i kluczowych komponentów, o których mowa w punkcie 1.

Wsparcie na projekty niskoemisyjne jest udzielane w formie dotacji.

Zgodnie z ustawą Minister Rozwoju miał określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb udzielania wsparcia na projekty niskoemisyjne.

Można się więc spodziewać, iż w najbliższym czasie Minister Rozwoju podpisze rozporządzenie. Z uwagi na nieznany zakres ewentualnych uwag do projektu, ciężko jednak wyrokować, kiedy dokładnie to nastąpi.

Zgodnie z projektowanymi przepisami, rozporządzenie wejdzie w życie dzień po ogłoszeniu.

Od kiedy będzie możliwe udzielanie pomocy z TCTF?

Pomoc z TCTF będzie mogła być udzielana dopiero po tym, gdy rozporządzenie wejdzie w życie i KE wyda decyzję, iż nie wnosi zastrzeżeń do programu.

W przypadku dotacji bezpośredniej dniem podpisania umowy jest dzień przyznania / udzielenia pomocy na podstawie polskich i unijnych przepisów. Tak więc dopiero po uzyskaniu pozytywnej decyzji KE pomoc mogłaby być udzielana w formie dotacji, na podstawie umowy zawartej z przedsiębiorcami przez Ministra Rozwoju i Technologii.

Analizując doświadczenia innych państw członkowskich, które notyfikowały już swoje programy pomocowe (Węgry, Hiszpania, Niemcy), zakładamy, iż proces notyfikacji potrwa 4-8 tygodni.

Planowany budżet dla inwestycji z sektora gospodarki zeroemisyjnej

Zgodnie z planami budżet programu wyniesie 5 mld złotych i będzie rozłożony na 10 lat, począwszy od 2023 roku.

Pomoc będzie mogła być udzielana do 31 grudnia 2025 r. Oznacza to, iż do tego czasu będą musiały zostać zawarte umowy dotacyjne, ale w rzeczywistości pomoc będzie mogła być wypłacana przez dłuższy czas.

Warunki uzyskania wsparcia z Tymczasowych Ram Kryzysowych

Przedsiębiorca ubiegający się o pomoc na projekt niskoemisyjny jest obowiązany ponieść nakłady inwestycyjne w kwocie stanowiącej co najmniej równowartość 110 milionów euro oraz utworzyć co najmniej 50 nowych miejsc pracy w związku z realizacją projektu.

Dodatkowo, zgodnie z obecnym projektem rozporządzenia, przedsiębiorcy będą musieli spełnić 5 spośród 14 tzw. kryteriów jakościowych:

• utworzenie wyspecjalizowanych miejsc pracy,
• zatrudnienie znacznej liczby nowych pracowników wykraczającej poza minimalny próg,
• poniesienie kosztów kwalifikowanych znacznie wykraczających poza minimalny próg,
• współpraca z podmiotami tworzącymi system szkolnictwa wyższego i nauki,
• lokalizacja inwestycji na obszarze zagrożonym wykluczeniem;
• robotyzacja i automatyzacja procesów,
• inwestycja w OZE,
• wykorzystanie potencjału zasobów ludzkich,
• wspieranie zdobywania wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz kooperacja ze szkolnictwem branżowym,
• tworzenie powiązań regionalnych,
• podejmowanie działań w zakresie opieki nad pracownikiem,
• prowadzenie działalności gospodarczej o niskim negatywnym wpływie na środowisko,
• prowadzenie działalności B+R.

Inwestycja będzie musiała zakończyć się w ciągu 7 lat od jej rozpoczęcia.

Z tym terminem łączy się także obowiązek utrzymania inwestycji na danym obszarze przez co najmniej 5 lat, a w przypadku MŚP – przez co najmniej 3 lata.

Kosztami kwalifikowalnymi będą koszty inwestycji związane z realizacją projektu niskoemisyjnego. Są to wszystkie koszty inwestycji w rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne niezbędne do produkcji lub odzysku określonych wyrobów.

Będziemy na bieżąco informować o statusie procedowanego rozporządzenia oraz jego ostatecznym zakresie.

[1] Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie Krajowego Centrum Przetwarzania Danych