Rekompensaty dla weteranów działań poza granicami państwa

Podmioty mogące ubiegać się o przyznanie rekompensaty

Zgodnie z projektowaną ustawą, osobą zainteresowaną, która może ubiegać się o przyznanie rekompensaty jest weteran poszkodowany, którego ustalony uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%.

Zainteresowany, z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu, o którym mowa powyżej, może otrzymać tylko jedną rekompensatę.

Wysokość rekompensaty

Jak wynika z projektowanych przepisów, rekompensatę przyznaje się w kwocie nie niższej niż 200 000 zł oraz nie wyższej niż 600 000 zł.

Wskazane kwoty podlegają corocznie waloryzacji od 1 marca. Wskaźnikiem waloryzacji jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, o którym mowa w przepisach ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251).

Opisana waloryzacja polega na pomnożeniu wskazanych kwot przez wskaźnik waloryzacji. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kwoty zostają zaokrąglone do pełnych setek w górę.

Określenie kwoty rekompensaty

Na gruncie projektowanych przepisów kwotę rekompensaty określa się z uwzględnieniem:

1. wysokości ustalonego uszczerbku na zdrowiu lub
2. cierpień fizycznych i psychicznych związanych z okolicznościami doznanego uszczerbku na zdrowiu oraz jego następstw, w tym jego trwałości lub
3. niezdolności do pracy lub podejmowania ról społecznych lub
4. znacznego pogorszenia jakości życia, w tym w związku z koniecznością podjęcia długotrwałego lub skomplikowanego leczenia.

Wszczęcie postępowania w sprawie przyznania rekompensaty

Jak wynika z projektowanej ustawy, postępowanie w sprawie przyznania rekompensaty wszczyna na pisemny wniosek zainteresowanego:

1. weterana poszkodowanego-żołnierza – Minister Obrony Narodowej;
2. weterana poszkodowanego-funkcjonariusza – minister adekwatny do spraw wewnętrznych;
3. weterana poszkodowanego-funkcjonariusza ABW – Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
4. weterana poszkodowanego-funkcjonariusza AW – Szef Agencji Wywiadu.

Co istotne, przez czas trwania postępowania bieg przedawnienia roszczeń o zadośćuczynienie związane z uszczerbkiem na zdrowiu, którego dotyczy wniosek o rekompensatę, nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu.

Wniosek o przyznanie rekompensaty

Projektowane przepisy określają elementy, które zawiera wniosek o przyznanie rekompensaty. Są to:

1. imię i nazwisko;
2. numer PESEL;
3. serię i numer legitymacji weterana poszkodowanego;
4. adres zamieszkania;
5. adres do korespondencji;
6. numer telefonu kontaktowego;
7. liczbę osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym z zainteresowanym;
8. liczbę i datę urodzenia dzieci pozostających na utrzymaniu zainteresowanego;
9. liczbę i datę urodzenia innych osób nie prowadzących wspólnego gospodarstwa domowego z zainteresowanym, ale pozostających na jego utrzymaniu;
10. aktualne miejsce pracy lub służby;
11. informacje o prowadzeniu działalności gospodarczej w tym NIP;
12. uzasadnienie, dotyczące okoliczności doznanego uszczerbku na zdrowiu;
13. podpis.

Do wniosku o przyznanie rekompensaty dołącza się:

1. kopie dokumentów potwierdzających stopień doznanego uszczerbku;
2. kopie dokumentów dotyczących stanu zdrowia oraz leczenia związanego z wypadkiem lub chorobą, w związku z którymi przyznano statusu weterana poszkodowanego;
3. kopię zaświadczenia od pracodawcy o zatrudnieniu lub zaświadczenie od dowódcy o pełnieniu służby wojskowej oraz oświadczenie o prowadzeniu lub nieprowadzeniu działalności gospodarczej oraz zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o nieodprowadzaniu składek albo zaświadczenie z Urzędu Pracy o pozostawaniu osobą bezrobotną albo o pozostawaniu osobą poszukującą pracy niepozostającą w zatrudnieniu;
4. kopie faktur i rachunków imiennych potwierdzających koszty ponoszone w związku z uszczerbkiem na zdrowiu;
5. oświadczenie o uzyskanych przez zainteresowanego odszkodowaniach, zadośćuczynieniach lub innych świadczeniach finansowych w związku z wypadkiem lub chorobą, na skutek których żądana jest rekompensata wraz z kopią dokumentów to potwierdzających;
6. oświadczenie o ponoszonych nieudokumentowanych kosztach w związku z uszczerbkiem na zdrowiu;
7. kopie dokumentów poświadczających ponoszone zobowiązania (w tym kredyty, pożyczki, alimenty) wskazujące wysokość tych zobowiązań oraz datę ich powstania;
8. kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w przypadku jej orzeczenia;
9. oświadczenie, iż w sprawie objętej wnioskiem nie został wydany prawomocny wyrok albo nie zawarto ugody w sprawie o zadośćuczynienie;
10. oświadczenie, iż w sprawie objętej wnioskiem nie toczy się postępowanie sądowe w sprawie o zadośćuczynienie;
11. oświadczenie, iż zainteresowany nie uzyskał, w sprawie objętej wnioskiem, zadośćuczynienia od sprawcy czynu powodującego szkodę;
12. oświadczenie, iż sąd w postępowaniu karnym nie orzekł, w sprawie objętej wnioskiem, na rzecz zainteresowanego, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Należy zauważyć, iż informacje przedstawione we wniosku składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Procedura przyznania rekompensaty

Minister Obrony Narodowej, minister adekwatny do spraw wewnętrznych, Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Szef Agencji Wywiadu, każdy w zakresie swojej adekwatności, tworzy zespół do opiniowania spraw dotyczących przyznania rekompensaty. Do zadań zespołu należy wydawanie w toku postępowania opinii w przedmiocie zasadności przyznania rekompensaty oraz jej wysokości. Opinię wydaje się w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania kompletnego wniosku.

W terminie 30 dni od dnia, gdy decyzja, w której przyznano rekompensatę i ustalono jej wysokość, stała się prawomocna, Zainteresowany składa odpowiedniemu organowi oświadczenie o przyjęciu rekompensaty albo o rezygnacji z rekompensaty. Oświadczenie o przyjęciu rekompensaty zawiera informację o formie wypłaty rekompensaty wraz ze wskazaniem numeru rachunku płatniczego albo adresu do wypłaty.

Przyznana kwota rekompensaty nie podlega waloryzacji.

Odpowiedni organ wydaje decyzję administracyjną w sprawie rekompensaty, w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania wyżej opisanej opinii.

Wypłata kwoty rekompensaty

Zgodnie z projektowanymi przepisami, rekompensata jest wypłacana w terminie 14 dni od dnia doręczenia adekwatnemu organowi wydającemu decyzję oświadczenia o przyjęciu rekompensaty wynikającej z prawomocnej decyzji.

Etap legislacyjny

Projekt ustawy o zmianie ustawy o weteranach działań poza granicami państwa został opublikowany w Rządowym Centrum Legislacji i jest w tej chwili na etapie uzgodnień.