Jest wiele form prowadzenia działalności gospodarczej. Każda z nich charakteryzuje się innymi cechami — różne są formy podatkowe czy wymogi związane z nazwą oraz siedzibą firmy. Jakie są rodzaje działalności gospodarczej i którą z nich warto wybrać?
Rodzaje działalności gospodarczej w Polsce
Przedsiębiorca, który chce założyć własny biznes, ma do wyboru kilka form działalności. Są to:
- jednoosobowa działalność gospodarcza,
- spółki kapitałowe,
- spółko osobowe,
- spółka cywilna.
Każda z tych form upoważnia przedsiębiorcę do świadczenia płatnych usług klientom. Warto zaznaczyć, iż obywatele Unii Europejskiej mogą w Polsce założyć własną firmę lub oddział przedsiębiorcy zagranicznego oraz świadczyć usługi transgraniczne. Obywatele spoza Unii Europejskiej mogą natomiast założyć w Polsce działalność po spełnieniu dodatkowych warunków.
Rodzaje spółki
Spółki są częstą formą prowadzenia działalności. Możemy je rozróżnić na osobowe i kapitałowe. Wśród tych pierwszych wyróżniamy spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową, czy komandytowo-akcyjną. W przypadku tego rodzaju spółek działalność opiera się na więzi między wspólnikami. Oznacza to, iż odejście lub zmiana wspólnika sporo zmienia i wymaga załatwienia wielu formalności; spółki osobowe opierają się więc na partnerstwie co najmniej dwóch osób.
Natomiast spółki kapitałowe to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o.) i spółka akcyjna. Charakteryzują się one większą formalizacją struktur. Organami decyzyjnymi są w tym przypadku zarząd, czy rada nadzorcza. Istnienie tych organów jest konieczne, aby zaistniała spółka kapitałowa.
Istnieje jeszcze spółka cywilna, która musi mieć minimum dwóch wspólników – mogą to być osoby fizyczne, prawne, lub jednostki organizacyjne, która posiadają zdolność prawną. Spółka cywilna, tak samo jak jednoosobowa działalność gospodarcza, nie funkcjonuje jako podmiot praw i obowiązków, co oznacza, iż nie dokonuje we własnym imieniu czynności prawnych.
Rozpoczęcie działalności gospodarczej – jaką formę wybrać?
Jeśli stawiasz swoje pierwsze kroki w biznesie, warto zacząć od jak najprostszej formy działalności. Oczywiście, rozpoczynając działalność, dobrze jest na samym początku sprawdzić, czy biznes w ogóle ma sens i przez jakiś czas spróbować świadczyć swoje usługi w ramach działalności nierejestrowanej. Później można już zarejestrować działalność w bazie CEIDG. Wiele osób zaczyna od jednoosobowej działalności gospodarczej, z uwagi na uproszczone formalności i samowystarczalność. Działanie w spółkach wymaga już bowiem zaangażowania w przedsiębiorstwo drugiej osoby.
W przypadku założenia działalności często potrzebne jest wniesienie wkładu finansowego. Nie jest on wymagany przy jednoosobowej działalności gospodarczej, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej czy komandytowej. Wniesienia kapitału zakładowego w wysokości minimum 1 złotego wymaga prosta spółka akcyjna. Większy kapitał będziesz musiał wnieść do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – jest minimalnie 5 tysięcy złotych i dotyczy to każdego wspólnika. Wkład finansowy do spółki komandytowo-akcyjnej wynosi 50 tysięcy złotych, a do spółki akcyjnej 100 tysięcy złotych.
Warto przeczytać: Działalność nierejestrowana. Na czym polega i jak ją założyć?
Formy prowadzenia działalności gospodarczej a kwestia podatków
Opodatkowanie to dla przedsiębiorcy jedna z najważniejszych i często najbardziej stresujących kwestii. Formy opodatkowania zależą od dochodów, ale także od formy prowadzenia działalności. Wśród różnych rodzajów opodatkowania możemy wymienić:
- opodatkowanie na zasadach ogólnych według skali podatkowej (12% lub 19%) – mogą z niego skorzystać jednoosobowe działalności gospodarcze, czy na przykład partnerzy w spółce partnerskiej. Zasadniczo opodatkowanie to opłaca się firmom o niskich dochodach, tak zwanych małym podatnikom,
- opodatkowanie liniowe, wynoszące 19%,
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
- podatek dochodowy od osób prawnych.
Warto zaznaczyć, że spółki cywilna, jawna i partnerska nie są podatnikami podatku dochodowego – ten płacą za siebie jej wspólnicy. Natomiast spółki komandytowe, komandytowo-akcyjna, spółka z o.o., prosta spółka akcyjna czy spółka akcyjna to podmioty opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych. Wynoszą one 19 procent składki podstawowej lub 9 procent obniżonej stawki dla małych podatników – stosuje się ją, jeżeli wartość przychodu ze sprzedaży łącznie z kwotą VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 1 200 000 euro lub też dla podatników dopiero rozpoczynających działalność.
Indywidualna działalność gospodarcza a konto firmowe
Prowadząc własny biznes, powinieneś zasadniczo mieć konto firmowe. Choć polskie prawo nie nakłada na przedsiębiorców, prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze obowiązku zakładania konta firmowego, to banki z zasady nie przewidują udostępniania konta indywidualnego do celów prywatnych. Oznacza to, iż jeżeli korzystasz z konta indywidualnego do wykonywania transakcji firmowych, bank może wymagać od Ciebie zaprzestania takich transakcji. Instytucja powołuje się na kwestię wykorzystania rachunku zgodnie z przeznaczeniem i regulaminem, który podpisałeś.
Do założenia działalności jest więc de facto wymagane założenie konta firmowego.
Warto zobaczyć: Ranking kont firmowych
Czy warto założyć własny biznes?
Założenie własnego biznesu to ścieżka, którą obiera wiele osób, będących rozczarowanymi pracą na etacie. Prowadzenie przedsiębiorstwa daje dużo wolności i przede wszystkim możliwość realizacji swoich ambicji. Oczywiście, jednoosobowa działalność gospodarcza czy inna forma prowadzenia biznesu wiąże się także z pewnymi wymaganiami i sporą odpowiedzialnością. Wymagane jest odprowadzanie podatków i prowadzenie księgowości – pełnej lub uproszczonej. Jako przedsiębiorca będziesz także musiał określić, czy jesteś płatnikiem VAT i jeżeli będzie to konieczne, zorganizować kwestie związane z zatrudnieniem pracowników.
Sporo osób, które otwarły własną działalność i miały na nią jakiś pomysł, są zadowolone z kierunku, w którym poszła ich kariera. W prowadzeniu własnej działalności bywają momenty lepsze i gorsze, plusem jest jednak fakt, iż mając biznes, można zupełnie samodzielnie kształtować swoje życie zawodowe. To duża wartość, którą docenia sporo osób.
Skąd wziąć środki na własny biznes?
Własna działalność może generować spore zyski, ale wiąże się także z pewnymi kosztami, zwłaszcza na początku. Zależnie od rodzaju świadczonych przez siebie usług będziesz potrzebował odpowiedniego sprzętu, księgowości i innych elementów, które sprawią, iż Twój biznes będzie mógł się rozkręcić. Skąd wziąć pieniądze na rozpoczęcie działalności? Część środków możesz pozyskać na przykład z Powiatowego Urzędu pracy, który oferuje dotacje dla osób niezatrudnionych. Dotacje możesz pozyskać także z PFRON oraz Funduszy Unijnych. Pożyczki na korzystnych zasadach oferuje też Bank Gospodarstwa Krajowego oraz niektóre banki i inne instytucje finansowe.
Często rozpoczęcie działalności nie wymaga posiadania dużych zasobów. Działalność z czasem rozrasta się i wtedy pojawiają się pieniądze. W przypadku niektórych spółek, kapitał zakładowy to jednak podstawa, dlatego warto być na bieżąco i sprawdzać, która instytucja oferuje środki na otwarcie działalności.