Przypomnijmy, iż nowe prawo ma na celu przyznanie opiekunom wcześniaków uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.
Do tej pory wymagane było rozpoczęcie urlopu macierzyńskiego wraz z porodem wcześniaka, a możliwość jego przerwania następowała dopiero po ośmiu tygodniach. Efekt? Matki takich dzieci w praktyce czuły się pozbawione urlopu macierzyńskiego, bo w okresie hospitalizacji noworodków nie mogły spędzać całego czasu ze swoim chorym dzieckiem.
Nowelizacja kodeksu pracy, która obowiązuje od 19 marca 2025 r., zakłada wprowadzenie dla takich osób nowego uprawnienia, tj. uzupełniającego urlopu macierzyńskiego – płatnego co miesiąc w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego.
Wraz z wejściem ustawy w życie o dodatkowy urlop mogą ubiegać się nie tylko pracownicy, ale również inne osoby objęte dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Prawo do nowego świadczenia będą miały także osoby, które 19 marca 2025 r. będą przebywać na urlopie macierzyńskim lub na urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, choćby jeżeli ich dziecko urodziło się przed wejściem w życie omawianych regulacji. Warunek jest jeden: ich podstawowy urlop macierzyński trwa do 19 marca 2025 r. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek najpóźniej w ostatnim dniu trwania urlopu macierzyńskiego.
Wymiar dodatkowego urlopu będzie zależał od tygodnia ciąży, w którym urodzi się maluch, jego masy urodzeniowej oraz okresu jego pobytu w szpitalu. Nowa regulacja obejmie dzieci, które urodziły się:
- przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g;
- po ukończeniu 28. tygodnia ciąży, ale przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g;
- po ukończeniu 37. tygodnia ciąży, jeżeli dziecko po porodzie spędzi w szpitalu co najmniej dwa dni, z których pierwszy przypada w okresie od 5. do 28. dnia po narodzinach. Długość dodatkowego urlopu może wynosić maksymalnie 8 lub 15 tygodni – w zależności od czasu hospitalizacji, tygodnia ciąży, w którym nastąpił poród, oraz masy urodzeniowej dziecka.
– Sposób obliczania dodatkowego świadczenia dobrze obrazuje następujący przykład. Syn państwa X urodził się 10 marca 2025 r. (tj. w 39. tygodniu ciąży). Ze względu na komplikacje zdrowotne noworodek wymagał kilkukrotnej hospitalizacji w pierwszych tygodniach życia. Pierwszy pobyt w szpitalu trwał od 12 do 20 marca, a drugi – od 5 kwietnia do 20 maja. Przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego bierze się pod uwagę hospitalizację od piątego dnia do ósmego tygodnia po porodzie, czyli od 15 marca do 4 maja 2025 r. W tym czasie dziecko przebywało w szpitalu pięć tygodni i dwa dni. Okres ten należy zaokrąglić do pełnych tygodni. Mama noworodka może więc skorzystać z sześciu tygodni uzupełniającego urlopu macierzyńskiego – tłumaczy dr Katarzyna Kalata, radca prawny z Kancelarii Kalata.
Podstawa prawna: nowelizacja Kodeksu pracy (Dz.U. z 2024 r. poz. 1871)