Różnica pomiędzy kwarantanną a izolacją – COVID-19

3 lat temu

Od wielu miesięcy świat mierzy się z pandemią zakażeń patogenem SARS-CoV-2. SARS-CoV-2 jest wirusem należącym do grupy koronawirusów i powodującym ostrą chorobę zakaźną układu oddechowego – COVID-19.

W związku z zaistniałą sytuacją epidemiologiczną na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (t. j. Dz.U. 2020 poz. 491 z późn. zm.) na terytorium Polski od dnia 20 marca 2020 r. wprowadzono obowiązujący do odwołania stan epidemii.

Aktem prawnym regulującym przeciwdziałanie chorobom zakaźnym jest ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1845 z późn. zm.) – dalej: u. z. z. z. Przepisy u. z. z. z. stosuje się do zakażeń COVID-19 w myśl § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 lutego 2020 r. w sprawie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2(Dz. U. 2020 poz. 325) wydanego na podstawie art. 3 ust. 2 u. z. z. z.

W myśl art. 5 u. z. z. z. głównymi instrumentami ograniczającymi rozprzestrzenianie się COVID-19 są:

kwarantanna
izolacja

Problematykę kwarantanny i izolacji w związku z COVID-19 szczegółowo reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z 6 kwietnia 2020 r. w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego (Dz. U. 2020 poz. 607 z późn. zm.) – dalej: rozp. z 6 kwietnia 2020 r.

Istotne zmiany powyższego rozporządzenia wprowadziło obowiązujące od 2 września 2020 r. rozporządzenie Ministra Zdrowia z 1 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego (Dz.U. 2020 poz. 1506) oraz obowiązująca od 24 października 2020 r.nowelizacja rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 1758 z późn. zm.) – dalej: rozp. z 9 października 2020 r.

Czym pod względem prawnym jest kwarantanna?

Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi explicite zawiera definicję legalną kwarantanny. W myśl art. 2 pkt 12 u. z. z. z. kwarantanna oznacza odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych.

W świetle obowiązujących przepisów kwarantanna nakładana jest na osobę, która

miała styczność ze źródłem zakażenia;
lub wykazuje objawy zakażenia koronawirusem;
lub z powodów przekroczenia granicy Polski z państwem spoza Unii Europejskiej;

Kwarantannie podlega osoba, która wykazuje objawy zakażenia koronawirusem i oczekuje na wynik testu na obecność COVID-19.

Kwarantannie podlega osoba prowadząca wspólne gospodarstwo domowe (zamieszkująca wspólnie) z osobą, u której stwierdzono zakażenie wirusem SARS-CoV-2 lub z nią zamieszkująca. Kwarantanna rozpoczyna się w dniu uzyskania przez osobę, u której stwierdzono zakażenie wirusem SARS-CoV-2, pozytywnego wyniku testu i trwa 7 dni od dnia zakończenia izolacji osoby chorej na COVID. Kwarantanna jest automatyczna – nie wymaga wydania decyzji przez organ inspekcji sanitarnej. Obowiązek poddania się kwarantannie wynika z mocy prawa.

Ponadto zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 2 rozp. z 9 października 2020 r. obowiązkowej kwarantannie podlegają również osoby, które przekroczyły granicę państwową RP z państwami spoza UE, z wyłączeniem szeregu wyjątków zawartych w § 3 rozp. z 9 października 2020 r. Należy podkreślić, iż – w myśl dodanego do § 2 rozp. z 9 października 2020 r. ustępu 2a – organ inspekcji sanitarnej nie wydaje decyzji o skierowaniu ww. osób na kwarantannę, a więc obowiązek poddania się kwarantannie w tym przypadku wynika z mocy samego prawa.

Kwarantanna dla osób, które przekroczyły granicę

Obowiązkowejkwarantannie po przekroczeniu granicy państwowej RP z państwami spoza UE nie podlegają osoby wymienione w § 3 rozp. z 9 października 2020 r. Są to m.in. obywatele Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemcy, którzy są małżonkami albo dziećmi obywateli Rzeczypospolitej Polskiej albo pozostają pod stałą opieką obywateli Rzeczypospolitej Polskiej; obywatele państw członkowskich UE, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz ich małżonkowie i dzieci a także szereg grup zawodowych.

Co istotne – od dnia 24 października 2020 r. na mocy nowelizacji rozp. z 9 października 2020 r. uchylono § 5 nakładający obowiązek odbywania kwarantanny wraz z domownikami. Osoby zamieszkujące z osobą odbywającą kwarantannę nie są nią objęte.

Należy również podkreślić, iż od dnia 24 października – w myśl dodanego § 5a do rozp. z 9 października 2020 r. – obowiązku odbycia kwarantanny nie stosuje się wobec osoby, która zakończyła hospitalizację, odbywanie izolacji lub izolacji w warunkach domowych, z powodu stwierdzenia zakażenia wirusem SARS-CoV-2.

Od dnia 3 listopada 2020 r. również osoby wykonującej zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej nie podlegają kwarantannie.

Skrócenie kwarantanny

Zgodnie z art. 34 ust. 2 u. z. z. z. osoby, które były narażone na chorobę zakaźną lub pozostawały w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego, a nie wykazują objawów chorobowych, o ile tak postanowią organy inspekcji sanitarnej, podlegają obowiązkowej kwarantannie przez okres nie dłuższy niż 21 dni, licząc od dnia następującego po ostatnim dniu odpowiednio narażenia albo styczności.

W uzasadnionych przypadkach na podstawie § 3 ust. 4 rozp. z 9 października 2020 r. państwowy powiatowy inspektor sanitarny decyduje o skróceniu okresu kwarantanny albo zwolnieniu z obowiązku jej odbycia.

Jeśli przebywający na kwarantannie zauważy u siebie objawy zakażenia COVID-19, takie jak m. in. gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza, duszności czy utrata węchu lub smaku, powinien niezwłocznie skontaktować się w tej sprawie z lekarzem rodzinnym. Lekarz rodzinny uzgodni z pacjentem dalsze niezbędne czynności, w szczególności może zlecić wykonanie testu na obecność wirusa SARS-CoV-2.

W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku testu osoba jest zobowiązana do odbycia izolacji w myśl § 2 ust. 2 rozp. z 6 kwietnia 2020 r. na podstawie art. 34 ust. u. z. z. z.

Należy pamiętać, iż zgodnie z art. 34 ust. 4 u. z. z. z. osoba skierowana na kwarantannę ma bezwzględny zakaz opuszczania miejsca kwarantanny. Zakaz ten zgodnie z § 3a ust. 3 rozp. z 9 października 2020 r. ulega zawieszeniu na czas udania się do miejsca pobrania materiału biologicznego do diagnostyki laboratoryjnej w kierunku wirusa SARS-CoV-2 oraz powrotu do miejsca odbywania kwarantanny albo izolacji w warunkach domowych Decyzję o skierowaniu do odbywania kwarantanny może nałożyć na podstawie art. 33 u. z. z. z państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny.

Od decyzji inspektora służy odwołanie do inspektora wojewódzkiego, które wnosi się za pośrednictwem inspektora, który wydał decyzję w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. o ile odwołanie nie zostanie uwzględnione, to na decyzję organu odwoławczego służy skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Należy ją wnieść w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji organu odwoławczego, za jego pośrednictwem.

Ponadto zgodnie z art. . 35 ust. 1 u. z. z. z w przypadku podejrzenia lub rozpoznania zachorowania na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lekarz przyjmujący do szpitala, miejsca izolacji lub odbywania kwarantanny, kierując się własną oceną stopnia zagrożenia dla zdrowia publicznego, poddaje osobę podejrzaną o zachorowanie, chorą na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lub osobę narażoną na zakażenie hospitalizacji, izolacji lub kwarantannie oraz badaniom, również w przypadku, gdy wskazana osoba nie wyraża zgody na hospitalizację, izolację, kwarantannę lub wykonanie badania.

Pracodawca ma obowiązek uznać nieobecność pracownika za usprawiedliwioną na podstawie decyzji państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o skierowaniu na kwarantannę zgodnie z § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1632). W okresie nieobecności w pracy pracownikowi prawo pracy, jasno mówi o tym, iż przysługuje zasiłek chorobowy na podstawie art. 6 ust 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645).

Podsumowując, kwarantanna ma charakter czasowy. Jest stosowana w celu zatrzymania transmisji wirusa. Stosowana jest wobec osoby zdrowej. jeżeli w trakcie kwarantanny okaże się, iż osoba jej podlegająca choruje na COVID-19, zastosowany instrument ustawowy ulega zmianie. Od momentu potwierdzenia zakażenia stosowana jest izolacja.

Kiedy stosowana jest izolacja?

W myśl art. 2 pkt 11 u. z. z. z. izolacja polega na odosobnieniu osoby lub grupy osób chorych na chorobę zakaźną albo osoby lub grupy osób podejrzanych o chorobę zakaźną w celu uniemożliwienia przeniesienia biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby.

W świetle art. 34 ust. 4 pkt 1 u. z. z. z. należy wyodrębnić dwa rodzaje izolacji:

izolacja w warunkach domowych;
izolacja w warunkach pozadomowych;

Izolacja domowa w myśl art. 2 pkt. 11a u. z. z. z. polega na odosobnieniu osoby chorej z przebiegiem choroby zakaźnej niewymagającej bezwzględnej hospitalizacji ze względów medycznych w jej miejscu zamieszkania lub pobytu w celu zapobieżenia szerzenia się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Zgodnie z § 2 ust. 2 rozp. z 6.04.2020 r. izolację w warunkach domowych stosuje się wobec osób, u których stwierdzono pozytywny wynik badania na obecność koronawirusa SARS-CoV-2, jeżeli nie wykazują objawów choroby lub jej przebieg jest łagodny – na przykład występuje u nich stan podgorączkowy lub kaszel.

Osoby zakażone SARS-CoV-2, których stan wymaga hospitalizacji, lekarz kieruje na izolację w warunkach pozadomowych w szpitalu.

Zakończenie izolacji

Zakończenie izolacji w myśl § 3a ust. 2 pkt 1 rozp. z 6.04.2020 r. może nastąpić po 3 dniach – o ile u zakażonego nie występuje gorączka ani objawy infekcji ze strony układu oddechowego – ale nie wcześniej niż po 13 dniach od dnia wystąpienia objawów – w przypadku pacjenta z objawami klinicznymi. Ponadto lekarz sprawujący opiekę nad pacjentem lub lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może przedłużyć okres izolacji, jednak nie wcześniej niż w 8 dobie jej odbywania.

Alternatywnie na podstawie § 3a ust. 2 pkt 2 rozp. z 6.04.2020 r. zakończenie izolacji może nastąpić po 10 dniach od daty uzyskania pierwszego dodatniego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 – w przypadku pacjenta bez objawów klinicznych, chyba iż lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, który udzielił teleporady lub porady w warunkach domowych nie wcześniej niż w ósmej dobie odbywania tej izolacji przedłuży okres jej trwania.

W przypadku pacjentów immunoniekompetentnych w myśl § 3a ust. 4 rozp. z 6.04.2020 r. okres izolacji może zostać przedłużony do 20 dni. Decyzję w tej sprawie podejmuje lekarz sprawujący opiekę nad pacjentem w szpitalu albo izolatorium albo lekarz podstawowej opieki zdrowotnej w przypadku pacjenta objętego izolacją domową.

Zgodnie z § 3a ust. 4 pkt 2 rozp. z 6.04.2020 r. w szczególnych sytuacjach zakończenie izolacji może nastąpić po uzyskaniu dwukrotnie ujemnego wyniku testu w kierunku SARS-CoV-2 z próbek pobranych w odstępach co najmniej 24-godzinnych, niezależnie od liczby dni, które upłynęły od ostatniego dodatniego wyniku i od rodzaju objawów klinicznych. Taka możliwość przysługuje m.in. osobom wykonującym zawód medyczny lub osobom sprawującym opiekę nad osobami przebywającymi w domach pomocy społecznej.

Analogicznie do postępowania w przypadku kwarantanny, pracodawca – na podstawie decyzji państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o skierowaniu pracownika na izolację – ma obowiązek uznać w takim przypadku nieobecność pracownika za usprawiedliwioną zgodnie z § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1632). Ponadto, w okresie nieobecności w pracy pracownikowi przysługiwać będzie zasiłek chorobowy zgodnie z art. 6 ust 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645).

W myśl art. 15 uzzzn ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz. U. poz. 1842 z późn. zm.) wobec osoby naruszającej obowiązek hospitalizacji, kwarantanny lub izolacji w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem lub zwalczaniem COVID-19, nałożonego przez adekwatny organ lub wynikającego z przepisów prawa, państwowy powiatowy inspektor sanitarny nakłada na osobę naruszającą taki obowiązek, w drodze decyzji, administracyjną karę pieniężną w kwocie do 30 000 zł. Stwierdzenie naruszenia ww. obowiązku może nastąpić w szczególności na podstawie ustaleń Policji.

Ponadto niestosowanie się do decyzji nakładającej obowiązek poddania się kwarantannie lub izolacji może na podstawie art. 116 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 821 z późn. zm.) generować odpowiedzialność za wykroczenie polegające na nieprzestrzeganiu nakazów lub zakazów o zapobieganiu chorobom zakaźnym. W przypadku wykroczenia maksymalna wysokość grzywny wynosi – 5000 zł.

Podsumowanie

Podsumowując, zarówno kwarantanna, jak i izolacja są stosowane w celu zatrzymania transmisji wirusa i mają charakter czasowy. Kwarantanna jest stosowana wobec osoby zdrowej, która m.in. miała kontakt z osobą zakażoną, natomiast izolację stosuje się wobec osoby z dodatnim wynikiem testu na obecność SARS-CoV-2. jeżeli w trakcie kwarantanny okaże się, iż osoba jej podlegająca choruje na COVID-19, zastosowany instrument ustawowy ulega zmianie i od momentu potwierdzenia zakażenia wobec chorego stosowana jest izolacja.

Idź do oryginalnego materiału