Standard organizacyjny opieki okołoporodowej w trakcie zmian

1 tydzień temu

Standard, znajdujący się w tej chwili w opracowaniu, wpisuje się w poprawię bezpieczeństwa zdrowotnego kobiet, ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia prokreacyjnego oraz opieki okołoporodowej.
Projekt koresponduje z wytycznymi WHO, osiągnięciach medycyny opartej na dowodach oraz praktyce stosowania dotychczas obowiązującego standardu.
Założenia to m.in. mniejsza medykalizacja porodu, świadczenia profilaktyczne, ujednolicenie organizacji i zakresu opieki zdrowotnej nad kobietą rodzącą, matką i dzieckiem.

Obecny stan prawny

Aktualnie standard organizacyjny opieki zdrowotnej w podmiotach wykonujących działalność leczniczą udzielających świadczeń zdrowotnych w zakresie opieki okołoporodowej określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z 16.8.2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1324).

Obowiązuje w zasadniczo niezmienionej wersji, począwszy od 1.1.2019 r.

Obecnie resort zdrowia pracuje nad zmianami w standardzie, które poddane są konsultacjom publicznym np. z konsultantami krajowymi w dziedzinie położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego, anestezjologii, samorządami zawodowymi (lekarzy, pielęgniarek i położnych, diagnostów laboratoryjnych, fizjoterapeutów), związkami zawodowymi, stowarzyszeniami w ochronie zdrowia, towarzystwami naukowymi, a także NFZ i Rzecznikiem Praw Pacjenta.

Zakres zmian

Zgodnie z Oceną Skutków Regulacji, nowe standardy obejmować mają m.in. następujące zmiany:

zakres świadczeń profilaktycznych i działań w zakresie promocji zdrowia oraz badań diagnostycznych i konsultacji medycznych, u kobiet w okresie ciąży został rozszerzony o nowe badania realizowane w terminie do 10. tygodnia ciąży lub w chwili pierwszego zgłoszenia się,
skorygowaniu uległ termin wykonania badania stężenia glukozy we krwi po doustnym podaniu 75 g glukozy, które powinno być wykonane w okresie 24–28 tygodnia ciąży – obowiązujące przepisy błędnie wskazują wcześniejszy okres jego wykonania, czyli 21–26 tydzień ciąży,
dodano obowiązek informowania kobiet w okresie ciąży już od 10. tygodnia ciąży lub w chwili pierwszego zgłoszenia się kobiety w ciąży do lekarza lub położnej o szczepieniach zalecanych w okresie ciąży,
do standardu włączono profilaktykę wtórną raka piersi przez dodanie zalecenia badania ultrasonograficznego piersi u kobiet, w szczególności po 35 roku życia, w sytuacji klinicznych zmian w piersi lub gdy obciążenie rodzinne lub genetyczne wskazuje na wyższe ryzyko raka piersi,
rozszerzono katalog czynników ryzyka identyfikowanych na podstawie wywiadu przeprowadzonego podczas ciąży oraz przed porodem o konieczność identyfikacji u kobiety w ciąży chorób przewlekłych, ze szczególnym uwzględnieniem wrodzonych wad metabolizmu,
zniesiono granicę 21–26 tygodnia ciąży jako momentu rozpoczęcia edukacji przedporodowej,
zobowiązano podmioty lecznicze do zapewnienia kobiecie w ciąży możliwości zapoznania się z wybranym miejscem porodu i wcześniejszej konsultacji z anestezjologiem w celu przekazania informacji o wskazaniach i przeciwwskazaniach do zastosowania u niej analgezji regionalnej,
określone zostały najważniejsze kwestie, które będą musiały zostać uwzględnione w planie porodu,
zaakcentowano konieczność reagowania na przemoc przypominając osobom sprawującym opiekę o obowiązku wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty” w przypadku podejrzenia wystąpienia przemocy domowej,
rodzącej umożliwiono spożywanie posiłku w trakcie porodu bez konieczności uzyskiwania zgody osoby sprawującej opiekę (obecnie decyzję o możliwości spożywania posiłków przez rodzącą podejmuje osoba sprawująca opiekę nad rodzącą),
wprowadzono zmiany organizacyjne w części dotyczącej łagodzenia bólu porodowego, które powinny przyczynić się do większej dostępności do znieczulenia zewnątrzoponowego,
wzmocniono znaczenie dwugodzinnego nieprzerwanego kontaktu matki z noworodkiem „skóra do skóry”, który nie powinien być przerwany dla ważenia i mierzenia noworodka,
zebrano i uporządkowano w jednej części standardu kwestie związane z karmieniem piersią i żywieniem noworodka, która uwzględnia zarówno promocję i przygotowanie do karmienia piersią kobiet w okresie ciąży, opiekę laktacyjną na etapie porodu, na oddziale położniczym, nad kobietą w połogu i jej dzieckiem w miejscu zamieszkania albo pobytu, opiekę laktacyjną u kobiety w sytuacjach np. poronienia,
zapewniono profesjonalną opiekę położnej w miejscu zamieszkania lub pobytu każdej kobiecie w okresie połogu, która wyrazi taką wolę, również w sytuacji, gdy jej dziecko jest długotrwale hospitalizowane po urodzeniu, dziecko urodziło się martwe lub zmarło po urodzeniu,
wprowadzono zmiany umożliwiające odbywanie się wizyt patronażowych położnej podstawowej opieki zdrowotnej u dzieci urodzonych przedwcześnie lub długotrwale hospitalizowanych,
wprowadzono bezwzględny zakaz umieszczania kobiet w sytuacjach szczególnych, pod pojęciem których należy rozumieć: poronienie, urodzenie dziecka martwego, niezdolnego do życia lub obarczonego wadami letalnymi, urodzenie chorego dziecka lub dziecka z wadami wrodzonymi, w salach szpitalnych razem z kobietami w okresie ciąży bądź kobietami w połogu, których ciąża zakończyła się urodzeniem zdrowego dziecka,
rozszerzono możliwość skorzystania, przez kobiety w sytuacji szczególnej, z ciągłej profesjonalnej opieki położnej w miejscu zamieszkania albo pobytu, wskazano podstawowe elementy opieki położnej pozostawiając dostosowanie częstotliwości i liczby wizyt odpowiednio do stanu zdrowia kobiety i jej potrzeb,
zwrócono uwagę na potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami w opiece okołoporodowej i konieczność zapewnienia im adekwatnej dostępności do świadczeń zdrowotnych.

Spodziewane zmiany

Projekt nowych standardów zakłada, że:

zostaną ujednolicone kwestie organizacyjne z zakresu opieki zdrowotnej sprawowanej nad kobietami w ciąży, rodzącymi, w połogu oraz nad noworodkiem,
nastąpi poprawa jakości opieki okołoporodowej,
opieka położnej POZ w miejscu zamieszkania będzie lepiej zorganizowana,
szczególnymi zasadami należy objąć osoby w wyjątkowym położeniu, np. w przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie lub długotrwale hospitalizowanych,
nastąpi wzmocnienie zdrowia i samopoczucia matek, łagodzenie lęku i niepokoju związanego z porodem, zmniejszenie liczby cięć cesarskich, interwencji medycznych oraz obniżenie wskaźnika umieralności okołoporodowej.

Etap legislacyjny

Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej jest w trakcie prac legislacyjnych – numer wykazu MZ 1728.

Idź do oryginalnego materiału