Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na nowych zasadach

1 miesiąc temu

W życie weszła ustawa z 13.9.2024 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2024 r. po. 1565; dalej: ZmUbezpObowU24).

Cel zmian ustawowych

Celem UFG jest wdrożenie do krajowego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2118 z 24.11.2021 r. zmieniającej dyrektywę 2009/103/WE w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczenia od takiej odpowiedzialności (Dz.Urz. UE L Nr 430 z 2021 r. s. 1; dalej: Dyrektywa 2021/2118). W tym celu, UFG nowelizuje:

ustawę z 22.5.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2500; dalej: UbezpObowU),
ustawę z 11.9.2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 838; dalej: DziałUbezpReasU).

Istota wprowadzonych zmian

Do najważniejszych zmian należą:

wprowadzenie definicji „ruchu pojazdu” (art. 1 pkt 2 lit. b ZmUbezpObowU24, zgodnie z którą ruchem pojazdu będzie każde użycie pojazdu mechanicznego, które w czasie zdarzenia jest zgodne z funkcją tego pojazdu jako środka transportu, niezależnie od jego cech i terenu, na którym jest używany, oraz niezależnie od tego, czy jest on nieruchomy, czy też znajduje się w ruchu;
zmiana definicji „wprowadzenia pojazdu do ruchu” (art. 1 pkt 2 lit. c ZmUbezpObowU24). Pod tym pojęciem należy rozumieć każde użycie pojazdu mechanicznego zgodne z funkcją tego pojazdu jako środka transportu, niezależnie od jego cech i terenu, na którym jest używany, oraz niezależnie od tego, czy jest on nieruchomy, czy też znajduje się w ruchu;
nałożenie na Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (dalej: UFG) oraz Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (dalej: PBUK) obowiązku informacyjnego – udostępniania na swoich stronach internetowych informacji o możliwych sposobach dochodzenia roszczeń wraz z informacją o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej (art. 1 pkt 4 lit. c ZmUbezpObowU24);
wyłączenie stosowania przepisów dotyczących obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wobec ruchu pojazdu w ramach działań związanych ze sportem motorowym, w tym wyścigów, zawodów, szkoleń, testów i pokazów, organizowanych w wyznaczonych strefach ograniczonego dostępu, o ile organizator, uczestnik lub inna strona zawarli umowę innego ubezpieczenia lub umowę gwarancji ubezpieczeniowej, obejmującą szkody wyrządzone osobom trzecim, w tym widzom i innym osobom postronnym, która może nie pokrywać szkód poniesionych przez kierujących pojazdami uczestniczących w tych działaniach i szkód w ich pojazdach (art. 1 pkt 5 ZmUbezpObowU24);
zmiana wysokości sum gwarancyjnych. Zgodnie z art. 1 pkt 7 ZmUbezpObowU24, ustalona w umowie ubezpieczenia suma gwarancyjna nie będzie mogła być niższa niż: a) 29 876 400 zł w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych – w przypadku szkód na osobie, b) 6 021 600 zł w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych – w przypadku szkód w mieniu;
zagwarantowanie ochrony poszkodowanych lub uprawnionych do odszkodowania, mających miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w razie niewypłacalności zakładu ubezpieczeń, w odniesieniu do szkód spowodowanych ruchem pojazdu mechanicznego, które miało miejsce na terytorium innego niż Rzeczypospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo państwa trzeciego, a także w odniesieniu do zdarzeń, które miały miejsce na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 1 pkt 11 ZmUbezpObowU24). Organem odpowiedzialnym za wypłatę ww. odszkodowań będzie UFG, w ramach którego zostanie wyodrębniony fundusz do spraw niewypłacalności (art. 1 pkt 23 lit. a ZmUbezpObowU24). PBUK będzie natomiast organem odpowiedzialnym za wypłatę odszkodowań w wyniku zdarzeń zaistniałych na terytorium innego państwa członkowskiego albo państwa trzeciego, w przypadku niewypłacalności ubezpieczyciela. Ochrona na wypadek niewypłacalności będzie rozpoczynać się od momentu objęcia zakładu ubezpieczeń postępowaniem upadłościowym albo likwidacyjnym. W przypadku zgłoszenia roszczenia, adekwatny organ, tj.: PBUK albo UFG będzie obowiązany podjąć czynności niezbędne do ustalenia zakresu odpowiedzialności oraz złożenia poszkodowanemu lub uprawnionemu oświadczenia o wysokości uznanego odszkodowania lub świadczenia wraz z uzasadnieniem albo udzielenia odpowiedzi negatywnej z uzasadnieniem;
uregulowanie wydawania i wykorzystywania zaświadczeń o przebiegu ubezpieczenia. Przy ustalaniu wysokości składki ubezpieczeniowej za ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, w przypadku gdy uwzględnia się zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia, zakazano dyskryminacji ze względu na narodowość posiadacza pojazdu mechanicznego, jego poprzednie państwo zamieszkania lub siedziby (art. 1 pkt 3 ZmUbezpObowU24);
wprowadzenie regulacji, która – w przypadku wyczerpania sumy gwarancyjnej – pozwala na zaspokojenie przez UFG roszczeń poszkodowanych. Będzie to dotyczyło umów zawartych przed 11.12.2009 r. (i obowiązujących w tym dniu), o ile zdarzenie z którego wynikła szkoda miało miejsce w okresie od 11.12.2009 r. do 10.6.2012 r. UFG zaspokaja roszczenia w zakresie różnicy pomiędzy sumą gwarancyjną, która została określona w tych umowach ubezpieczenia i równowartością w zł odpowiednio następujących sum gwarancyjnych: a) 2 500 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych – w przypadku szkód na osobie; b) 500 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych – w przypadku szkód w mieniu (art. 1 pkt 35 ZmUbezpObowU24);
wprowadzenie art. 3 ust. 1 pkt 28 lit. c DziałUbezpReasU, zgodnie z którym państwem członkowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka jest państwo członkowskie, w którym pojazd mechaniczny jest zarejestrowany albo pojazd mechaniczny ma być zarejestrowany, według wyboru posiadacza pojazdu, w przypadku gdy pojazd ten został nabyty w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż to, w którym ma być zarejestrowany, jednak nie dłużej niż przez okres 30 dni od dnia objęcia pojazdu mechanicznego w posiadanie przez jego nabywcę (art. 2 pkt 1 ZmUbezpObowU24).