Zakaz budowy uderzy we właścicieli nieruchomości. Zmiana przepisów ws. budowy domów od września

Od września 2025 roku w życie mogą wejść nowe przepisy dotyczące budowy domów jednorodzinnych. Zgodnie z nowelizacją ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nieruchomości w miastach nie będą mogły powstawać dalej niż 1,5 km od szkoły podstawowej. Na terenach wiejskich ta odległość będzie dwa razy większa. Nowe przepisy dotyczą też bliskości od terenów zielonych.


Poza miastami limit ten wyniesie 3 km. Celem zmian jest uporządkowanie urbanizacji i zapewnienie mieszkańcom lepszego dostępu do infrastruktury społecznej.

Nowe zakazy budowy domów w planowaniu przestrzennym

Głównym założeniem nowych regulacji jest ograniczenie budowy domów jednorodzinnych w miejscach oddalonych od szkół i terenów zielonych.

Nie tylko szkoły – obowiązkowy dostęp do terenów zielonych

Nowe przepisy uwzględniają również konieczność zapewnienia dostępu do terenów zielonych.

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zakłada "dwa rodzaje zieleni publicznej".

Musi to być obszar zagospodarowany. Dlatego nie traktuje się jako "zieleni publicznej" roślin towarzyszących drogom, budynkom, składowiskom, lotniskom, dworcom kolejowym oraz obiektom przemysłowym.

2. Las w myśl art. 3 pkt 1 ustawy z 28 września 1991 r. o lasach. Jak czytamy, chodzi o grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym – lub przejściowo jej pozbawiony:

przeznaczony do produkcji leśnej lub

stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo

wpisany do rejestru zabytków.

Wyjątki i elastyczność dla gmin

Choć przepisy wydają się restrykcyjne, gminy mają możliwość ich dostosowania do lokalnych realiów. Władze samorządowe będą mogły wprowadzać odstępstwa od ustalonych norm, jeżeli uznają to za uzasadnione.

Kiedy nowe prawo zacznie obowiązywać?

Pierwotnie przepisy miały wejść w życie od stycznia 2026 roku, jednak planuje się ich wcześniejsze wdrożenie – choćby od września 2025 roku. Mimo to gminy przez cały czas pracują nad uchwaleniem odpowiednich planów zagospodarowania przestrzennego, a ostateczny termin wprowadzenia zmian może jeszcze ulec przesunięciu.

Cel zmian: uporządkowanie urbanizacji

Rząd uzasadnia wprowadzenie nowych regulacji chęcią ograniczenia niekontrolowanej zabudowy, która często prowadzi do powstawania osiedli bez dostępu do podstawowych usług publicznych.

Dzięki tym zmianom mieszkańcy mają mieć zagwarantowany łatwiejszy dostęp do szkół oraz terenów zielonych, co w dłuższej perspektywie ma poprawić jakość życia i komfort codziennego funkcjonowania.

Takie zmiany zakłada ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Nowe standardy urbanistyczne zapowiada się już od dwóch lat.