Zakaz konkurencji członka zarządu spółki z o.o.

Członek zarządu spółki z o.o. nie może bez zgody spółki prowadzić działalności konkurencyjnej wobec tej spółki. Co należy rozumieć przez działalność konkurencyjną? Kto udziela zgody?

Jaki jest zakres zakazu konkurencji?

Zgodnie z art. 211 KSH członek zarządu nie może bez zgody spółki:

– zajmować się interesami konkurencyjnymi. Należy przez to rozumieć prowadzenie działalności gospodarczej na własny lub cudzy rachunek, która uniemożliwia, ogranicza lub utrudnia osiągnięcie sukcesu przez spółkę na polach aktywności, na których spółka swą działalność prowadzi. Zajmowaniem się interesami konkurencyjnymi będzie więc też prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej na tym samym rynku;

– uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako:

— wspólnik spółki cywilnej,

— wspólnik spółki osobowej – jawnej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej,

— członek organu spółki kapitałowej – np. członek zarządu czy rady nadzorczej spółki kapitałowej bądź

– uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu – chodzi tutaj np. o sprawowanie funkcji członka organu fundacji, w tym fundacji rodzinnej, stowarzyszenia;

– uczestniczyć w konkurencyjnej spółce kapitałowej poprzez posiadanie przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu – oznacza to, iż członek zarządu spółki z o.o. nie może posiadać choćby 10% udziałów lub akcji innej spółki kapitałowej (spółki z o.o., spółki akcyjnej czy prostej spółki akcyjnej), która zajmuje się interesami konkurencyjnymi. Nie może też posiadać osobistego prawa do powoływania choćby jednego członka zarządu spółki konkurencyjnej.

Kiedy spółka jest spółką konkurencyjną?

Interes konkurencyjny rozumiany może być jako działalność pozostająca w związku z działalnością spółki w ten sposób, iż nie jest ona obojętna dla sytuacji prawnej i ekonomicznej spółki. Dla zaistnienia konkurencyjności interesów niezbędne jest występowanie ich identyczności lub podobieństwa rodzajowego oraz występowanie elementu rywalizacji dwóch podmiotów.

Kiedy członek zarządu objęty jest zakazem konkurencji?

Zakaz konkurencji obowiązuje od momentu powołania do pełnienia funkcji w zarządzie spółki z o.o.

Kto udziela zgody na prowadzenie działalności konkurencyjnej?

Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zgody udziela organ uprawniony do powołania zarządu. W przypadku spółki z o.o. będzie to więc co do zasady zgromadzenie wspólników.

Skutki naruszenia zakazu konkurencji

Naruszenie przez członka zarządu zakazu konkurencji nie wpływa na ważność dokonanej przez niego czynności prawnej. Członek zarządu może jednak, zgodnie z art. 293 KSH, odpowiadać wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem, chyba iż nie ponosi winy. Naruszenie zakazu konkurencji może spowodować także zawieszenie członka zarządu w pełnieniu przez niego funkcji do czasu zaprzestania prowadzenia działalności konkurencyjnej a choćby jego odwołanie z zarządu.

Zakaz konkurencji dla wspólnika spółki z o.o.

Co do zasady brak ustawowego zakazu konkurencji dla wspólnika spółki z o.o. Może on jednak wynikać np. z umowy spółki lub umowy wspólników. Prowadzenie działalności konkurencyjnej przez wspólnika spółki może być także podstawą do wyłączenia go ze spółki.

Członek zarządu spółki z o.o. nie może bez zgody spółki, której udziela co do zasady zgromadzenie wspólników, zajmować się interesami konkurencyjnymi ani uczestniczyć w spółce konkurencyjnej.