3 lat temu
Autorem Wpisu jest Adwokat
Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo więzienia do lat 2. Przestępstwo z art. 178a § 1 KK można popełnić jedynie umyślnie, przy czym samo uruchomienie i prowadzenie pojazdu wymaga zamiaru bezpośredniego, natomiast fakt znajdowania się przez prowadzącego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego może być również objęty zamiarem ewentualnym. W każdym razie niezbędna jest świadomość sprawcy, iż może znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego i godzenie się z tą możliwością.
W rozumieniu kodeksu stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi lub 1 dm3 (litrze) wydychanego powietrza przekracza odpowiednio 0,5 ‰ lub 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.
Pojęcie „prowadzenie pojazdu” było przedmiotem wielu orzeczeń Sądu Najwyższego oraz rozważań przedstawicieli doktryny. Dla potrzeb niniejszej sprawy przyjąć należy, iż pojęcie „prowadzenie pojazdu” oznacza wprowadzenie go w ruch oraz nadanie mu kierunku jazdy. (por. R. A. Stefański, Glosa do wyroku SN z dnia 4 lutego 1993 r., III KRN 254/92, OSP 1993, nr 10, poz. 198). Prowadzącym pojazd jest zarówno osoba kierująca nim, jak również spełniająca jakiekolwiek czynności związane bezpośrednio z ruchem danego pojazdu, zaś pod pojęciem prowadzenia pojazdu rozumieć należy każdą czynność wpływającą bezpośrednio na jego ruch, w szczególności rozstrzygającą o kierunku i prędkości jazdy.
Pojazd mechaniczny w ruchu lądowym to każdy pojazd drogowy czy szynowy napędzany umieszczonym w nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower oraz pojazdy szynowe. Prowadzenie pojazdu mechanicznego oznacza zgodne z jego konstrukcją wprawienie w ruch, kierowanie nim, nadawanie prędkości i hamowanie.
Przestępstwo to może być popełnione w ruchu lądowym, którym jest nie tylko ruch na drogach publicznych, w strefach zamieszkania, ale także ruch w miejscach dostępnych dla powszechnego użytku (wyrok SN z dnia 5 maja 2009 r., IV KK 432/08, OSNwSK 2009, nr 1, poz. 1068).
Zgodnie z przepisem art. 42 § 2 KK w razie skazania za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, o ile sprawca w czasie popełnienia przestępstwa był w stanie nietrzeźwości. Zakaz ten orzeka się na okres nie krótszy niż 3 lata, zaś maksymalny okres, na jaki może on zostać orzeczony to lat 10.
Natomiast z treści art. 43a § 2 KK wynika, iż w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 1 kk sąd orzeka świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5 000 złotych do wysokości określonej w § 1 tegoż przepisu czyli do kwoty 60.000 złotych.
Przykład sprawy Sądowej nr 1
W dniu 12 sierpnia 2017 roku w miejscowości Ł., gmina J. T. C. kierując samochodem osobowym marki V. o nr rej. (...) stracił panowanie nad pojazdem, zjechał z drogi i uderzył w ogrodzenie posesji. Pasażerem samochodu był wówczas jego właściciel A. M., który postanowił odprowadzić samochód w bezpieczne miejsce. Gdy prowadził samochód w miejscowości G. został zatrzymany przez patrol policji w składzie: P. S. i C. N., który to patrol został powiadomiony wcześniej o zaistniałej kolizji i oddaleniu się z jej miejsca. Po zatrzymaniu A. M. został poddany badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu z wynikiem 0,75 mg/l, a następnie został przewieziony do budynku Komisariatu Policji, gdzie został ponownie poddany badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu z dwukrotnymi wynikami 0,66 mg/l. A. M. nie był dotychczas karany, posiada prawo jazdy kategorii A i B, ma wyższe wykształcenie prawnicze, prowadzi działalność gospodarczą związaną z koniecznością częstego przemieszczania się i użytkowania pojazdów, jest żonaty, posiada nieruchomości i pięć samochodów.
Sąd:
I. oskarżonego A. M. uznaje winnym dokonania zarzucanego mu czynu z art. 178a§ 1 KK i za to na mocy art. 178a§ 1 KK wymierza mu karę 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na 50 (pięćdziesiąt) złotych;
II. na mocy art. 42 § 2 KK orzeka wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, z wyłączeniem kategorii A, na okres 3 (trzech) lat;
III. na mocy art. 43 § 3 KK nakłada na oskarżonego obowiązek zwrotu prawa jazdy ustalając, iż do czasu nie wykonania tego obowiązku, okres na który orzeczono zakaz nie biegnie;
IV. na mocy art. 43a§ 2 KK orzeka wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 5000 (pięciu tysięcy) złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej;
V. na mocy art. 627 KPK obciąża oskarżonego kosztami sądowymi w kwocie 70 (siedemdziesięciu) złotych tytułem zwrotu wydatków i 500 (pięciuset) złotych tytułem opłaty.
Przy wymiarze kary jako okoliczności obciążające sąd uwzględnił nagminność tego typu przestępstw w rejonie sądu (...) oraz ponad dwukrotne przekroczenie stężenia alkoholu, od którego występuje stan nietrzeźwości, a jako okoliczności łagodzące – dotychczasową niekaralność oskarżonego i pracowity pożyteczny tryb życia. Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę sąd wymierzył karę oraz środki karne adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości czynu i winy oskarżonego, które spowodują, iż oskarżony nie popełni więcej podobnego czynu, a dla innych będą stanowić przestrogę. Skoro oskarżony nie daje rękojmi bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym jako kierowca pojazdów kategorii B i taki też jest sens obligatoryjnego orzekania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, to tej kategorii powinien dotyczyć zakaz prowadzenia pojazdów, natomiast biorąc pod uwagę ww. okoliczności łagodzące oraz fakt, iż dla prowadzonej przez oskarżonego działalności gospodarczej częste przemieszczanie się jest niezbędne, należało mu dać szansę i umożliwić jej dalsze prowadzenie zostawiając możliwość korzystania z pojazdów kategorii A. Już samo pozbawienie oskarżonego możliwości kierowania samochodem będzie dla niego dużym problemem, podroży koszty prowadzenia działalności gospodarczej i będzie dostateczną dolegliwością.
Przykład sprawy Sądowej nr 2
Oskarżony w dniu 9 października roku w Ż. na drodze publicznej kierował samochodem osobowym marki A. nr rej. (...) w stanie nietrzeźwości, określonym w wyniku badania A. na 0,69 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.
Sąd:
I. uznaje oskarżonego P. Z. za winnego popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu stanowiącego występek z art. 178a § 1 KK i za to na podstawie art. 178a § 1 KK wymierza mu kare grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych przy przyjęciu jednej stawki w wysokości 10 (dziesięciu) złotych,
II. na podstawie art. 43a § 2 KK orzeka wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy O. Przestępstw i Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5.000 zł (pięć tysięcy złotych),
III. na podstawie art. 42 § 2 KK i art. 43 § 1 KK orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych do których prowadzenia uprawnia prawo jazdy kategorii B w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat,
IV. na podstawie art. 63 § 4 KK na poczet orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów zalicza oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 9 października 2017 r.
V. wymierza oskarżonemu opłatę sądową w kwocie 100 zł (sto złotych) i obciąża go wydatkami postępowania w kwocie 70 zł (siedemdziesiąt złotych).
Stosownie do treści art. 42 § 2 KK Sąd zobligowany był, by orzec w stosunku do oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego, który ograniczył do pojazdów kategorii B. Wymierzając zakaz w rozmiarze 3 lat Sąd miał na uwadze wagę naruszonej przez oskarżonego zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jego stopień nietrzeźwości oraz masowość tego typu przestępstw. Środek karny ma za zadanie ochronę bezpieczeństwa w komunikacji pełniąc funkcję zabezpieczającą. Jego ratio legis polega na tym, by osoby nie przestrzegające zasad bezpieczeństwa wyłączyć z ruchu drogowego, celem zapewnienia tegoż bezpieczeństwa innym użytkownikom ruchu. Ograniczając zakres tego zakazu do określonej kategorii pojazdów, nie można pominąć pojazdów mechanicznych tego rodzaju, które odpowiadają pojazdowi prowadzonemu przez sprawcę w chwili inkryminowanego zdarzenia (por. chociażby wyrok SN z dnia 14 stycznia 2009 r. w sprawie o sygn.. akt V KK 364/08). Oskarżony prowadził pojazd mechaniczny do którego prowadzenia uprawnia kategoria B prawa jazdy (samochód osobowy marki A.). Konieczne zatem stało się orzeczenie zakazu w tym zakresie. Sąd pozostawił oskarżonemu możliwość prowadzenia pojazdów kat. A i T ze względu na rodzaj wykonywanej przez oskarżonego pracy (ogrodnik) oraz znaczną odległość, którą musi pokonać oskarżony, aby dotrzeć na dworzec kolejowy i dojechać do pracy. Sąd na podstawie art. 63 § 4 KK z mocy prawa na poczet orzeczonego środka karnego zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 9 października 2017 roku.
Przykład sprawy Sądowej nr 3
W dniu 25 września , około godz. 22:30, w miejscowości S., na drodze (...) oskarżony kierował samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej. (...). Po minięciu zjazdu, cofając wjechał do przydrożnego rowu. Po przybyciu na miejsce policji, oskarżony został poddany odpowiednio o godz. 00:15 i 00:17 badaniu urządzeniem kontrolno – pomiarowym do ilościowego oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzu typu A. A..0 uzyskując wynik odpowiednio 0,42 i 0,46 mg alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza. J. O. w chwili kierowania pojazdem mechanicznym znajdował się w stanie nietrzeźwości ze stężeniem alkoholu prowadzącym do 0,46 mg/l w wydychanym powietrzu.
Sąd:
I oskarżonego J. O. uznaje za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i za to z mocy art. 178a § 1 KK skazuje go, a z mocy art. 178a § 1 KK w zw. z art. 33 § 1 i 3 KK wymierza mu karę grzywny w wymiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (dziesięć);
II na mocy art. 42 § 2 KK w zw. z art. 43 § 1 KK orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, z wyłączeniem pojazdów mechanicznych, dla których wymagana jest kat. A prawa jazdy, na okres 3 (trzech) lat;
III na mocy art. 43 § 3 KK nakłada na oskarżonego obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdami wystawcy dokumentu;
IV na mocy art. 43a § 2 KK orzeka wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 5000,00 zł. (pięć tysięcy) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;
V na mocy art. 627 KPK w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierza oskarżonemu opłatę w kwocie 50,00 zł. (pięćdziesiąt) oraz obciąża go pozostałymi kosztami sądowymi.
Wskazać należy, iż przede wszystkim rozmiar środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, z wyłączeniem pojazdów, dla których wymagana jest kat. A prawa jazdy z uwagi na świadczoną przez oskarżonego pomoc synowi w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, a co za tym idzie zapewnienia mu tym samym możliwości dalszej pracy w gospodarstwie, spełnia potrzeby w zakresie prewencji ogólnej, wskazując na zasadność i konieczność pozbawiania nietrzeźwego kierowcy możliwości prowadzenia pojazdów i dania mu szansy weryfikacji swojego bezprawnego zachowania. Orzeczony zakaz, przy uwzględnieniu dotychczasowej postawy oskarżonego, jest konieczną i adekwatną reakcją na przestępstwo, którego popełnienia dopuścił się. Należy w tym miejscu podkreślić, iż właśnie z racji pełnionej przez oskarżonego funkcji jego zachowanie, w tym jako uczestnika ruchu drogowego, winno być oceniane przy zastosowaniu większej niż przeciętna, miary.
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.
