5 miesięcy temu
Pod koniec maja Rządowe Centrum Legislacji opublikowało pełną treść projektu ustawy o dostępie cudzoziemców do rynku pracy[1]. Ma ona wprowadzić długo oczekiwane, kompleksowe zmiany w zasadach legalizacji pracy cudzoziemców w Polsce. Czego mogą spodziewać się pracodawcy?
Uproszczenia i elektronizacja procedur legalizacyjnych
Postępowania będą prowadzone wyłącznie w formie elektronicznej. Co więcej, pracodawcy nie będą już musieli przeprowadzać „testu rynku pracy” przed zawnioskowaniem o zezwolenie na pracę. Jednak w przypadku znacznego pogorszenia sytuacji na lokalnym rynku pracy (np. zwiększonego bezrobocia), starosta będzie mógł określić listę zawodów, w których zezwolenia na pracę nie będą wydawane.
Projekt przewiduje także ujednolicenie procedur. Po wejściu zmian w życie, nie będzie już odrębnego postępowania w sprawie przedłużenia zezwolenia na pracę. W przypadku przedłużania współpracy z cudzoziemcem, pracodawca będzie wnioskował o wydanie nowego zezwolenia na pracę. Zachowane zostaną jednak rozwiązania zapewniające ciągłość legalności pracy, a wnioski dotyczące kontynuacji zatrudnienia rozpatrywane będą w pierwszej kolejności. Ponadto pracodawcy delegujący pracowników do Polski będą ubiegać się o ten sam typ zezwolenia dla wszystkich pracowników delegowanych, bez względu na szczegółowy cel delegowania czy powiązania z podmiotem przyjmującym.
Outsourcing pracowniczy i agencje pod lupą
Nowa ustawa ma zapobiegać nadużyciom związanym z tzw. outsourcingiem pracowniczym. Zgodnie z projektem, wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę dla cudzoziemca zatrudnianego przez pracodawcę niebędącego agencją pracy tymczasowej, jeżeli miałby on w rzeczywistości pracować na rzecz innego podmiotu.
Odmowę będą mogły otrzymać też podmioty, które powstały lub działają głównie w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu do Polski. Aby ustalić, iż dany pracodawca należy do tej grupy, wojewoda będzie analizował liczbę wydawanych mu dotychczas zezwoleń i wpisywanych oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy w stosunku do liczby faktycznie zatrudnionych cudzoziemców.
Pozostałe założenia ustawy o dostępie cudzoziemców do rynku pracy
Projekt przewiduje również następujące zmiany:
- wprowadzenie minimalnego wymiaru czasu pracy wymaganego do uzyskania zezwolenia na pracę – ¼ etatu lub 40 godzin miesięcznie;
- możliwość uzyskania zezwolenia na maksymalnie 1 rok w przypadku nowych podmiotów (działających krócej niż rok), powierzenia pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej lub w wymiarze nieprzekraczającym ½ etatu (20 godzin tygodniowo);
- zwolnienie z obowiązku legalizacji pracy studentów i absolwentów polskich uczelni, niezależnie od trybu studiów;
- wyłączenie obowiązków legalizacyjnych w przypadku wykonywania incydentalnej pracy zdalnej przez cudzoziemców pracujących na rzecz podmiotów zagranicznych, a przebywających w Polsce w innym celu niż świadczenie pracy;
- zaostrzenie niektórych sankcji za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców;
- zobowiązanie pracodawców do szerszego informowania pracowników zza granicy o przysługującym ich prawach, w tym o prawie do zrzeszania się w związkach zawodowych;
- ułatwienie skutecznych kontroli Straży Granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Projekt znajduje się dopiero na etapie uzgodnień. Jego przyjęcie przez rząd planowane jest na III kwartał 2024 r. Następnie będzie on musiał przejść jeszcze ścieżkę legislacyjną w Sejmie. Jednak zgodnie z treścią projektu, nowa ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2025 r.
Będziemy śledzić proces legislacyjny omawianych zmian i informować o dalszych losach projektu. Zapraszamy również do kontaktu we wszelkich sprawach związanych z legalizacją pracy i pobytu cudzoziemców w Polsce.
[1] Numer projektu UC46, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12385455/katalog/13060133
