Długofalowe zabezpieczenie majątku, płynna sukcesja pokoleniowa oraz ochrona dorobku życia przed rozdrobnieniem to wyzwania, z którymi mierzy się wielu przedsiębiorców i właścicieli firm rodzinnych. Wprowadzenie do polskiego prawa instytucji, jaką jest fundacja rodzinna, otworzyło zupełnie nowe możliwości w zakresie zarządzania kapitałem i planowania przyszłości biznesu. Odpowiednio zaplanowana i prowadzona fundacja rodzinna pozwala zachować integralność majątku, wspiera rozwój przedsiębiorstwa i jednocześnie zapewnia środki utrzymania kolejnym pokoleniom.
Fundacja rodzinna – istota i zasady działania
Fundacja rodzinna została wprowadzona ustawą z dnia 26 stycznia 2023 roku jako narzędzie, które ma wspierać proces sukcesji oraz zabezpieczać majątek rodzinny. Może zostać powołana przez jednego lub kilku fundatorów – wyłącznie osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych. Jej celem jest gromadzenie i pomnażanie majątku, a także wypłacanie świadczeń określonym beneficjentom. Co istotne, beneficjentami mogą być zarówno członkowie rodziny fundatora, jak i osoby spoza niej czy organizacje pożytku publicznego. Konstrukcja fundacji rodzinnej pozwala utrzymać spójność majątku, unikając jego rozdrobnienia w przypadku dziedziczenia, a jednocześnie umożliwia aktywność gospodarczą i inwestycyjną.
Jak przebiega proces zakładania fundacji rodzinnej
Założenie fundacji rodzinnej wymaga kilku kluczowych kroków. Pierwszym jest złożenie oświadczenia o jej ustanowieniu w formie aktu notarialnego lub w testamencie. Następnie ustala się statut, w którym precyzuje się cele, zasady działania i strukturę organizacyjną. Kolejnym etapem jest sporządzenie spisu mienia wnoszonego do fundacji oraz ustanowienie jej organów – co najmniej zarządu i zgromadzenia beneficjentów. Do powstania fundacji niezbędne jest wniesienie funduszu założycielskiego, który może mieć formę środków pieniężnych, nieruchomości lub innych aktywów. Formalnym zakończeniem procesu jest rejestracja we właściwym rejestrze oraz dopełnienie obowiązków administracyjnych, takich jak nadanie numeru NIP i REGON czy zgłoszenie beneficjentów do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.
Dlaczego fundacja rodzinna to przyszłościowe narzędzie dla firm i rodzin?
Wybór fundacji rodzinnej jako formy ochrony i zarządzania majątkiem przynosi liczne korzyści. Pozwala ona uniknąć ryzyka podziału kluczowych aktywów między spadkobierców, zapewnia ciągłość działania firmy i pozwala na optymalne zarządzanie kapitałem w długiej perspektywie. Dodatkowo korzystne regulacje podatkowe sprawiają, iż fundacja rodzinna jest atrakcyjnym rozwiązaniem dla osób planujących sukcesję biznesu. Dzięki elastycznej strukturze możliwe jest dostosowanie zasad jej działania do indywidualnych potrzeb rodziny i charakteru majątku. Wsparcie doświadczonych prawników na etapie tworzenia i prowadzenia fundacji umożliwia maksymalne wykorzystanie jej potencjału oraz unikanie błędów, które mogłyby ograniczyć jej efektywność. Fundacja rodzinna to nie tylko mechanizm prawny, ale także strategiczne narzędzie, które pozwala chronić dziedzictwo, rozwijać biznes i zapewniać finansowe bezpieczeństwo kolejnym pokoleniom.