Co, jeżeli po operacji czujemy, iż coś poszło nie tak – a lekarze nie potrafią (lub nie chcą) tego wyjaśnić? Czy za zabieg należy się odszkodowanie? I jeżeli tak – jak ubiegać się o odszkodowanie za zabieg chirurgiczny? W teorii każdy zabieg chirurgiczny kończy się poprawą zdrowia, ulgą w bólu lub – w idealnym świecie – pełnym powrotem do sprawności. W praktyce bywa jednak różnie. No właśnie: co, jeżeli zabieg nie pomógł, a wręcz zaszkodził?
W tym artykule:
- Jak ubiegać się o odszkodowanie za zabieg chirurgiczny? Znieczulenie nie uśmierza problemów
- Jakie odszkodowanie za zabieg chirurgiczny?
- Jak udowodnić, iż doszło do błędu?
- Czy po zabiegu można dostać odszkodowanie z ZUS?
- Jak długo po zabiegu chirurgicznym można ubiegać się o odszkodowanie?
- Przykład z polskiego orzecznictwa XXV C 2350/20
- Wnioski? Nie zostawiaj sprawy bez reakcji
Ten tekst nie będzie klasycznym poradnikiem, pełnym paragrafów i odnośników do ustaw (choć one też się pojawią). Będzie raczej opowieścią o tym, iż droga do sprawiedliwości w przypadku błędów medycznych bywa kręta, ale nie niemożliwa do przejścia. Zwłaszcza jeżeli uzbroimy się w cierpliwość, dokumenty… i prawnika.
Jak ubiegać się o odszkodowanie za zabieg chirurgiczny? Znieczulenie nie uśmierza problemów
Chirurgia to nie matematyka. W wielu przypadkach margines ryzyka wpisany jest w samą procedurę. choćby jeżeli operacja została przeprowadzona zgodnie ze sztuką, może dojść do powikłań. Ale jeżeli lekarz popełnił błąd, nie zachował należytej staranności lub złamał obowiązujące standardy – wtedy mamy do czynienia z sytuacją kwalifikującą się do odszkodowania za błąd medyczny.
Więcej o tym, czym adekwatnie jest błąd medyczny, przeczytasz na naszym blogu. W tym miejscu wystarczy powiedzieć, iż nie każdy nieudany zabieg to od razu błąd. Ale każdy taki przypadek warto zbadać – zwłaszcza jeżeli jego konsekwencje są poważne.
W praktyce wiele błędów wynika z tzw. „błędów komunikacyjnych” – pacjent nie został wystarczająco poinformowany o ryzyku, lekarz zbagatelizował objawy, albo zabrakło współpracy między zespołem medycznym. Są też przypadki wręcz drastyczne – pozostawienie ciała obcego w organizmie, usunięcie niewłaściwego organu, zbyt późne podjęcie decyzji o operacji. Każdy z nich może być podstawą do roszczenia.
Jakie odszkodowanie za zabieg chirurgiczny?
No dobrze, przejdźmy do konkretów. Jakie odszkodowanie za zabieg chirurgiczny można uzyskać, jeżeli doszło do błędu? W polskim prawie istnieją trzy główne formy rekompensaty:
- Odszkodowanie – pokrywa konkretne koszty poniesione przez pacjenta: leczenie, rehabilitację, opiekę, dojazdy, utratę dochodów.
- Zadośćuczynienie – forma rekompensaty za cierpienie fizyczne i psychiczne. Czasem to największa część roszczenia.
- Renta – dla osób, które w wyniku błędu stały się niezdolne do pracy lub wymagają stałej opieki.
Wysokość odszkodowania zależy od wielu czynników: skali uszczerbku na zdrowiu, czasu leczenia, wpływu na życie codzienne, wieku poszkodowanego, a nawet… jego planów na przyszłość, które zostały pokrzyżowane.
Dla przykładu – młoda osoba, która straciła możliwość wykonywania wyuczonego zawodu, może uzyskać znacznie wyższą rekompensatę niż emeryt, który nie pracował zawodowo. Dlatego każda sprawa musi być analizowana indywidualnie – tu nie ma szablonów.
Jak udowodnić, iż doszło do błędu?
To najtrudniejsza część. W sądzie nie wystarczy powiedzieć: „czuję, iż coś było nie tak”. Trzeba to udowodnić – najlepiej poprzez opinię biegłego. najważniejsze będą także dokumentacja medyczna, zeznania świadków (np. rodziny, która widziała pogorszenie stanu po zabiegu) oraz dowody na poniesione koszty.
Wielu pacjentów rezygnuje już na tym etapie. Boją się, iż „nie wygrają z systemem”. A to błąd – niektóre sprawy są do wygrania, trzeba tylko wiedzieć, jak je poprowadzić. Dlatego warto skonsultować się z kancelarią specjalizującą się w tej dziedzinie – taką, która zna różnice między błędem diagnostycznym a terapeutycznym i potrafi ocenić realne szanse powodzenia sprawy.
Więcej informacji znajdziesz tu: błąd lekarski – co zrobić, gdy lekarz popełnił błąd?
Dobrą praktyką jest też złożenie skargi do Rzecznika Praw Pacjenta lub Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Lekarzy przy Okręgowej Izbie Lekarskiej – choćby jeżeli nie doprowadzi to do szybkiej wypłaty odszkodowania, może pomóc w uzyskaniu dowodów na zaniedbanie.
Czy po zabiegu można dostać odszkodowanie z ZUS?
Tu pojawia się często niedopowiedzenie. Wielu pacjentów szuka informacji o tym, czy przysługuje odszkodowanie z ZUS za zabieg chirurgiczny, zwłaszcza jeżeli doznali uszczerbku na zdrowiu.
W praktyce ZUS wypłaca odszkodowanie tylko w przypadku wypadków przy pracy lub chorób zawodowych, ewentualnie z tytułu trwałego uszczerbku w ramach ubezpieczenia. jeżeli błąd miał miejsce w publicznym szpitalu, a pacjent nie był tam w pracy – ZUS odszkodowania za zabieg chirurgiczny nie wypłaci.
Co więcej – samo pogorszenie zdrowia po operacji nie wystarcza. Trzeba udowodnić, iż uszczerbek zdrowotny jest trwały i wynika z okoliczności przewidzianych w ustawie. Tak więc w większości przypadków roszczenia z tytułu błędów chirurgicznych kierujemy nie do ZUS, ale do podmiotu leczniczego lub jego ubezpieczyciela.
Jak długo po zabiegu chirurgicznym można ubiegać się o odszkodowanie?
To pytanie również często pada – i słusznie, bo czas ma tu znaczenie. Ogólna zasada mówi: 3 lata od momentu, w którym pacjent dowiedział się (lub mógł się dowiedzieć) o szkodzie i o osobie za nią odpowiedzialnej. W niektórych przypadkach – np. gdy poszkodowany był dzieckiem – termin może być dłuższy.
W przypadku zgonu pacjenta na skutek błędu medycznego roszczenia przechodzą na rodzinę, a termin również wynosi 3 lata od dnia śmierci.
Jednak jeżeli zabieg był wykonywany w ramach działalności publicznego zakładu opieki zdrowotnej, mogą mieć zastosowanie przepisy o przedawnieniu roszczeń wobec Skarbu Państwa – a wtedy obowiązuje termin 10-letni (dla szkód sprzed 9 lipca 2018) lub 6-letni (dla szkód późniejszych).
Przykład z polskiego orzecznictwa XXV C 2350/20
Co się adekwatnie wydarzyło? W trakcie rutynowego zabiegu usuwania żylaków coś poszło bardzo nie tak. Lekarze… pomylili tętnicę udową z żyłą i ją przecięli! Tak, tętnicę – czyli główny, duży przewód krwi w nodze. A potem zszywali tę tętnicę… no, powiedzmy, iż zbyt niedbale, bo efekt był taki, iż pacjentka musiała przejść kolejną, poważną operację naprawczą, aby tętnicę zrekonstruować – z żyły z drugiej nogi. Wszystko to działo się 13 października 2017 roku.
Efekty? Ból, blizny na obu nogach, długi i bolesny powrót do zdrowia, a do tego obawa o własne życie i zdrowie. Pacjentka, młoda kobieta, nie mogła wrócić do normalnego życia przez długie miesiące – a miała przecież nawrócić do formy w 2-3 dni po operacji! Nie tylko fizycznie, ale i psychicznie – jej komfort życia i relacje intymne zostały mocno nadwyrężone.
Co postanowił sąd?
Sąd w sprawie błędu medycznego podczas zabiegu usunięcia żylaków orzekł, iż szpital oraz jego ubezpieczyciel solidarnie wypłacą pacjentce 60 tys. zł zadośćuczynienia za doznane szkody. Uznał częściową odpowiedzialność placówki (66,66%), oddalając jednocześnie pozostałe roszczenia powódki. Pacjentka nie poniesie kosztów procesu za przegraną część sprawy. Strony różniły się co do zakresu winy i wysokości odszkodowania. Pacjentka podkreślała poważne konsekwencje błędu, natomiast szpital i ubezpieczyciel kwestionowali rozmiar szkód i żądanej kwoty.
Wnioski? Nie zostawiaj sprawy bez reakcji
Odpowiedzialność lekarza za nieudany zabieg nie zawsze oznacza złą wolę. Czasem to brak doświadczenia, czasem systemowa luka, czasem po prostu błąd ludzki. Ale pacjent ma prawo dochodzić sprawiedliwości – i odszkodowanie za zabieg chirurgiczny może być jednym ze sposobów na rekompensatę nie tylko strat finansowych, ale i cierpienia.
Jeśli więc zastanawiasz się, czy za zabieg należy się odszkodowanie, nie bój się pytać. Nie bój się wątpić. I nie bój się dochodzić swoich praw.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Zajrzyj na nasz blog o prawie medycznym – znajdziesz tam nie tylko wiedzę, ale i konkretne odpowiedzi.
Zastanawiasz się, czy możesz ubiegać się o odszkodowanie za błąd medyczny?
Masz wątpliwości co do tego, jak przebiegł zabieg? A może po prostu potrzebujesz rozmowy i profesjonalnej opinii? Napisz do nas!
