Naczelny Sąd Administracyjny wydał precedensowy wyrok ws. zasad opodatkowania zwrotów środków z pracowniczych planów kapitałowych, tzw. PPK. Wynika z niego, iż przy wycofaniu środków z PPK fiskus dostanie mniej, niżby chciał.
Fundusz pyta o PPK
Spór zainicjował wniosek o interpretację jednego z funduszy inwestycyjnych. Wyjaśnił, iż zawiera i będzie zawierał umowy o zarządzanie i o prowadzenie PPK z zatrudniającymi. Środki na rachunkach uczestników PPK będą lokowane w fundusze inwestycyjne.
Wniosek przypomniał, iż dla wszystkich jest tworzony indywidualny rachunek PPK, na który trafiają wpłaty z jego środków, od zatrudniającego, a także wpłata powitalna oraz dopłaty roczne z Funduszu Pracy. Zgodnie zaś z ustawą o PPK uczestnik może przed ukończeniem 60. roku życia wnosić w dowolnym momencie o zwrot środków.
Jeśli w takiej sytuacji powstanie dochód, to fundusz jako płatnik musi pobrać 19 proc. PIT, a nie ma pewności, jak ustalić koszty przy zwrocie z PPK. Sam był przekonany, iż kosztem przy zwrocie będą wszystkie wpłaty do PPK, tj. te ze środków uczestnika i od pracodawcy oraz FP.
Bez zielonego światła
Fiskus na to zielonego światła nie dał. Jego zdaniem w spornym przypadku wydatkami na nabycie będzie tylko wartość wpłat sfinansowanych ze środków uczestnika PPK.
Fundusz zaskarżył interpretację i wygrał. Najpierw rację przyznał mu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. A przegraną fiskusa przypieczętował NSA. I choć uznał, iż wykładnia pozwalająca na zaliczenie do kosztów wszystkich spornych wpłat jest prawidłowa, to podparł się inną argumentacją niż WSA.
Zauważył, iż w spornym przypadku, jeżeli chodzi o przychód, to jest nim całość środków zgromadzonych na rachunku PPK. A użyte w art. 30a ust. 15 ustawy o PIT sformułowania należy odnieść do pojęć składających się na konstrukcję tego podatku, czyli przychodu, kosztów i dochodu.
Sąd zauważył, iż podatnik osiąga przychód ze stosunku pracy w wysokości stanowiącej równowartość wpłaty od pracodawcy, który podlega opodatkowaniu i nie korzysta ze zwolnienia. Ma także przychód – choć zwolniony w art. 21 ust. 1 pkt 47f ustawy o PIT – w wysokości dopłat rocznych i wpłat powitalnych.
Wpłaty są kosztem
Dlatego, jak tłumaczył sędzia NSA Tomasz Kolanowski, w sensie podatkowym nabycie jednostek uczestnictwa jest finansowane z przychodów podatnika. Skoro przychodem jest cała kwota zwrotu z PPK, to kosztem są zarówno bezpośrednie wpłaty uczestnika, jak i równoważność jego przychodów, wpłaty pracodawcy oraz to, co zostało sfinansowane przez Fundusz Pracy.
Wyrok jest prawomocny.
Sygnatura akt: II FSK 435/21