Ustawa z dnia 20 grudnia 2024 r. o Radzie Fiskalnej (Dz. U. z 2025 r. poz. 39 i 497) powołuje do życia nową, niezależną instytucję o charakterze doradczym, opiniotwórczym i eksperckim. Utworzenie Rady Fiskalnej wynika z przepisów unijnych które zobowiązują państwa członkowskie UE do posiadania niezależnych instytucji fiskalnych.
Do głównych zadań Rady Fiskalnej będą należały:
- ocena prognoz makroekonomicznych, które wykorzystywane są na potrzeby opracowania projektu ustawy budżetowej oraz projektu średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego,
- opiniowanie zgodności ustawy budżetowej z krajowymi i unijnymi regułami fiskalnymi,
- ocena spójności i efektywności ram budżetowych.
W skład Rady Fiskalnej wejdzie 7 niezależnych ekspertów wskazanych przez: Prezydenta RP, Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Ministra Finansów, stronę pracowników Rady Dialogu Społecznego, stronę pracodawców Rady Dialogu Społecznego, stronę samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli, jako podmiot wskazujący, jest zobowiązany do przeprowadzenia publicznego naboru kandydatów na członka Rady Fiskalnej. Kandydaci na członka Rady muszą spełniać wymogi dotyczące niezależności i kompetencji, posiadać co najmniej tytuł zawodowy magistra oraz dysponować co najmniej 10-letnim doświadczeniem zawodowym w dwóch z trzech dziedzin: finanse publiczne, makroekonomia lub zarządzanie finansami jednostek sektora finansów publicznych. Nie mogą w ciągu ostatnich 4 lat zajmować kierowniczych stanowisk państwowych, w tym samorządowych, ani prowadzić działalności lobbingowej. Zgodnie z art. 10 ust. 11 ustawy o Radzie Fiskalnej, Prezes Najwyższej Izby Kontroli przekaże Marszałkowi Sejmu kandydatury 2-3 osób spełniających określone wymagania. Następnie kandydaci przejdą publiczne przesłuchania przed komisją sejmową, podczas których zostaną ocenione ich kwalifikacje, niezależność i doświadczenie.
Finalnie to Sejm, za zgodą Senatu, powoła członków Rady Fiskalnej. Rozpoczęcie działalności Rady Fiskalnej zaplanowano na styczeń 2026 rok, a jej pierwsze opinie będą dotyczyć budżetu na 2027 rok.
Ogłoszenie o naborze kandydatów na członka Rady Fiskalnej
Ustawa z dnia 20 grudnia 2024 r. o Radzie Fiskalnej (isap.sejm.gov.pl)