Żyjemy w czasach, w których zaistnienie konieczności spotkania z prawnikiem zostało już w pewien sposób „odczarowane”. Jeszcze kilkanaście lat temu bowiem takie spotkanie stanowiło okoliczność nieco wstydliwą i w sposób zamierzony skrywaną. Niejedna osoba obawiała się choćby przyznać do korzystania z porad prawnych, traktując to jako poniekąd „ujmę”. Skojarzenie, jakie wzbudzało spotkanie z prawnikiem, wiązało się niemal od razu z podejrzeniem o jakieś nadużycia czy uczestnictwo w tzw. „podejrzanym półświatku”. Jakkolwiek komicznie, by to dziś nie brzmiało, to fakt pozostaje faktem, iż korzystanie z porad prawnych nigdy wcześniej nie było tak powszechne i ogólnodostępne jak obecnie. Dlatego duża część Polaków zwłaszcza na początku III RP straciła całkiem sporo majątków – w różnych aferach reprywatyzacyjnych czy realizując niektóre wydane bez podstaw prawnych polecenia urzędów skarbowych, dziś kolejne pokolenie jest już jednak bogatsze o tamte doświadczenia.
Z pomocy prawnika zwyczajnie wypada korzystać – bo jest to mądrzejsze i na koniec… tańsze od efektów niekorzystania z profesjonalnej pomocy prawnej.
Obsługa prawna – kiedyś i dziś
Co więcej aktualnie doczekaliśmy czasów wręcz całkowicie odwrotnych, gdy skorzystanie z profesjonalnej obsługi prawnej stanowi wręcz wyraz zdrowego rozsądku i rozwagi w prowadzeniu swoich spraw, tak zawodowych, jak i osobistych. Jednak mimo popularyzacji tego rodzaju usług, trudno jednoznacznie stwierdzić, czy każdy kto z tych usług korzysta, ma świadomość, iż do spotkania z prawnikiem warto się przygotować, tak jak do każdej innej poważnej rozmowy.
Obecna rzeczywistość stawia przed nami coraz to nowe wyzwania, którym czasem trudno sprostać bez profesjonalnej wiedzy prawniczej. Dodatkowo konieczność skorzystania z pomocy prawnej nie odnosi się już tylko do sfery czysto zawodowej czy związanej np. z prowadzoną działalnością gospodarczą (czyli związanej z tzw. obrotem profesjonalnym). Bowiem z usług prawnika korzystamy dziś równie często w pozornie zwykłych sprawach osobistych. Dotyczy to: spraw rodzinnych, spadkowych czy działań inwestycyjnych (jak np. zakup nieruchomości).
I nie wiąże się to już z samą koniecznością korzystania z takich porad (np. z powodu wejścia w spór prawny z organem administracji albo na skutek zaistnienia okoliczności wchodzących na grunt prawa karnego), ale z własną niczym nie przymuszoną wolą skorzystania z nich w celu możliwie skutecznego zabezpieczenia własnych interesów – jak choćby przy zawarciu umowy, na przykład umowy najmu czy umowy o roboty budowlane albo umowy deweloperskiej.
Społeczeństwo na przestrzeni lat ewoluowało, stało się bardziej świadome swoich praw. Kiedyś wygrywał ten kto miał większą siłę, później większą ziemię, następnie orężem stawały się kolejno zbroja i broń, znajomości, pieniądze – dziś żyjemy w czasach w których spór wygrywa ten, kto ma rację i umie ją odpowiednio przedstawić, albo zabezpieczyć swoje interesy. Radca Prawny jest właśnie profesjonalistą zawodowo zajmującym się przedstawianiem racji Klientów i zabezpieczaniem ich interesów.
Bardzo wiele osób, w tym wielu przyjaciół czy członków rodziny autora tekstu nie straciło by bardzo wielu pieniędzy, gdyby na czas postanowili skorzystać z pomocy specjalisty.
Dlatego też wychodząc na przeciw naszym klientom publikujemy otwarcie cennik, zawierający przykładowe ceny za wykonywane usługi, bo chcemy żeby ludzie przestali się bać nieprzewidywalnych dla nich kosztów.
Obsługa prawna.
Wybór kancelarii prawnej i przygotowanie do spotkania
Rozwój usług prawnych spowodował również, iż w tej chwili umówienie się na spotkanie z prawnikiem nie stanowi już dużego problemu. Wystarczy znaleźć kancelarię, z której usług chcemy skorzystać. Faktem jest, iż takie poszukiwania czasem przysparzają nieco trudności, niemniej z pomocą mogą nam przyjść znajomi, czy rodzina (którzy być może już z takich porad korzystali), albo ogólnodostępny Internet i zawarte w nim opinie.
Dodatkowo, w tej chwili kancelarii jest tak wiele, iż można po prostu udać się do tej znajdującej się najbliższej miejsca naszego zamieszkania. To jednak nie najlepszy pomysł, kiedyś Szymon Hołownia powiedział rozsądnie: nie rozumiem dlaczego ludzie spędzają kilkadziesiąt minut wybierając restaurację w której zjedzą obiad, a spowiednika z którym podzielą się największymi swoimi sekretami i troskami wybierają z przypadku.
Podobnie jest z prawnikiem – wybierzmy tego który ma odpowiednie uprawnienia (na przykład legitymuje się tytułem radcy prawnego), doświadczenie lub specjalizuje się w dziedzinie z którą wiąże się nasz kłopot lub interes. Generalnie rzecz biorąc, adwokaci i radcowie prawni to zawody zaufania publicznego, co wiąże się z odgórnym zobowiązaniem do rzetelnego udzielania informacji. Co za tym idzie, nie mogą podejmować się rozwiązywania problemów prawnych w przypadku braku odpowiedniej wiedzy i doświadczenia.
Wybrawszy kancelarię, z usług której chcielibyśmy skorzystać, odradza się jednak odwiedzenie jej tak po prostu „z ulicy” – choć oczywiście (zwłaszcza w rzeczywiście uzasadnionych przypadkach) nie jest to zupełnie niemożliwe, ale obarczone bardzo dużym ryzykiem, iż nie trafimy w odpowiedni moment, albo najbardziej kompetentna osoba która mogłaby się zająć naszą sprawą – będzie zajęta/na rozprawie/ kończyć terminowe pismo. W rezultacie często zapłacimy za dwie konsultacje. Dlatego zdecydowanie rozsądniejsze wydaje się uprzednie wykonanie telefonu w celu umówienia spotkania z radcą prawnym, przy jednoczesnym uwzględnieniu terminu pozwalającego na przygotowanie zarówno siebie, jak i potrzebnej (związanej ze sprawą) dokumentacji.
Oczywiście niejedna osoba świetnie radzi sobie spontanicznie „idąc” na tzw. „żywioł”, inna natomiast woli skrupulatnie przygotować się do spotkania układając sobie schematy zagadnień, które chciałaby omówić oraz zakres ewentualnych pytań. Biorąc pod uwagę kategorie spraw, z jakimi najczęściej udajemy się po pomoc do radcy prawnego, wydaje się, iż niezależnie od rodzaju posiadanej osobowości, w każdym przypadku warto przyjąć ten drugi schemat postępowania – tj. (w miarę możliwości) skrupulatnie przygotować się do spotkania. Pamiętajmy bowiem, że:
- po pierwsze – obsługa prawna jest płatna. Ile kosztuje porada prawna? Ile kosztuje obsługa prawna firmy?
- po drugie – zajmujemy cenny czas tak sobie, jak i komuś;
W celu dobrego przygotowania się na spotkanie z prawnikiem, należy więc w pierwszej kolejności zastanowić się nad oczekiwanym rezultatem. Oczywiście, w zależności od rodzaju problemu, nie posiadając wystarczającej wiedzy, sami możemy nie mieć świadomości przysługujących praw. Niemniej, warto choćby rozważyć i przedstawić swoje oczekiwania, które następnie radca prawny będzie mógł zweryfikować pod kątem obowiązujących przepisów prawa.
Przykładowo: Anna Nowicka poinformowała swojego męża Krzysztofa Nowickiego, iż zamierza wnieść sprawę o rozwód. Krzysztof Nowicki co prawda ma świadomość panującej od pewnego czasu gorszej „kondycji” ich małżeństwa, ale jest całkowicie zaskoczony przekazaną informacją. Mając jednak na uwadze podjęte już przez żonę określone kroki prawne i tym samym wiedząc, iż nie jest to jej zwyczajna kolejna groźba, postanawia również przygotować się do zaistniałej sytuacji i jej potencjalnych konsekwencji. Umawia się więc na spotkanie z radcą prawnym. Sprawdźmy przed wizytą ile kosztuje rozwód, pod względem obsługi prawnej.
W celu przygotowania się na ww. spotkanie i rozmowę z prawnikiem, Krzysztof Nowicki powinien zastanowić się, jakie są jego oczekiwania. Mianowicie, powinien rozważyć, czy rzeczywiście chce w sposób możliwie sprawny i ugodowy przeprowadzić sprawę rozwodową w celu definitywnego „zakończenia” małżeństwa, czy jednak chciałby o nie „powalczyć” dając żonie czas na przemyślenia swojej decyzji np. poprzez ustanowienie między nimi czasowej separacji.
Oczywiście, sprawy z tej kategorii należą do bardzo osobistych, a co za tym idzie trudnych i delikatnych. Niełatwe więc bywa przeprowadzenie rozważania z całkowitym pominięciem aspektu towarzyszących takim okolicznościom emocji. Niemniej, właśnie ze względu na wagę konsekwencji jakie decyzja będąca następstwem tych rozważań może przynieść (rozwód), warto dać sobie na nie czas.
Radca prawny służy pomocą w obszarze prawnym i po uzgodnieniach dokonanych z klientem w czasie spotkania, co do zasady podejmuje określone kroki prawne. Może on pomóc w ewentualnych negocjacjach czy przedstawić prawne aspekty poszczególnych czynności i ich konsekwencje, ale nie pełni roli terapeuty, który pomoże podjąć decyzję w jej osobistym (i jednocześnie tak ważnym jak sam fakt dla „być lub nie być” danego małżeństwa) wymiarze.
Co do zasady więc do radcy prawnego dobrze jest udać się z nakreślonym (choćby wstępnie) schematem, który oczywiście po spotkaniu zwykle ulega pewnym modyfikacjom. Rzetelne przygotowanie natomiast pozwala na czerpanie ze spotkania z prawnikiem w sposób możliwie szeroki.
Co więcej przed spotkaniem warto nakreślić sobie (np. w punktach) ewentualne kwestie, które chcielibyśmy poruszyć w jego trakcie – w tym: wątpliwości, nasuwające się pytania, a także (nawet) hipotetyczne i możliwe (z naszego punktu widzenia) rozwiązania. W tym przypadku nie trzeba obawiać się przekazania prawnikowi mylących sugestii, ponieważ jeżeli będą one niemożliwe do zrealizowania czy bezpodstawne to zostaną przez niego zweryfikowane w oparciu o posiadaną przez niego wiedzę oraz doświadczenie.
Ponadto, dobrze jest wypisać sobie okoliczności sprawy, które wydają się nam ważne i które chcielibyśmy przekazać radcy prawnemu, ale jednocześnie obawiamy się, iż – na skutek spowodowanego spotkaniem stresu czy tremy – zapomnimy o nich wspomnieć. Można to zrobić punktowo i hasłowo zarazem. Sposób zapisu nie jest istotny. Istotne jest to, by sposób ten był skuteczny, tzn. by ujmował aspekty, które w ferworze różnych innych ważnych myśli i tremy, mogą umknąć w czasie spotkania.
Obsługa prawna. Wybór formy spotkania
W aspekcie konieczności spotkania z radcą prawnym oraz w dobie panującej pandemii koronawiursa, pamiętajmy również, iż w tej chwili nie jesteśmy ograniczeni tylko do spotkań w tradycyjnej postaci tęte à-tęte. Coraz więcej kancelarii bowiem oferuje swoje usługi w (bezpiecznej) formie telefonicznej lub online (np. za pośrednictwem poczty elektronicznej). Wówczas można przedstawić swój problem prawny telefonicznie lub przesyłając wiadomość drogą mailową.
Następnie otrzymujemy informację o możliwości udzielenia porady prawnej oraz jej cenie. Natomiast, po dokonaniu zapłaty określonej kwoty, „otrzymujemy” poradę prawną poprzez konsultację telefoniczną lub w drodze wiadomości elektronicznej. Oczywiście czasem konieczne może okazać się zastosowanie obu ww. form.
Przykładowo: Jan Kowalski podpisał porozumienie do zawartej umowy o pracę zmieniające w części jej warunki. Początkowo wydawało mu się, iż wszystko jest dla niego jasne i korzystne zarazem, jednak po pewnym czasie zaczął mieć wątpliwości co do niektórych aspektów nowych warunków. Postanowił więc skorzystać z porady radcy prawnego. Jednak ze względu na panującą pandemię oraz fakt, iż nie była to sprawa dużej wagi (mająca na celu jedynie rozwianie wątpliwości), zdecydował, iż chciałby skorzystać z porady w formie telefonicznej.
Znalazł więc kancelarię, które świadczyła usługi w taki właśnie sposób, skontaktował się z nią, a następnie po dokonaniu zapłaty opłaty, przedstawił swój problem radcy prawnemu w czasie spotkania telefonicznego. Mimo przedstawienia przez Jana Kowalskiego całej sytuacji w sposób werbalny, radca prawny uznał, iż dla dokonania dokładnej oceny problemu chciałby zapoznać się z treścią ww. umowy o pracę oraz zawartego przez klienta porozumienia. Jan Kowalski przesłał więc wymagane dokumenty na wskazany adres mailowy, a następnie radca prawny skontaktował się z nim w sprawie kolejnego spotkania, w celu przedstawienia swojego punktu widzenia i proponowanego przez niego rozwiązania sprawy.
Pamiętajmy więc, iż w zależności od sytuacji oraz indywidualnych okoliczności, prawnicy udzielają ewentualnych dodatkowych odpowiedzi i informacji w celu możliwie wyczerpującego (zgodnego z przedstawionym zagadnieniem i wybraną formą „obsługi”), a zarazem należytego, wykonania zamówionej usługi. Niezależnie bowiem od sposobu realizacji porady prawnej (tj. niezależnie czy będzie to tradycyjna forma spotkania „stacjonarnego”, czy będzie to forma telefoniczna, czy „wirtualna”), każdy profesjonalista udzielający porad prawnych, czyli radca prawny lub adwokat jest zobowiązany do zachowania takiej samej adekwatnej dla jego zawodu rzetelności świadczenia swoich usług.
Obsługa prawna.
O czym pamiętać w czasie spotkania?
Pamiętajmy, iż dla możliwie wyczerpującego wykorzystania czasu przeznaczonego dla nas przez osobę radcy prawnego, należy zadawać pytania – i to niezależnie charakteru powstałych wątpliwości (które z pozoru mogą wydawać się bez znaczenia). Powinna tutaj obowiązywać zasada „Nie ma głupich pytań. Są tylko głupie odpowiedzi.”. Jednocześnie ogromną rolę w tym względzie odgrywa właśnie wskazywany powyżej proces przygotowywania się do spotkania. Bowiem, umiejętność konstruktywnego zadawania pytań co do zasady wymaga znajomości tematu. Znajomość tematu natomiast wymaga analizy własnej i rozważań. Jednocześnie nie należy obawiać się samego zadawania pytań.
Doświadczony radca prawny ma świadomość, iż pewne kwestie, które dla niego (ze względu na zdobyte doświadczenie i wiedzę) są oczywiste, dla kogoś nie posiadającego w ogóle pojęcia w obszarze prawa mogą stanowić coś kompletnie niezrozumiałego i skomplikowanego. Jednocześnie, nie powinno to być powodem do poczucia wstydu czy zakłopotania. Wszak są obszary, w których każdy niezależnie od szerokiego poziomu swojej wiedzy i umiejętności potrzebuje pomocy (jak niejeden radca prawny potrzebuje pomocy np. w kwestiach technicznych dotyczących naprawy samochodu czy naprawy lub instalacji domowego wyposażenia).
Świat został tak skonstruowany, iż wzajemne ludzkie zależności są nieodłącznym elementem jego funkcjonowania. A fakt potrzebowania drugiego człowieka (z filozoficznego punktu widzenia) ubogaca wzajemne relacje i je dopełnia. Więc nie bójmy się zadawania z pozoru niemądrych pytań.
Poza przeprowadzeniem własnej analizy dotyczącej przedmiotu problematyki, którą zamierzamy przedstawić na spotkaniu w radcą prawnym, należy również przygotować dotyczącą tej problematyki dokumentację.
Przykładowo: Maria Pawłowska zamierza dokonać dużej inwestycji w postaci zakupu apartamentu na atrakcyjnym osiedlu w stolicy. Budowa apartamentowca przez dewelopera znajduje się jednak dopiero w fazie przygotowywania terenu. Zgodnie z dzisiejszym potocznym powiedzeniem, Maria Pawłowska dokonuje więc zakupu „dziury w ziemi”.
Jednocześnie, na sfinansowanie znacznej części planowanego zakupu, zamierza zaciągnąć kredyt hipoteczny, w związku z czym odbyła już spotkanie z przedstawicielem wybranego banku, który pozytywnie ocenił jej zdolność kredytową, a także przedstawił dodatkowe warunki, wymagane dokumenty i przekazał projekt umowy kredytowej. Apartamenty były rezerwowane u dewelopera z zawrotną prędkością, a Marii Pawłowskiej bardzo zależało na zakupie apartamentu o konkretnej wielkości powierzchni i położonego na konkretnym piętrze, dlatego dość gwałtownie podpisała umowę przedwstępną i dokonała wpłaty wymaganej kwoty zaliczki. Na etapie podpisywania umowy deweloperskiej (której projekt również już otrzymała) i umowy kredytowej postanowiła jednak skorzystać z konsultacji prawnych, dlatego umówiła się na spotkanie z radcą prawnym.
Tym samym, Maria Pawłowska powinna zabrać ze sobą wszelkie posiadane dokumenty dotyczące planowanego zakupu, w tym: podpisaną już umowę przedwstępną (wraz z załącznikami), a także otrzymane projekty umowy kredytowej i umowy deweloperskiej. Ponadto, w trakcie rozmowy, w czasie której będzie dokonywała rezerwacji terminu spotkania z prawnikiem, powinna również zapytać, jakie jeszcze dokumenty (w kontekście nakreślonego przedmiotu sprawy) powinna ze sobą zabrać. Umowy najmu lokali komercyjnych może zostać napisać również z pomocą radcy prawnego.
W związku z powyższym, w aspekcie pytań, również w tym przypadku mamy prawo dopytać prawnika (lub osobę dokonującą w jego imieniu rezerwacji spotkania) o dokumenty, które są niezbędne lub mogą być potrzebne, dla danej sprawy.
Przygotowując natomiast te dokumenty we własnym zakresie, powinniśmy przyjąć zasadę, iż – lepiej więcej niż mniej. Na takie spotkanie należy więc zabrać ze sobą wszystkie posiadane dokumenty, być może choćby te, które z naszego punktu widzenia mogą się nie „przydać” (ale w jakiś sposób są powiązane z tematem sprawy).
Ewentualnie dobrze jest je posegregować w taki sposób, aby w czasie spotkania przekazać radcy te z całą pewnością konieczne, a następnie np. przekazywać mu te, o które będzie on pytał – informując jednak o wszystkim co udało nam się zebrać. Dokumentacja jest najczęściej niezbędna dla dokonania prawidłowej analizy prawnej – im pełniejsza, tym lepszą poradę uda nam się uzyskać (!).
Jak wiadomo rozmowy przebiegają różnie, czasem są naładowane: emocjami, naszymi hipotezami, przypuszczeniami, czy założeniami, które ze względu na ich subiektywizm nie zawsze są zgodne ze stanem faktycznie istniejącym. Czasem ocena sposobu możliwych rozwiązań sprawy dokonana na podstawie werbalnego przekazu bywa różna od tej wynikającej z analizy przedstawionej dokumentacji. A w zakresie rozwiązywania sporów na gruncie prawnym, podstawową i co do zasady nadrzędną, wartość mają jednak te dowody występujące w postaci zmaterializowanej (tj. w postaci dokumentów takich jak np. umowy, wyciągi, faktury, podpisane oświadczenia, itp.).
Trzeba pamiętać, iż spotkanie z prawnikiem może wiązać się z niezamierzonym zakłopotaniem, tremą i stresem. A czasem ulegają temu choćby osoby o ekstrawertycznym usposobieniu, które brylują na spotkaniach jako dusze towarzystwa i które zwykle nie mają problemów w kontaktach międzyludzkich.
Wszak jednak spotkanie z prawnikiem nierzadko polega na dotykaniu bardzo delikatnych kwestii. Co za tym idzie, osobliwość poruszanych w czasie takiego spotkania tematów (czasem są to trudne sprawy osobiste), jak i fakt, iż (bądź co bądź) jest to spotkanie z osobą obcą, mogą wprawić nas czasem w niespotykany w dotychczasowych relacjach dyskomfort i stres.
A to często wiąże się z problemami w zapamiętywaniu słów i sposobie formułowania własnych myśli. Z pomocą przychodzi nam wówczas, tak (uzasadniane powyżej) przygotowanie i spisanie wybranych do omówienia zagadnień, jak i zapisywanie ważnych kwestii przekazywanych przez prawnika. Może to również wypełnić pewnego rodzaju funkcję ponownej analizy – dzięki przelewaniu na papier usłyszanych słów, możemy uspokoić „kołaczące” myśli i przystąpić do interakcji poprzez np. przedstawienie radcy prawnemu wątpliwości odnośnie przedstawionych przez niego rozwiązań.
Obsługa prawna. Co dalej?
Po spotkaniu natomiast wystarczy (oczywiście w najprostszym ujęciu) stosować się do otrzymanego od prawnika sposobu rozwiązania problemu. W zależności od rodzaju świadczonej usługi i przyjętego sposobu obsługi, bywa, iż wątpliwości powstają jeszcze po spotkaniu i konieczne są dalsze konsultacje.
Z pozoru bowiem prosty problem na skutek złożonych okoliczności nabiera skomplikowanego charakteru, a niejeden sprawiający wrażenie trudnego i zawiłego, dzięki sprzyjającemu „otoczeniu” udaje się załatwić bez większego zaangażowania. W tym względzie, porady prawne rządzą się swoimi, niemożliwymi do zaszufladkowania, prawami. Dlatego porada wstępna ma pomóc nam zorientować się w charakterze problemu, natomiast dalsza część usługi to kolejna, zwykle odpłatna analiza.
Jeżeli planujesz skorzystać z usług naszej Kancelarii Radcy Prawnego proponujemy (o ile to w tej sprawie możliwe) przyjęcie następującego schematu:
1. Telefon lub e-mail albo rezerwacja terminu konsultacji wstępnej online – ustalenie terminu spotkania oraz przekazanie informacji (w kilku zdaniach) o ogólnym zarysie sprawy.
2. Przesłanie przed spotkaniem dokumentacji mailem na adres Kancelarii [email protected] – pozwoli to nam się wstępnie zorientować w temacie spotkania, a dyskrecja ze względu na wykonywany zawód i tak jest zagwarantowana.
3. Samodzielne przemyślenie i spisanie w notatce następujących kwestii:
- oczekiwanego rezultatu sprawy;
- oczekiwanego rezultatu spotkania;
- kluczowych pytań do prawnika;
Zgodnie z amerykańską maksymą: Help me, help you.