1 rok temu
Uprowadzenie dziecka za granicę – część I
W pierwszej części artykułu pt.: „Uprowadzenie dziecka za granicę” poruszyliśmy kwestie takie jak:
- Uprowadzenie dziecka za granicę w świetle nowego rozporządzenia Bruksela II ter
- Bruksela II ter a Konwencja Haska
- Rozporządzenie Bruksela II ter – definicja
- Uprowadzenie dziecka za granicę a szybkość postępowania sądowego
- Wykonanie w terminie 6 tygodni
Link do części pierwszej tutaj.
Wyrażanie poglądów przez dzieci w sprawach uprowadzenia
Nowe Rozporządzenie zapewnia również rzeczywistą i skuteczną możliwość wyrażania poglądów przez dzieci w sprawach powrotu dziecka toczących się na postawie Konwencji haskiej jaki i sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej. Procedura wysłuchania dziecka podlega prawu krajowemu i procedurze krajowej obowiązującej w danym państwie członkowskim.
Prawo takie jest również wyrażone w art. 12 Konwencji o prawach dziecka i zapewnia dziecku, które jest zdolne do kształtowania swych własnych poglądów, prawo do swobodnego ich wyrażenia we wszystkich sprawach dotyczących dziecka, przyjmując je z należytą wagą, stosowanie o wieku oraz dojrzałości dziecka. Również w polskim prawie w procedurze cywilnej istnieje obowiązek wysłuchania dziecka w sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka (jeżeli jego stan rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala, uwzględniając w miarę możliwości jego rozsądne życzenie).
Wysłuchanie dziecka w sprawach haskich jest słusznym podejściem, przy czym w mojej ocenie wysłuchanie dziecka powinno rozpocząć w jak najszybszym terminie od dnia wniesienia wniosku o powrót dziecka wówczas jest szansa, iż dziecko nie będzie jeszcze zmanipulowane przez drugiego rodzica. Słuchanie dziecka po roku izolacji od drugiego rodzica, kiedy dziecko już zasymilowało się z nowym otoczeniem, chodzi do nowej szkoły i przez rok jest manipulowane przez rodzica wypacza sens tego przepisu. Dziecko takie podczas wysłuchania wypowiada słowa rodzica, z którym przebywało przez rok.
Zapewnienie kontaktu między dzieckiem a rodzicem
Nowością w Rozporządzeniu Bruksela II ter jest możliwość zapewnienia na czas trwania postepowania kontaktu między dzieckiem, a rodzicem, który żąda jego powrotu. Poprzez przyznanie Sądom szerokiej możliwości stosowania środków tymczasowych i zabezpieczających. Nie było to takie oczywiste dla sądów, które dotychczas rozpoznawały sprawy o powrót dziecka. Niektóre sądy oddalały takie wnioski o zabezpieczenie na czas trwania postępowania, bojąc się, iż zostanie naruszona jurysdykcja państwa, które ma prawo orzekać co do istoty sprawy tj. co do opieki czy kontaktów z dzieckiem. W takim przypadku państwo, w którym toczy się sprawa w trybie konwencji haskiej może stosować środki tymczasowe, w tym środki zabezpieczające, które są dostępne w danych państwie członkowskim. Zapewnienie takiego kontaktu ma najważniejsze znaczenie w celu przeciwdziałania zerwania kontaktów między dzieckiem a rodzicem, a także przeciwdziałać szkodom psychicznym i fizycznym.
Rozporządzenie Bruksela II ter ograniczenia stosowania przez sądy najczęściej powoływanej przesłanki odmowy zarządzenia powrotu dziecka (tj. istnienia poważnego ryzyka, iż powrót dziecka naraziłby je na szkodę fizyczną lub psychiczną albo w jakikolwiek inny sposób postawiłby je w sytuacji nie do zniesienia).
Nowością jest także regulacja zgodnie z którą, iż choćby w razie odmowy wydania orzeczenia nakazującego powrót dziecka przez sąd jednego z państw członkowskich, ostatnie słowo co do zarządzenia tego powrotu przysługuje sądowi państwa, w którym miało ono miejsce zwykłego pobytu przed bezprawnym uprowadzeniem lub zatrzymaniem.
Uprowadzenie dziecka za granicę – procedura exequatur
Ponadto w zakresie uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej (w tym spraw toczących się w trybie konwencji haskiej) rozporządzenie znosi całkowicie, w odniesieniu do tych orzeczeń, procedurę exequatur. Oznacza, iż uznawanie orzeczeń sądowych odbywać się będzie bez potrzeby przeprowadzania specjalnego postępowania, a wykonywanie orzeczeń sądowych w innych państwach członkowskich UE będzie się odbywało bez konieczności uzyskania stwierdzenia ich wykonalności. Wprowadzenie jednej regulacji miało na celu ułatwienie obiegu orzeczeń, dokumentów urzędowych i porozumień.
Nowe Rozporządzenie przyznaje sądom kompetencję do uznania nieprawomocnego orzeczenia zarządzającego powrót dziecka za tymczasowo wykonalne, niezależnie od wniesionych środków zaskarżenia, o ile ze względu na dobro dziecka wymagany jest jego powrót przed prawomocnym zakończeniem postępowania;
Więcej informacji
Nasza kancelaria prowadzi sprawy w trybie Konwencji haskiej, o ile mają zatem Państwo jakiekolwiek zapytania odnośnie tematyki uprowadzeń dzieci, zapraszamy do kontaktu bezpośredniego lub telefonicznego pod numerem: +48 882 120 775 celem umówienia wizyty lub porady on-line. Nasz zespół prawników chętnie odpowie Państwu na wszystkie pytania.
Autor: Adwokat Justyna Cudna-Wilk
