Uwagi RPD do projektu w sprawie orzekania o niepełnosprawności

Rzeczniczka Praw Dziecka przekazała Pełnomocnikowi Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych uwagi do projektu zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności.

Opinia Rzeczniczki Praw Dziecka

– Niestety, niektóre rozwiązania projektu rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności z dnia 30 kwietnia 2025 r. nie realizują deklaracji zawartych w uzasadnieniu – w kontekście poprawy sytuacji małoletnich osób z niepełnosprawnościami – wskazała Monika Horna-Cieślak w piśmie z 19 maja.

Uwagi Rzecznika Praw Dziecka w sprawie orzekania o niepełnosprawności

Brak testów i kwestionariuszy

RPD zwróciła uwagę, iż w tej chwili brak jest konkretnych testów i kwestionariuszy, które pomagają sprawdzić, jak dziecko m.in. uczy się i radzi sobie z codziennymi zadaniami. Tym samym, mimo niewątpliwie dobrego kierunku proponowanych zmian do momentu ich wprowadzenia, proponowana regulacja wydaje się przedwczesna. W praktyce wprowadzenie proponowanych zmian spowoduje, iż ocena funkcjonowania małoletnich w dalszym ciągu będzie miała charakter uznaniowy.

Termin orzekania

Kolejną niezwykle istotną kwestią jest czas, na jaki wydawane są dokumenty. Zdaniem Moniki Horna-Cieślak, osoby małoletnie z niepełnosprawnościami są szczególną grupą osób wymagających wsparcia i opieki ze strony państwa. Dlatego orzekanie na czas określony, nie krótszy niż 5 lat pozwoli precyzyjniej niż zaproponowany okres 3-letni zweryfikować efekty rehabilitacji, stosowanych metod wsparcia terapeutycznego i włączenia społecznego. Okres ten pozwoli zobrazować poprawę stanu zdrowia dziecka bądź brak tej poprawy.

Lista chorób rzadkich

Rzeczniczka Praw Dziecka w uwagach do rozporządzenia proponuje również coroczne weryfikowanie listy rzadkich chorób genetycznych.