5 miesięcy temu
Scentralizowana walka z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu od wielu lat była celem Komisji Europejskiej. Efektem jest przyjęty 30 maja 2024 r. przez Radę Unii Europejskiej „AML Package”. Obejmuje – obok dyrektywy – unijne rozporządzenia, które będą wprost stosowane w państwach członkowskich.
Aktualnie na publikację w Dzienniku Urzędowym UE czekają:
- VI Dyrektywa AML, która zharmonizuje regulacje AML/CFT w Unii Europejskiej,
- rozporządzenie ws. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu,
- rozporządzenie ws. powołania pierwszego unijnego organu centralnego – Urzędu ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowania Terroryzmu (AMLA) z siedzibą we Frankfurcie.
Rozporządzenia wejdą w życie 3 lata po publikacji. Członkowie UE powinni dokonać transpozycji przepisów VI Dyrektywy AML w 2-3 lata. Dla poszczególnych zagadnień przewidziano różne okresy wejścia w życie.
Z czym nowe regulacje wiążą się dla obywateli i przedsiębiorców działających w UE w zakresie identyfikacji beneficjentów rzeczywistych? Poniżej przedstawiamy najważniejsze kwestie.
Precyzyjne zasady wyznaczania beneficjentów rzeczywistych
AML Package wprowadza spójną unijną definicję beneficjenta rzeczywistego. Warunkiem nadania statusu będzie sprawowanie kontroli lub posiadanie (co najmniej) 25% praw własności udziałów/akcji. Nowe przepisy rozwieją wątpliwości co do sposobu obliczenia pośrednich udziałów własnościowych w podmiotach.
Dokładna definicja ma umożliwić instytucjom zobowiązanym znalezienie beneficjentów rzeczywistych skomplikowanych, wieloszczeblowych struktur, które również obejmują podmioty spoza Unii Europejskiej. Weryfikowane podmioty będą zobowiązane do ujawnienia „ukrytych” beneficjentów rzeczywistych, np. przez zawarte umowy powierzenia lub użytkowania udziałów.
Zweryfikowane treści w niejawnym CRBR
Unijny regulator postanowił ujednolicić zasady wprowadzania danych do rejestrów beneficjentów rzeczywistych. Dane zgłaszane do rejestrów mają podlegać weryfikacji, a podmioty odpowiedzialne za prowadzenie rejestrów otrzymają odpowiednie uprawnienia kontrolne w tym zakresie. Instytucje zobowiązane będą musiały także ujawniać w rejestrze, czy zgłoszony podmiot objęty jest sankcjami finansowymi.
Rejestry beneficjentów rzeczywistych mają być niejawne, głównie ze względu na ochronę danych osobowych. Krajowe przepisy powinny określić zasady dostępu danych, w tym dla podmiotów posiadających interes prawny, takich jak prasa i obywatele. Wyłączenie jawności CRBR to krok w dobrą stronę, szczególnie w kontekście ochrony danych osobowych.
Beneficjenci rzeczywiści weryfikowani wstecz?
W ocenie unijnego regulatora transakcje związane z obrotem nieruchomości to jeden z kluczowych obszarów, który obciążony jest ryzykiem prania pieniędzy. Podmioty spoza UE, które nabywają nieruchomości w UE lub nawiązują stosunki gospodarcze z instytucją zobowiązaną mającą siedzibę w kraju UE, będą zobowiązane do zgłoszenia swoich beneficjentów rzeczywistych do rejestru beneficjentów rzeczywistych.
Do ujawnienia informacji o beneficjentach rzeczywistych będą zobligowani inwestorzy spoza UE, którzy dokonali transakcji związanych z nieruchomościami po 1 stycznia 2014 r.
Rozszerzone mają zostać także uprawnienia organów ścigania, które powinny uzyskać dostęp do scentralizowanego rejestru nieruchomości. Ma on zawierać szczegółowe informacje o nieruchomościach oraz ich historiach(np. cena zakupu, obciążenia czy przeznaczenie), aby umożliwić prowadzenie dochodzeń związanych z praniem pieniędzy w obrocie nieruchomościami.
Pozostałe zmiany
Pozostałe warte uwagi nowości:
- rozszerzony zostanie krąg podmiotów zobowiązanych, będą to także m.in. dostawcy usług crypto-assets (CASPs), a także w przypadku wybranych transakcji, sprzedawcy dóbr luksusowych (biżuteria, samochody, dzieła sztuki) oraz agenci i kluby piłkarskie,
- instytucje finansowe/kredytowe będą musiały podejmować wzmożone środki należytej staranności (identyfikacji ryzyka) i zgłaszać wszelkie podejrzane transakcje jednostkom analityki finansowej (w Polsce – Ministrowi Finansów), a także stosować „podwyższone” rygory w przypadku zamożnych klientów,
- przepisy po raz pierwszy nałożą obowiązki na gruncie AML dla osób fizycznych – maksymalna wysokość gospodarczej transakcji gotówkowej będzie wynosiła 10 000 euro (chociaż każde państwo będzie mogło wprowadzić niższy próg), natomiast w przypadku transakcji okazjonalnych o wartości pomiędzy 3 000-10 000 euro instytucje zobowiązane będą mogły przeprowadzić okazjonalną weryfikację klienta,
- instytucje obowiązane będą mogły tworzyć porozumienia w celu wymiany danych o klientach (beneficjentach rzeczywistych, rodzajach zawieranych transakcji, zidentyfikowanego ryzyka), także bez zgody klientów.
Będziemy monitorować krajowy proces legislacyjny i informować Państwa o wprowadzanych zmianach.
