Art. 54. Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia
- 1. W celu ustalenia, czy istnieją podstawy do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie oraz zebrania danych niezbędnych do sporządzenia takiego wniosku, Policja z urzędu przeprowadza czynności wyjaśniające. Czynności te w miarę możności należy podjąć w miejscu popełnienia czynu bezpośrednio po jego ujawnieniu. Powinny one być zakończone w ciągu miesiąca od ich podjęcia.
Wskazując zwięźle: są to czynności podejmowane przez organy ścigania przed wszczęciem postępowania, których celem jest ustalenie czy popełniono wykroczenie, a jeżeli tak to kto winien być ukarany za jego popełnienie.
Kiedy są podejmowane?
Podejmowane z urzędu. Policja ma obowiązek podjęcia tych czynności już na miejscu popełnienia wykroczenia lub bezpośrednio po jego ujawnieniu.
Organ prowadzący czynności wyjaśniające nie musi wydawać żadnego postanowienia o wszczęciu takich czynności ani o ich zakończeniu jak odbywa się to w przypadku dochodzenia.
Jak długo?
Rozpoczynają się od momentu ujawnienia wykroczenia i nie powinny przekroczyć jednego miesiąca. Jednak przekroczenie tego terminu przez organy ścigania nie spowoduje żadnych ujemnych późniejszych skutków procesowych.
Jakie czynności należy podjąć?
Ustawodawca nie wskazał konkretnie określonych czynności jednak o ile okoliczności czynu nie budzą wątpliwości, utrwalenie czynności wyjaśniających można ograniczyć do sporządzenia notatki urzędowej, zawierającej ustalenia niezbędne do sporządzenia wniosku o ukaranie. Natomiast jeżeli okoliczności czynu budzą wątpliwości, w ramach czynności wyjaśniających można przeprowadzić odpowiednie dowody. Utrwalenie takiej czynności następuje w formie protokołu.
WAŻNE!
Zgodnie z § 6 artykułu wymienionego na wstępie, należy niezwłocznie przesłuchać osobę, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie
Osoba taka ma jednak prawo odmówić złożenia wyjaśnień oraz zgłosić wnioski dowodowe, o czym dokonujący czynności musi ją pouczyć.
Przesłuchanie rozpoczyna się od powiadomienia osoby przesłuchiwanej o treści zarzutu wpisanego do protokołu przesłuchania. Pamiętać jednak należy o tym, iż jeżeli czynność taka jest połączona ze znacznymi trudnościami (np. z uwagi na konieczność pokonania znacznej odległości do miejsca przesłuchania) osoba podejrzewana może odmówić złożenia takich wyjaśnień przed przesłuchującym. Wówczas osoba ta może nadesłać wyjaśnienia do adekwatnego organu w terminie 7 dni od odstąpienia od przesłuchania, o czym należy ją pouczyć. Odstąpienie od przesłuchania oraz pouczenie również dokumentuje się notatką urzędową.
Co powinna zawierać notatka, a co protokół?
Notatka powinna zawierać wskazanie rodzaju czynności, czasu i miejsca oraz osób uczestniczących, a także krótki opis przebiegu czynności i podpis osoby, która sporządziła notatkę.
Protokół zaś ogranicza się do zapisu najbardziej istotnych oświadczeń osób biorących udział w czynności. Bardziej szczegółowo przedstawia się tutaj powinność organu w stosunku do osoby podejrzewanej o popełnienie wykroczenia.
Jak kończą się czynności wyjaśniające?
W sytuacji gdy czynności wyjaśniające dały podstawy do przypisania danej osobie popełnienia wykroczenia to organ prowadzący czynności zobligowany jest do sporządzenia do sądu wniosku o ukaranie osoby podejrzanej.
W sytuacji natomiast gdy czynności wyjaśniające nie dały realnych podstaw do wniesienia wniosku o ukaranie, zawiadamia się o tym pokrzywdzonych w sprawie (jeżeli tacy istnieją), wskazując przyczynę braku wniosku o ukaranie.
UWAGA! Osobie, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, przysługuje zażalenie do organu nadrzędnego na niewniesienie wniosku o ukaranie!
Czynności wyjaśniające pełnią w zasadzie rolę podobną do dochodzenia w sprawach o przestępstwa, ale nie są etapem (stadium) postępowania i ich cele są węższe niż te wynikające z kodeksu postępowania karnego.
W czynnościach wyjaśniających może uczestniczyć Twój profesjonalny pełnomocnik.
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.
tel: 500024241, mail: [email protected]