Taka sytuacja: “chciałabym napisać testament. Na razie taki odręczny. Czy muszą być pod jego treścią podpisy innych osób – a jeżeli tak to kogo? Może być sąsiadka? Bo przecież chyba nie ktoś, kto miałby dziedziczyć? I czy te podpisy uniemożliwią podważenie testamentu – bo przecież te osoby poświadczą przed sądem, iż byłam, jak to się mówi – “w pełni władz umysłowych – jak pisałam testament?
Ciekawe pytanie, prawda? czy podpisy pod testamentem są potrzebne i czy w razie wątpliwości zeznania tych osób faktycznie przesądzą o tym, iż ten, kto pisał testament był “w pełni władz umysłowych”?
Czy testament musi być podpisany?
Przypomnijmy najpierw jedną bardzo istotną kwestię. Testament może być sporządzony tylko przez jedną osobę, w kolejnym punkcie napiszę o tym więcej.
Testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy.
Odpowiadając na pytanie postawione powyżej: tak, testament musi być podpisany.
Kto podpisuje testament?
Tu także odpowiedź jest prosta: podpisuje ten, testament napisał. W testamencie holograficznym – czyli odręcznym podpisy innych osób nie są potrzebne.
Ty piszesz testament – i Ty wyraźnie ten testament podpisujesz.
Podpisy innych osób naprawdę nie są potrzebne. Nie, to nie jest tak, iż czyjś podpis przesądzi, iż faktycznie byłeś świadomy podpisując testament.
Oczywiście: może tak być, iż w przyszłości w postępowaniu spadkowym ktoś (np. niezadowolony czy pominięty spadkobierca) będzie chciał testament podważyć.
I być może w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku potrzebne będą zeznania świadków.
Tyle iż to będzie dopiero gdy kiedyż dojdzie do – spornego – postępowania w sądzie.
Teraz piszesz testament i chcesz, aby był napisany zgodnie z przepisami i aby podważenie testamentu było jak najmniej prawdopodobne.
Tak więc: piszesz cały testament odręcznie i tylko Ty ten testament wyraźnie podpisujesz.
Jeszcze taka uwaga: masz jakiekolwiek wątpliwości? Rozważ formę notarialną. Notariusz zadba, aby testament był sporządzony zgodnie z przepisami.
I nie, wcale nie kosztuje to “majątku”.
A czy ma znaczenie, gdzie na testamencie znajduje się podpis?
No dobrze, testament musi być podpisany, ale czy ma znaczenie gdzie powinien znajdować się ten podpis?
Może się wydawać, iż to “głupia” wątpliwość, ale nie – takimi sytuacjami wielokrotnie zajmował się sam Sąd Najwyższy.
Osoba sporządzająca testament własnoręczny, która w jego treści wymienia swoje imię i nazwisko przed rozrządzeniem majątkiem, nie dopełnia tym samym obowiązku podpisania testamentu w rozumieniu art. 949 § 1 k.p.c.
(uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 1995 r. sygn. akt III CZP 56/95)
Podpisz więc testament bezpośrednio pod tekstem – napisanym – przypomnijmy jeszcze raz: w całości odręcznie!
Testament wspólny?
często dostaję pytania w sprawie wspólnego testamentu małżonków. Czy małżonkowie mogą napisać wspólny testament? Wiele osób uważa, iż jeżeli małżonkowie mają ustrój wspólności ustawowej i wspólne dzieci, to mogą też napisać wspólny testament? Ale czy tak jest w rzeczywistości? Otóż… zdecydowanie tak nie jest! To tylko niestety dość popularny mit. A konsekwencje takiego działania czyli wspólnego testamentu są dość poważne.
Taki testament jest bowiem nieważny!
Tak, choćby w sytuacji gdy małżonkowie mają ustrój wspólności ustawowej: nie mogą napisać wspólnie testamentu. W każdej sytuacji, niezależnie od ustroju majątkowego – każdy z małżonków pisze swój własny testament. Oczywiście: pisanie testamentów nie jest obowiązkowe. Ale jeżeli chcesz skutecznie rozporządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci: napisz swój własny testament i czytelnie go podpisz.
A co jak nie będzie testamentu?
Dziedziczenie nastąpi na zasadach ustawowych. Zasady te zostały dokładnie określone w kodeksie cywilnym
Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. o ile ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.
W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
Jeśli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.
Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.
Masz pytania? Zostaw w komentarzach.
Potrzebujesz mojej pomocy jeżeli chodzi o sformułowanie testamentu? Napisz do mnie wiadomość!
