Nowa propozycja zmian w podatku od nieruchomości

Potrzeba i cel nowelizacji

Projekt przewiduje zmiany:

1. W ustawie z 15.11.1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2024 r. poz. 1176).
2. W ustawie z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 70; dalej: PodLokU).
3. W ustawie z 30.10.2002 r. o podatku leśnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 888).
4. W ustawie z 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2111).

Celem nowelizacji jest wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących aktualnych przepisów oraz doprecyzowanie obowiązujących regulacji w celu prawidłowego ich stosowania.

Zmiany w zakresie definicji pojęć „budowla” oraz „budynek”

By zapewnić szczególną określoność przepisów prawa podatkowego proponuje się w PodLokU legalne definicje pojęć definiujących istotny element konstrukcji prawnej podatku, jakim jest jego przedmiot.

Zgodnie z nowymi przepisami, budowlą będzie:

a) obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do PodLokU wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem;

b) elektrownia wiatrowa, elektrownia jądrowa i elektrownia fotowoltaiczna, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linowa, wyciąg narciarski, skocznia – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych;

c) urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków oraz inne urządzenie techniczne, związane z budynkiem lub budowlą, o której mowa w lit. a, bezpośrednio zapewniające możliwość ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem;

d) urządzenie techniczne oraz wolno stojąca instalacja przemysłowa inne niż wymienione w lit. a–c, wyłącznie w zakresie ich części budowlanych;

e) fundamenty pod maszyny oraz urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Wszystkie ww. rodzaje obiektów będą mogły zostać zakwalifikowane jako budowla pod warunkiem wzniesienia ich w wyniku robót budowlanych.

Z kolei budynek będzie definiowany jako obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni dzięki przegród budowlanych oraz który posiada fundamenty i dach, z wyłączeniem obiektu, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach, albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego funkcję jest pojemność.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości przez cały czas będzie budynek wraz z instalacjami (o ile je posiada) zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem.

Doprecyzowanie pojęcia „obiektu budowlanego”

Nowelizacja PodLokU doprecyzowuje pojęcie „obiektu budowlanego”. Zgodnie z jej brzmieniem, obiekt budowlany to budynek lub budowla, z wyłączeniem wyrobisk górniczych, a także niewielkich obiektów stanowiących:

1. obiekty kultu religijnego: kapliczki, krzyże przydrożne i figury;
2. obiekty architektury ogrodowej: posągi i figurki ogrodowe, wodotryski, mostki i pergole, murowane grille, oczka wodne;
3. obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki, wiaty na wózki dziecięce i rowery.

Wprowadzenie definicji trwałego związania z gruntem

W obowiązującym stanie prawnym brak jest definicji „trwałego związania z gruntem” na potrzeby podatku od nieruchomości. Brak jednoznacznej definicji powoduje problemy, szczególnie w przypadkach, gdzie koszty (w tym opinii biegłego) przewyższają dochody gmin z podatku.

Trwałe związanie z gruntem proponuje się zdefiniować jako takie połączenie obiektu budowlanego z gruntem, które zapewnia temu obiektowi stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym niezależnym od działania człowieka, mogącym go zniszczyć, spowodować przemieszczenie lub przesunięcie się na inne miejsce. Poprzez połączenie obiektu budowlanego z gruntem należy rozumieć połączenie techniczne, wymagające dla trwałego związania z gruntem obiektu wykonania pewnych czynności dla połączenia, a nie jedynie położenia obiektu budowlanego na gruncie. To połączenie ma zapewnić obiektowi stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym niezależnym od działania człowieka.

Opodatkowanie pomieszczeń przeznaczonych do przechowywania pojazdów w budynkach mieszkalnych

Na gruncie obowiązujących przepisów występuje zróżnicowanie w opodatkowaniu garaży znajdujących się w budynkach mieszkalnych:

W celu ujednolicenia opodatkowania wszystkich pomieszczeń do przechowywania pojazdów znajdujących się w budynkach mieszkalnych, proponuje się przyjąć, iż wszystkie takie pomieszczenia stanowią część mieszkalną budynku, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a PodLokU. Zmiana ta doprowadzi do zmiany kwalifikacji wyodrębnionych prawnie lokali użytkowych w budynkach mieszkalnych stanowiących garaże wielostanowiskowe oraz garaże jednostanowiskowe na część mieszkalną budynku i doprowadzi do zmiany podatkowego statusu takich pomieszczeń.

Etap legislacyjny

Nowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy o podatku leśnym oraz ustawy o opłacie skarbowej został poddany konsultacjom publicznym. Większość przepisów ustawy wejdzie w życie 1.1.2025 r.