Polska Spółka Holdingowa – jakie preferencje podatkowe przewiduje ustawa o CIT?

Definicja – Polska Spółka Holdingowa

Definicja spółki holdingowej znajduje się w ustawie z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ustawa o CIT) i zgodnie z przepisem art. 24m ust. 1 pkt 2 spółka holdingowa oznacza spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółkę akcyjną albo spółkę akcyjną będącą podatnikiem mającym siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegającą obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Musi też spełniać łącznie następujące warunki:

• posiadać bezpośrednio na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej nieprzerwanie przez 2 lata;
• nie być spółką tworzącą podatkową grupę kapitałową;
• nie korzystać z następujących zwolnień podatkowych:
  • z tytułu działalności w specjalnej strefie ekonomicznej – na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT;
  • z tytułu działalności w strefie inwestycyjnej – na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT;
• prowadzić rzeczywistą działalność gospodarczą (przy ocenie, czy podmiot prowadzi rzeczywiście działalność gospodarczą, stosuje się przesłanki opisane w art. 24a ust. 18 ustawy o CIT dotyczące zagranicznej jednostki kontrolowanej);

Dodatkowo:

• udziałów (akcji) w tej spółce nie posiada, pośrednio lub bezpośrednio, udziałowiec (akcjonariusz) mający siedzibę lub zarząd albo zarejestrowany lub położony na terytorium bądź w kraju:
  • wymienionym w przepisach wydanych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia państw i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz.U. poz. 600);
  • wskazanym w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, o którym mowa w art. 86a § 10 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Kraje te wskazane są w tej chwili w obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 27 lutego 2023 r. w sprawie ogłoszenia listy państw i terytoriów wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, które nie zostały ujęte w wykazie państw i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wydawanym na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, oraz dnia przyjęcia tego wykazu przez Radę Unii Europejskiej (M.P. poz. 236);
  • z którym Rzeczpospolita Polska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo Unia Europejska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych.

Zwolnienie z dywidendy

Spółka holdingowa jest zwolniona z podatku od przychodów z dywidend uzyskanych przez spółkę holdingową od krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej.

Jednakże zwolnienie nie ma zastosowania wobec dywidend wypłacanych przez zagraniczną spółkę zależną:

• w przypadku gdy spółka ta spełnia warunki, o których mowa w art. 24a ust. 3 pkt 3 lit. b i c, w roku podatkowym, w którym wypłacana jest dywidenda, lub w którymkolwiek z 3 lat podatkowych poprzedzających ten rok;
• w części, w jakiej wypłacana dywidenda w jakiejkolwiek formie podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, odliczeniu od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku przez zagraniczną spółkę zależną.

Jednakże powyższe nie ma zastosowania do zagranicznej spółki zależnej podlegającej opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o ile spółka ta prowadzi w tym państwie istotną rzeczywistą działalność gospodarczą.

Ustawodawca wprowadził również wyłączenie ze zwolnienia w następujących przypadkach:

• w przypadku gdy w odniesieniu do zagranicznej spółki zależnej (z wyłączeniem zagranicznej spółki zależnej podlegającej opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o ile spółka ta prowadzi w tym państwie istotną rzeczywistą działalność gospodarczą), w roku podatkowym, w którym wypłacana jest dywidenda, lub w którymkolwiek z 5 lat podatkowych poprzedzających ten rok, wystąpią następujące okoliczności:
  • co najmniej 33% osiągniętych przychodów pochodzi:
    • z dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych,
    • ze zbycia udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze,
    • z wierzytelności,
    • z tytułu usług doradczych, księgowych, badań rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu oraz świadczeń o podobnym charakterze,
    • z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy i innych umów o podobnym charakterze,
    • z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,
    • z części odsetkowej raty leasingowej,
    • z poręczeń i gwarancji,
    • z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,
    • z praw autorskich lub praw własności przemysłowej uwzględnionych w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
    • ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,
    • z działalności ubezpieczeniowej, bankowej lub innej działalności finansowej,
    • z transakcji z podmiotami powiązanymi, w przypadku gdy jednostka nie wytwarza w związku z tymi transakcjami wartości dodanej pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;
  • faktycznie zapłacony podatek dochodowy przez zagraniczną spółkę zależną jest niższy o co najmniej 25% od podatku dochodowego od osób prawnych, który byłby od niej należny z zastosowaniem 19% stawki podatku, gdyby ta zagraniczna spółka zależna była podatnikiem podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, przy czym przez podatek faktycznie zapłacony rozumie się podatek niepodlegający zwrotowi lub odliczeniu w jakiejkolwiek formie, w tym na rzecz innego podmiotu;
  • w części, w jakiej wypłacana dywidenda w jakiejkolwiek formie podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, odliczeniu od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku przez zagraniczną spółkę zależną.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 grudnia 2022 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.803.2022.1.PC, w której wskazano, że:

„Należy zatem każdorazowo rozpatrywać, czy w przypadku osiągnięcia przychodu przez spółkę holdingową z tytułu otrzymania dywidendy od krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej, podmiot otrzymujący dywidendę spełnia przesłanki spółki holdingowej oraz czy równocześnie podmiot, który wypłaca dywidendę, spełnia przesłanki spółki zależnej (krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej)”;

„Tak samo należy rozpatrzeć, czy w przypadku osiągnięcia dochodu przez spółkę holdingową z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego, podmiot zbywający udziały spełnia przesłanki spółki holdingowej oraz czy równocześnie podmiot, którego akcje (udziały) są zbywane, spełnia przesłanki spółki zależnej (krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej)”.

Zwolnienie od podatku dochodowego dochodów z tytułu odpłatnego zbycia akcji spółki zależnej

Zgodnie z przepisem art. 24o ustawy o CIT zwalnia się od podatku dochodowego dochody osiągnięte przez spółkę holdingową z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 3, pod warunkiem złożenia przez spółkę holdingową adekwatnemu dla niej naczelnikowi urzędu skarbowego, na co najmniej 5 dni przed dniem zbycia, oświadczenia o zamiarze skorzystania ze zwolnienia.

Oświadczenie o zamiarze skorzystania ze zwolnienia zawiera:

• imiona i nazwiska lub nazwy, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej stron umowy,
• nazwę, adres oraz numer identyfikacji podatkowej spółki zależnej, której udziały (akcje) będą zbywane,
• wskazanie udziału w kapitale spółki zależnej, który będzie przedmiotem odpłatnego zbycia,
• planowaną datę zawarcia umowy.

Zwolnienie to nie ma zastosowania do zbycia udziałów (akcji) krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej, o ile co najmniej 50% wartości aktywów tych spółek, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości.

Podsumowanie

Przepisy dotyczące spółek holdingowych określają preferencyjne zasady ich opodatkowania, których celem jest zwolnienie z CIT dywidend i zysków ze zbycia udziałów (akcji) w spółkach zależnych. Należy pamiętać jednak, iż warunkiem zastosowania wskazanych wyżej preferencji jest posiadanie przez spółkę holdingową co najmniej 10% udziałów lub akcji w spółce zależnej przez okres minimum 1 roku.

A jeżeli chcesz wiedzieć, czym jest grupa spółek, to przejdź tutaj.