Unieważnienie patentu na wynalazek
„F.” Sp. z o.o. wystąpiła do Urzędu Patentowego RP z wnioskiem o unieważnienie patentu na wynalazek pt.: „Sposób wytwarzania elektrycznych płaskich przewodów wielożyłowych i urządzenie do formowania powłoki izolacyjnej elektrycznych płaskich przewodów wielożyłowych”, udzielonego na rzecz „N.” S.A. z pierwszeństwem od 2010 r. Wnioskodawczyni zarzuciła brak zdolności patentowej spornego wynalazku, a swój interes prawny wywiodła z roszczeń uprawnionej, wzywających do zaprzestania naruszania jej patentu.
Urząd Patentowy unieważnił zakwestionowany patent na wynalazek, uznając, iż udzielono go z naruszeniem art. 26 PrWłPrzem. Jak stwierdzono, brak poziomu wynalazczego spornego wynalazku wynika z oferty handlowej „R.” GmbH z 2008 r., w świetle opracowania zatytułowanego „Przetwórstwo Tworzyw Wielkocząsteczkowych”, opublikowanego w 1993 r., a także chińskiego patentu na wzór użytkowy. Organ stwierdził, iż oferta handlowa „R.” GmbH była dostępna na prawie dwa lata przed datą pierwszeństwa spornego wynalazku dla wszystkich zainteresowanych kupnem oferowanych wyrobów lub usług i świadczy o ich dostępności na rynku.
Brak poziomu wynalazczego
WSA w Warszawie oddalił skargę uprawnionej, uznając, iż w świetle stanu techniki ujawnionego w kilku dokumentach sporne rozwiązanie wynika w sposób oczywisty dla znawcy posiadającego przeciętną wiedzę z danej dziedziny. Zgodnie z art. 24 PrWłPrzem patenty są udzielane na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania, bez względu na dziedzinę techniki. Na mocy art. 25 ust. 1 PrWłPrzem rozwiązania nie uważa się za nowe, jeżeli jest częścią stanu techniki. Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Za stanowiące część stanu techniki uważa się również informacje zawarte w zgłoszeniach wynalazków lub wzorów użytkowych, korzystających z wcześniejszego pierwszeństwa, nieudostępnione do wiadomości powszechnej, pod warunkiem ich ogłoszenia w sposób określony w ustawie. Sąd stwierdził, iż sporny patent został udzielony z naruszeniem art. 26 PrWłPrzem, z uwagi na braku poziomu wynalazczego zarówno w odniesieniu do sposobu wytwarzania elektrycznych płaskich przewodów wielożyłowych, jak i w stosunku do urządzenia do formowania powłoki izolacyjnej elektrycznych płaskich przewodów wielożyłowych. Sporny sposób i urządzenie wynikają w sposób oczywisty m.in. z oferty firmy „R.” GmbH w świetle publikacji „Przetwórstwo Tworzyw Wielkocząsteczkowych”.
Zarzuty skargi kasacyjnej
Uprawniona w skardze kasacyjnej dowodziła, iż w dacie zgłoszenia wynalazek posiadał poziom wynalazczy. Przedstawiona przez „F.” Sp. z o.o. oferta firmy „R.” GmbH w języku angielskim nie może stanowić dowodu w postępowaniu przed Organem, gdyż nie zawiera pełnego tłumaczenia jego treści, a jedynie wybrane jego fragmenty. Wydruk oferty zawierał wyłącznie spis elementów linii technologicznej, a nie zawierał schematu ich wzajemnych połączeń. Nie mógł więc stanowić ujawnienia umożliwiającego w sposób oczywisty odtworzenie przez znawcę układu dla wytwarzania przewodów płaskich ani sposobu wytwarzania przewodów płaskich według wynalazku. „N.” S.A. twierdziła, iż choćby gdyby wziąć pod uwagę ofertę firmy „R.” GmbH, to nie stanowi ona ujawnienia w rozumieniu przepisów PrWłPrzem. Jest to dokument wewnętrzny i nie można twierdzić, iż spełnia przesłanki udostępnienia do wiadomości powszechnej i ujawnienia nieograniczonej liczbie osób.
Udostępnienie wynalazku do wiadomości powszechnej
NSA oddalił skargę kasacyjną, podzielając stanowisko Sądu I instancji, iż Urząd Patentowy RP adekwatnie rozpatrzył i ocenił materiał dowodowy przedłożony przez strony, a przede wszystkim przez wnioskodawcę, na okoliczności dotyczące niespełnienia przez sporny wynalazek przesłanki poziomu wynalazczego. Organ prawidłowo zidentyfikował problem techniczny istotny w spornym rozwiązaniu, uwzględnił materiał dowodowy dotyczący stanu techniki, i zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów ocenił poziom wynalazczy spornego rozwiązania. Patent został zasadnie unieważniony z powodu braku poziomu wynalazczego wynalazku, bowiem wnioskodawca wykazał, iż sporne rozwiązanie w świetle stanu techniki ujawnionego w kilku dokumentach wynika w sposób oczywisty dla znawcy posiadającego przeciętną wiedzę z danej dziedziny.
W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, iż udostępnienie do wiadomości powszechnej, określane jako ujawnienie, może nastąpić w dowolny sposób, gdyż ustawodawca wskazał jedynie przykładowe sposoby ujawnienia wynalazku w art. 25 ust. 2 PrWłPrzem. Ujawnieniem wynalazku jest również zaprezentowanie go w reklamie, czy opublikowanie w mediach lub w Internecie, o ile ujawnia cechy wynalazku w sposób umożliwiający jego urzeczywistnienie. NSA podkreślił, iż wbrew twierdzeniom zawartym w skardze kasacyjnej, powszechność udostępnienia nie oznacza powszechnej znajomości tego, co zostało udostępnione. Pod tym pojęciem należy rozumieć samą możliwość zapoznania się z upublicznionym rozwiązaniem. Decydujące znaczenie ma bowiem fakt powszechnej dostępności do informacji o wynalazku, a nie udowodnienie, iż ktoś rzeczywiście się z nimi zapoznał. W konsekwencji NSA podzielił stanowisko Urzędu Patentowego, iż oferta handlowa „R.” GmbH stanowiła ujawnienie spornego wynalazku w rozumieniu art. 25 ust. 2 PrWłPrzem na prawie dwa lata przed datą pierwszeństwa spornego wynalazku, zarówno w kategorii sposobu, jak i urządzenia.