3 tygodni temu
W 2024 roku zgłoszono wiele naruszeń praw pracowniczych w handlu, a w procederze przodowały sklepy franczyzowe.
Jak informuje portal Dla Handlu, w roku 2024 Państwowa Inspekcja Pracy otrzymała 2382 skargi dotyczące naruszania praw pracowniczych w sektorze handlowym. Dotyczyły one 5136 indywidualnych problemów. Najczęściej zgłaszano niewypłacone pensje, brak umów i nielegalną pracy w niedziele i święta. W takich naruszeniach przodowały niewielkie sklepy prowadzone w modelu franczyzy różnych sieci handlowych. Najwięcej z nich dotyczyło niewypłacania wynagrodzeń, zatrudniania bez umowy oraz łamania zakazu pracy w niedziele i święta.
386 skarg dotyczyło niewypłacania wynagrodzeń. Kolejne 330 przypadków – braku pisemnej umowy o pracę. 308 skarg odnosiło się do powierzania pracy w niedziele i święta, wbrew istniejącemu zakazowi.
Państwowa Inspekcja Pracy, odpisując na zapytanie portalu Dla Handlu, stwierdziła: „W dużych sklepach skala uchybień była dużo mniejsza (w niektórych przypadkach choćby dwukrotnie) i dotyczyła stosunkowo niewielkich grup pracowników. Natomiast w mniejszych placówkach nierzadko naruszenia obejmowały wszystkich zatrudnionych”.
Szczególnie duża skala naruszania praw pracowniczych dotyczy małych sklepów działających na zasadzie franczyzy oraz w sieciach handlowych o rozproszonej strukturze zarządzania. PIP stwierdził, iż franczyzobiorców choćby nie posiada wiedzy dotyczącej prawa pracy, a franczyzodawcy przekazują im wytyczne dotyczące obchodzenia przepisów. Efektem są m.in. niewypłacanie wynagrodzeń, zaniżanie ekwiwalentu za urlop i brak prawidłowej ewidencji czasu pracy.
PIP stwierdza, iż wraz z upływem czasu polepsza się sytuacja w dużych sieciach handlowych o scentralizowanej własności i formule zarządzania. Z kolei w modelu zdecentralizowanym – franczyzowym i takim, gdzie sieć jest „zlepkiem” samodzielnie zarządzanych sklepów – znacznie częściej dochodzi do naruszeń prawa: z premedytacją lub z powodu jego nieznajomości.
