Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie ogłosiło plan renaturyzacji prawie 1500 km rzek oraz ponad 300 barier migracyjnych. Projekty te wpisują się w unijną strategię na rzecz bioróżnorodności 2030 oraz Nature Restoration Law, mające na celu odbudowę zniszczonych ekosystemów przyrodniczych.
Podczas konferencji „Natura Ratuje Ludzi – wdrażanie Nature Restoration Law w Polsce” Joanna Kopczyńska, prezes Wód Polskich, zaprezentowała najważniejsze projekty związane z renaturyzacją rzek i mokradeł w Polsce.
– Aktualnie realizujemy duży projekt renaturyzacyjny nad rzeką Nidą o wartości ponad 94 mln zł. Odbudowujemy korytarze ekologiczne i zwiększamy retencję gruntową. W sierpniu ubiegłego roku podpisaliśmy umowę o dofinansowanie projektu ze środków europejskich. Efektem naszych działań będzie udrożnienie ekologiczne korytarza rzecznego o długości 124 km oraz udrożnienie lub usunięcie 12 barier migracyjnych – poinformowała prezes Kopczyńska.
W grudniu 2024 roku Wody Polskie podpisały pre-umowy na realizację 12 projektów, obejmujących renaturyzację cieków wodnych i obszarów od wód zależnych. Wartość tych inwestycji to 280 mln zł, a ich celem jest ekologiczne udrożnienie 473 km rzek oraz 145 barier migracyjnych.
Jednym z kluczowych projektów jest przywrócenie drożności morfologicznej rzeki Noteci na odcinku od Pakości do Krostkowa. Inwestycja obejmuje budowę trzech przepławek przy budowlach hydrotechnicznych, co ma na celu poprawę warunków migracji ryb i innych organizmów wodnych.
Piotr Kurnatowski, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wody Polskie w Bydgoszczy, podkreślił znaczenie tego przedsięwzięcia.
– To drugi etap tej inwestycji. W minionych latach udało nam się zrealizować połowę z planowanych sześciu przepławek. Teraz, dzięki nowym środkom, czas dokończyć prace – zaznaczył Kurnatowski.
Wsparcie z programu LIFE
Wody Polskie intensywnie korzystają z instrumentów finansowych UE, w tym programu LIFE. We wrześniu 2024 roku złożono 10 projektów, z których 8 dotyczy działań renaturyzacyjnych.
– Łączna wartość projektów wynosi około 518 mln zł, z czego udział Wód Polskich to 223 mln zł. Dzięki tym środkom planujemy objąć działaniami renaturyzacyjnymi co najmniej 650 km rzek i 142 bariery migracyjne – wyjaśniła Joanna Kopczyńska.
Łącznie, w ramach 22 zadań, Wody Polskie zamierzają przeprowadzić renaturyzację 1491 km rzek oraz 322 barier migracyjnych, co pochłonie szacunkowo 600 mln zł.
– Analizujemy i typujemy kolejne odcinki rzek do działań renaturyzacyjnych, aby spełnić wymogi rozporządzenia i zintegrować nasze projekty z europejskimi strategiami ochrony przyrody – dodała Kopczyńska.
Debata o wyzwaniach i szansach związanych z Rozporządzeniem Nature Restoration Law
Rozporządzenie Nature Restoration Law nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek odbudowy co najmniej 20 proc. zniszczonych obszarów przyrodniczych na lądzie i morzu do 2030 roku, a do 2050 roku – ich pełnej regeneracji. Konferencja „Natura Ratuje Ludzi” zorganizowana w Warszawie przez organizacje zrzeszone w Koalicji 10%, ma zapoczątkować debatę o tym, w jaki sposób pod kątem celów NRL zintegrować polityki leśne i rolne z ochroną przyrody, jak finansować działania wdrażające rozporządzenie oraz jak uniknąć pułapek i wykorzystać szanse.
fot: PGW Wody Polskie