2 miesięcy temu
Naczelna Rada Adwokacka postuluje zniesienie art. 99a Kodeksu postępowania karnego. Przepis ten został wprowadzony w 2019 r. i przewiduje, iż uzasadnienie wyroku pierwszej instancji, w tym nakazowego i łącznego, ale też wyroku sądu odwoławczego i wydanego ws. o wznowienie postępowania, sporządza się na formularzu (którego wzór określił MS).
– Formularze uzasadnień od początku wzbudzały więcej kontrowersji niż ocen pozytywnych – mówi Przemysław Rosati, prezes NRA. – Praktyka pokazała, iż pomysł ten nie wprowadził nowej jakości do procesu karnego, a jedynie utrudnia procedowanie i szkodzi interesom podsądnych – dodaje.
Wniesienie petycji poprzedziła ankieta zarówno wśród adwokatów (prawie 400 odpowiedzi), jak i sędziów (ponad 200 respondentów). Przedstawiciele obu grup są zgodni, iż uzasadnienia na formularzach nie są bardziej czytelne ani przejrzyste. Uważa tak ok. 90 proc. adwokatów i 70 proc. sędziów. Jedni i drudzy uważają, iż formularze utrudniają sporządzanie uzasadnień (130 sędziów) oraz środków zaskarżenia (309 adwokatów).
Bardziej zróżnicowane są ankiety w ocenie wprowadzenia formularzy – o ile 323 adwokatów ma negatywne zdanie o tej reformie, o tyle w przypadku sędziów jest to tylko nieco ponad połowa.
Z kolei pytani o dalsze losy tego obowiązku adwokaci w przeważającej większość (236) są za jego likwidacją, a 125 respondentów uważa, iż powinno się wprowadzić możliwość wyboru (formularz lub tradycyjna forma). Proporcje te są odwrotne u sędziów (152 za fakultatywnością, 32 za zniesieniem).
– Wyniki przeprowadzonej przez nas ankiety wskazują, iż sporządzanie uzasadnień na formularzu zagraża lub narusza, w ocenie respondentów, rzetelność procesu rozumianą jako obowiązek przedstawienia przez sąd argumentacji pozwalającej przekonać adresatów motywów orzeczenia, w tym sąd odwoławczy, dlaczego zapadł wyrok określonej treści – mówi Przemysław Rosati.
Takiego zdania jest 120 sędziów oraz 322 adwokatów. Tylko 68 sędziów przyznało, iż zdarzyło im się odstąpić od stosowania formularza (stosując bezpośrednio art. 91 ust. 2 Konstytucji RP).
