Będzie nowy projekt ustawy o ubezpieczeniach społecznych marynarzy

Zapowiadany projekt ubezpieczeń społecznych dla marynarzy może wejść niedługo w życie. Został przyjęty przez Stałą Komisję Rady Ministrów.

Jak poinformował w mediach społecznościowych Arkadiusz Marchewka, wiceminister infrastruktury odpowiedzialny za gospodarkę morską i żeglugę śródlądową, projekt został uchwalony podczas Stałej Komisji Rady Ministrów. Następnie musi zostać przyjęty przez Radę Ministrów i trafić do głosowania w Sejmie.

Arkadiusz Marchewka podczas posiedzenia sejmowego 19 marca mówił:

– Według naszych szacunków dzisiaj ok. 20 tys. polskich marynarzy nie ma ubezpieczenia społecznego od wielu, wielu lat. Prawda jest taka, iż powinniśmy zrobić wszystko, aby to zmienić. W związku z tym Minister we współpracy z Ministerstwem Infrastruktury przygotował projekt ustawy, który daje marynarzom możliwość płacenia preferencyjnych stawek za ubezpieczenie społeczne, co sprawi, iż zostaną oni włączeni do tego systemu.

Zdaniem wiceministra to także istotny krok do przywrócenia polskiej bandery na statkach.

Projekt został opublikowany już w sierpniu 2024 roku przez Rządowe Centrum Legislacji.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ma na celu wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych marynarzy, w związku z ratyfikowaniem przez Polskę Konwencji o pracy na morzu. Czyli zapewnienia im pełnej ochrony socjalnej wynikającej również konstytucyjnego prawa.

Nowelizacja dotyczy marynarzy wykonujących pracę na statkach, które nie mają przynależności polskiej, a także marynarzy pracujących na statkach pod banderami państw UE lub EOG, ale zatrudnionych przez armatorów spoza tych państw. Projekt wskazuje na trzy grupy marynarzy pod kątem ubezpieczenia społecznego: tych, którzy pływają pod banderami państw trzecich, tych pod banderą UE lub EOG, oraz tych zatrudnionych na statkach pod polską banderą.

Projektowane przepisy zakładają obowiązkowe ubezpieczenie społeczne dla marynarzy pływających na statkach pod banderą państw trzecich oraz marynarzy zarejestrowanych w Polsce, którzy będą musieli samodzielnie opłacać składki na ZUS. Nowelizacja ma na celu objęcie marynarzy pełną ochroną socjalną.

Jednak krytyka dotyczy braku uwzględnienia specyfiki tego zawodu, braku ciągłości zatrudnienia oraz istniejących prywatnych polis ubezpieczeniowych. Organizacje marynarskie zauważają, iż zmiany mogą prowadzić do utraty uprawnień emerytalnych w innych krajach, a także nakładać dodatkowe obciążenia finansowe na marynarzy. W opinii niektórych przedstawicieli branży, projekt nie uwzględnia rzeczywistych potrzeb marynarzy, co może spowodować problemy z zatrudnieniem oraz dalsze osłabienie polskiej bandery.

Szacuje się, iż w Polsce jest około 50 tysięcy marynarzy, z których zdecydowana większość pływa pod obcymi banderami. W 1989 roku Polska posiadała morską flotę handlowa w wielkości ok. 500 jednostek, natomiast liczba ta spadła do 88 jednostek, w tym tylko 14 pod polską banderą (dane GUS za 2023 r.). Te dane podkreślają znaczenie wprowadzenia zmian w polskim systemie morskim, jak i ubezpieczeń społecznych dla marynarzy.

fot. Pixabay / iliastefanidis30 (domena publiczna)