Dozór elektroniczny to forma nadzoru, która umożliwia monitorowanie miejsca pobytu osoby skazanej lub objętej zakazem przez elektroniczne urządzenia, takie jak bransoletka monitorująca. W polskim systemie prawnym dozór elektroniczny jest stosowany w kilku kontekstach:
1. System Dozoru Elektronicznego (SDE) w postępowaniu karnym
- Alternatywa dla kary więzienia: Dozór elektroniczny może być zastosowany wobec skazanych na karę więzienia do 1,5 roku, jako alternatywa dla odbywania kary w zakładzie karnym. Osoba objęta dozorem pozostaje na wolności, ale jej ruchy są monitorowane, a zakres poruszania się może być ograniczony (np. przebywanie w domu w określonych godzinach).
- Środek zapobiegawczy: Dozór elektroniczny może być również stosowany jako środek zapobiegawczy w trakcie postępowania karnego, gdy istnieje ryzyko ucieczki lub ponownego popełnienia przestępstwa przez podejrzanego.
2. Dozór elektroniczny jako środek zabezpieczający
- Nadzór nad sprawcami przemocy: W przypadku nałożenia zakazu zbliżania się, sąd może zastosować dozór elektroniczny, aby zapewnić, iż sprawca nie zbliży się do ofiary na określoną odległość. System pozwala na stałe monitorowanie położenia sprawcy i reagowanie w przypadku naruszenia zakazu.
- Ochrona ofiary: Dzięki dozoru elektronicznemu, ofiary przemocy mogą czuć się bezpieczniej, wiedząc, iż istnieje mechanizm monitorujący przestrzeganie zakazu zbliżania się.
3. Korzyści płynące z dozoru elektronicznego
- Resocjalizacja: Dozór elektroniczny umożliwia skazanym kontynuowanie pracy, edukacji czy opieki nad rodziną, co może wspierać proces resocjalizacji.
- Ograniczenie kosztów: Dozór elektroniczny jest tańszą alternatywą niż utrzymanie skazanego w zakładzie karnym, co przynosi korzyści zarówno dla skazanego, jak i systemu penitencjarnego.
4. Technologia i działanie
- Bransoletka elektroniczna: Najczęściej stosowanym urządzeniem jest bransoletka, którą osoba objęta dozorem nosi na nodze. Bransoletka jest połączona z nadajnikiem, który monitoruje jej położenie i przesyła dane do centralnego systemu nadzoru.
- Kontrola czasu: System może być ustawiony tak, aby monitorować obecność osoby w domu w określonych godzinach (np. nocnych) lub w konkretnych miejscach, gdzie nie może przebywać.
5. Konsekwencje naruszenia zasad dozoru
- Sankcje: Naruszenie zasad dozoru elektronicznego, takie jak złamanie zakazu opuszczania określonego miejsca lub zbliżenia się do ofiary, może skutkować zaostrzeniem kary, cofnięciem dozoru i osadzeniem w zakładzie karnym.
Dozór elektroniczny to nowoczesne narzędzie, które pozwala na efektywne monitorowanie skazanych i osób objętych zakazem, jednocześnie umożliwiając im zachowanie częściowej wolności i integrację społeczną.