10 miesięcy temu
Podczas ostatniego posiedzenia prezydium NRA przyjęto wiele uchwał ws. skierowania petycji do organów władzy z propozycjami zmian legislacyjnych. Pierwsza z nich, skierowana bezpośrednio do Sejmu, dotyczy zmian w Kodeksie karnym wykonawczym, mających na celu zagwarantowanie możliwości telefonicznego kontaktu z obrońcą. Zgodę na to wydawałby sąd lub prokurator (zależnie od etapu postępowania) na wniosek obrońcy. Konstrukcja przepisu sugeruje, iż organ nie mógłby takiej zgody odmówić i byłaby ona ważna aż do zakończenia postępowania.
Druga petycja, tym razem adresowana do ministra sprawiedliwości, również dotyczy prawa zatrzymanego do kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym przed podjęciem wobec niego czynności procesowych. Oczywiście wymagałoby to często ustanowienia najpierw takiego obrońcy z urzędu, co mógłby zrobić prezes adekwatnego sądu rejonowego i referendarz sądowy.
Kolejne dwie petycje do ministra sprawiedliwości dotyczą już bardziej samych adwokatów niż ich klientów. Pierwsza odnosi się do zasad przeszukiwania pomieszczeń i miejsc zamkniętych należących do adwokata. Zakłada dodanie do art. 222 Kodeksu postępowania karnego § 3, który nakazywałby przed takim przeszukaniem zawiadomić dziekana odpowiedniej izby i dopuścić go (lub osobę upoważnioną) do udziału w tej czynności. Propozycja ta zakłada też dodanie art. 276b KPK, który regulowałby stosowanie środka zapobiegawczego w postaci zawieszenia wykonywania zawodu – mogłoby to nastąpić tylko na mocy postanowienia sądu.
Czwarta petycja odnosi się do zasądzania kosztów nieodpłatnej pomocy prawnej przez sądy. Miałyby one orzekać o tym w osobnym postanowieniu, po zakończeniu postępowania w każdej instancji. Co ważne, koszty te miałyby zawsze być zasądzane od Skarbu Państwa, który ewentualnie potem mógłby je egzekwować od strony przeciwnej, jeżeli przegrała. Dzięki temu pełnomocnicy z urzędu dostawaliby pieniądze za swoją pracę szybciej.
O wszystkie te zmiany adwokatura zabiega od dłuższego czasu. Największą nowością jest piąta petycja (także do ministra sprawiedliwości), by w razie śmierci pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego lub prywatnego ich prawa przechodziły na osoby najbliższe, pozostające na jego utrzymaniu lub spadkobiercy.
Ponadto przedstawiciele NRA spotkali się z ministrem sprawiedliwości Adamem Bodnarem. Rozmowa też dotyczyła zmian prawnych – przede wszystkim stawek za pomoc prawną z urzędu. A także likwidacji instytucji sprzeciwu prokuratora z postępowania karnego czy dopuszczalności dowodów z nielegalnych podsłuchów.
Dyskutowano też o nowych formach wykonywania zawodu (adwokacka umowa o współpracy i adwokacka spółka kapitałowa), prawie do zawieszenia postępowania dla kobiet w ciąży i w połogu i opiniowaniu przez NRA kandydatów na sędziów.
