Sądowy zakaz prowadzenia pojazdów jest dla kierowców karą bardzo dotkliwą, którą stosuje się jedynie przy najcięższych przestępstwach i przewinieniach drogowych. Obowiązujące w Polsce przepisy przewidują jednak skrócenie okresu tego rodzaju sankcji. Kiedy jest to możliwe? Jakie warunki trzeba spełnić? Co należy wiedzieć o możliwości skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów?
Tryby orzekania zakazu prowadzenia pojazdów
Instytucja zakazu prowadzenia pojazdów jest szeroko opisana przez ustawodawcę w Kodeksie karnym. Zgodnie z jego zapisami jest to środek, który może zostać zastosowany przez sąd fakultatywnie (art. 42 §1 k.k.) lub obligatoryjnie (art. 42 §1a-4 k.k.). Oznacza to, iż w pierwszym przypadku sąd swobodnie decyduje o tym, czy zakaz prowadzenia pojazdu jest w danej sytuacji najlepszym sposobem ukarania i resocjalizacji danej osoby, przyglądając się indywidualnym niuansom sprawy. W drugim przypadku natomiast o obowiązkowym odebraniu prawa do prowadzenia pojazdów przesądza ustawa, a sąd nie ma opcji zastosowania innych środków karnych.
W dużym uproszczeniu – art. 42 §1 k.k. mówi o tym, iż sąd może (ale nie musi) orzec o zakazie prowadzenia pojazdów w sytuacji skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Tu niezbędne jest dokładne zbadanie okoliczności popełnionego czynu zabronionego oraz potencjalnych skutków ponownego dopuszczenia skazanego do ruchu drogowego. jeżeli sąd uzna, iż w danym przypadku konkretna osoba, mimo wyroku, może wciąż kierować pojazdami i nie będzie zagrażać bezpieczeństwu pozostałych uczestników ruchu, to tak ostateczna sankcja, jak odebranie prawa do kierowania np. samochodem lub motocyklem, nie musi być zastosowania.
Zakaz prowadzenia pojazdów orzeka się na okres od roku do 15 lat. Prawo przewiduje również zastosowanie takiego środka dożywotnio. Okres sankcji obowiązuje od uprawomocnienia się wyroku.
Inaczej jednak wygląda sytuacja, gdy sprawca popełni przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji i był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, bądź też gdy dokonał ucieczki przed kontrolą policyjną. Wówczas sąd musi odebrać takiej osobie prawo do kierowania pojazdami mechanicznymi. Taki obowiązek pojawia się także w przypadkach prowadzenie pojazdu mechanicznego po cofnięciu uprawnień i niestosowanie się do orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów.
Zakaz prowadzenia pojazdów orzeka się na okres od roku do 15 lat. Prawo przewiduje również zastosowanie takiego środka dożywotnio. Okres sankcji obowiązuje od uprawomocnienia się wyroku.
Skrócenie czasu zakazu prowadzenia pojazdów – kiedy jest możliwe?
Jak zostało wspomniane – istnieje możliwość skrócenia orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów. Taką opcję reguluje art. 84 Kodeksu karnego. Zgodnie z jego zapisami, do skorzystania z tej instytucji prawnej niezbędne jest spełnienie trzech jasno określonych ustawowo warunków. Mowa tu konkretnie o:
- upływ co najmniej połowy okresu, na jaki zasądzono zakaz prowadzenia pojazdów,
- minimum rok trwania orzeczonego środka w postaci zakazu prowadzenia pojazdów,
- przestrzeganie przez skazanego porządku prawnego w czasie obowiązywania zakazu.
Doprecyzować należy, iż w przypadku zakazu orzeczonego dożywotnio, ubieganie się o skrócenie kary staje się możliwe dopiero po 15 latach obowiązywania i faktycznie egzekwowania sankcji.
Zakaz prowadzenia pojazdów a tzw. blokada alkoholowa
Co ważne – możliwość warunkowego zwolnienia z wykonania środków karnych nie dotyczy skazanych za jazdę pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających. Istnieje jednak pewien wyjątek od tej reguły. Art. 182 a Kodeksu karnego wykonawczego przewiduje bowiem zmianę środka karnego na zakaz prowadzenia jedynie pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową.
O co dokładne chodzi? W niektórych przypadkach skazani za jazdę po alkoholu mogą otrzymać zezwolenie od sądu na ponownie kierowanie samochodem, ale tylko i wyłącznie modelem, który posiada specjalne urządzenie umożliwiające uruchomienie silnika po uprzednim wykonaniu swojego rodzaju testu trzeźwości z wydychanego powietrza i oczywiście zaliczenie tej próby. Aby jednak móc skorzystać z takiego rozwiązania, konieczne jest spełnienie pewnych warunków. Orzeczony zakaz musi był wypełniony co najmniej w połowie od zasądzonego, pełnego okresu sankcji. Ponadto skazany musi przejść pozytywną prognozę kryminologiczną.
Oczywiście spełnienie powyższych przesłanek nie obliguje sądu do swojego rodzaju złagodzenia kary.
Co zrobić, by ubiegać się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdu?
O skrócenie orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów musi starać się sam skazany. W tym celu powinien przedłożyć do sądu wniosek o skrócenie zakazu. Dokument, poza danymi osoby wnioskującej, powinien zawierać najważniejsze dla dalszego toku sprawy uzasadnienie. Mówiąc wprost – niezbędna jest odpowiednia argumentacja, która przekona sąd do tego, by przywrócić kierującemu możliwość prowadzenia pojazdów mechanicznych. Oczywiście konieczne jest spełnienie wszystkich wymagań formalnych oraz warunków określonych ustawowo, uprawniających do skorzystania z tego rodzaju instytucji prawnej.
W sprawach o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów warto zwrócić się po pomoc do doświadczonego prawnika ze względu na złożoność i specyfikę tych postępowań. Proces skrócenia zakazu wymaga dokładnej znajomości przepisów prawnych, odpowiedniego przygotowania wniosków oraz umiejętności argumentacji przed sądem. Radca prawny lub adwokat może skutecznie ocenić szanse na skrócenie zakazu, zebrać i przedstawić dowody świadczące o poprawie zachowania kierowcy, oraz skutecznie reprezentować klienta podczas rozprawy. Profesjonalna pomoc prawna zwiększa szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku, co może przyspieszyć odzyskanie prawa do prowadzenia pojazdów i ułatwić powrót do normalnego życia.
Kompleksową pomoc w tym zakresie oferuje nasza Kancelaria. jeżeli potrzebują Państwo wsparcia przy przygotowaniu wniosku o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów, zachęcamy do kontaktu.
71 737 37 22
Kancelaria Sobota Jachira – Radca prawny Wrocław