Dla Portu Gdańsk rok 2022 był czasem intensywnej aktywności przy obsłudze rekordowego wolumenu przeładunków oraz realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Przygotowaliśmy podsumowanie najważniejszych ubiegłorocznych wydarzeń w Gdańsku.
Start z rekordowego pułapu
Rok 2022 Port Gdańsk rozpoczął z wysoko postawioną poprzeczką, którą wyznaczyły znakomite, wówczas rekordowe wyniki z roku go poprzedzającego. W 2021 r. w Gdańsku przeładowano bowiem w sumie 53,2 mln ton towarów, co stanowiło 11 proc. wzrost względem 2020 r. Znaczący udział w tym rezultacie miały m.in. przeładunki paliw płynnych – 18,8 mln ton z dynamiką wzrostu 37,9 proc. (ponad 5 mln ton więcej niż w 2020 r.). Był to absolutny rekord dla Naftoportu – blisko 17 mln ton. Wzrost na poziomie 10 proc. zanotowały kontenery. Przeładunki w terminalu DCT sięgnęły 2,1 mln TEU. To wynik, który zrobił wrażenie w skali europejskiej.
Ukończenie remontu nabrzeża kpt. Ziółkowskiego
Wiosną 2022 r. dobiegł końca remont nabrzeża Ziółkowskiego. Jego modernizacja stanowiła część inwestycji Zarządu Morskiego Portu Gdańsk S.A., współfinansowanej w 85 proc. przez Unię Europejską z instrumentu CEF. Prace związane z projektem pn. „Modernizacja toru wodnego, rozbudowa nabrzeży oraz poprawa warunków żeglugi w Porcie Wewnętrznym w Gdańsku” zostały zakończone w kwietniu, a otwarcie nabrzeża miało miejsce w pierwszy weekend maja. Koszt całej inwestycji to ponad 595 mln zł. – Prace zostały podzielone na kilka zadań inwestycyjnych. W ramach zadania „Rozbudowa Nabrzeża Oliwskiego w Porcie Gdańsk” zmodernizowano w sumie 1365 m (nabrzeża: Ziółkowskiego, Oliwskie i Zakręt Pięciu Gwizdków), tym samym utworzono stanowiska cumownicze pozwalające na obsługę największych jednostek wpływających do Portu Wewnętrznego. Wykonano również niezbędne roboty towarzyszące w zakresie: instalacji sanitarnych, elektroenergetycznych, teletechnicznych, prac czerpalnych, nawierzchni drogowych i kolejowych oraz torów poddźwigowych – mówiła Magdalena Schulz, główny specjalista ds. inwestycji w Porcie Gdańsk.
Nowe pilotówki
We wrześniu odbył się chrzest dwóch nowych łodzi we flocie firmy Gdańsk-Pilot, świadczącej usługi pilotowe w portach Gdańsk, Elbląg i na Zalewie Wiślanym. Łodzie Pilot 23 i Pilot 24 były co prawda w eksploatacji już od jakiegoś czasu – zostały dostarczone odpowiednio w maju 2020 i listopadzie 2021 – jednak ze względu na pandemię długo czekały na oficjalną ceremonię chrztu morskiego. Ostatecznie zorganizowano ją 30 września 2022, kiedy to obie jednostki zostały uroczyście ochrzczone przy jednym z nabrzeży w Porcie Gdańsk. Pilot 23 i Pilot 24 to bliźniacze łodzie, które powstały w fińskiej stoczni Kewatec Shipyards w Kokkoli. Mierzą po 16,20 metra długości i 4,60 metra szerokości, mają zanurzenie wynoszące 1,30 metra. Ich przeznaczeniem jest dostarczanie na pokłady statków wchodzących do Portu Gdańsk pilotów oraz podejmowanie ich i odstawianie na ląd ze statków wychodzących.
Rekordowy sezon żeglugi wycieczkowej
Sezon 2022 na wizyty zagranicznych gości opływających Europę i świat na luksusowych statkach należy uznać za bardzo udany. Do Portu Gdańsk od kwietnia do września wycieczkowce zawijały łącznie 79 razy. – Ten sezon był zdecydowanie najlepszy w historii portu. Zarówno jeżeli chodzi o ilość jednostek zawijających do portu, jak i pod względem przychodów z opłat portowych, które były blisko 2,5-krotnie większe od poprzedniego rekordu z 2018 roku. Chcemy promować Port Gdańsk jako idealną destynację do podróży wśród zagranicznych armatorów, jak również mówić o ogromnym potencjale turystyki naszego regionu, dlatego jesteśmy obecni na największych targach cruise’owych na świecie – wyjaśnił Michał Stupak, menedżer klienta w ZMPG S.A. W 2022 r. najwięcej zawinięć było w lipcu, bo aż 23 (8,7 tys. pasażerów). Największą jednostką był statek Marina o długości 239 m, na pokładzie którego obsłużono 1026 pasażerów, najwięcej ze wszystkich wycieczkowców które cumowały w Porcie Gdańsk. Z kolei jednostki z serii Viking, których właścicielem jest armator Viking Ocean Cruises, gościły u nas aż 22 razy.
5 km nowych i zmodernizowanych nabrzeży
Budowa 5 kilometrów nowych nabrzeży oraz modernizacja ponad 7 kilometrów toru wodnego w Porcie Wewnętrznym w Gdańsku to jedna z najważniejszych inwestycji w Porcie Gdańsk w ostatnich latach. Pozwoliła ona na pokaźne zwiększenie możliwości przeładunkowych portu. Działanie to zrealizowano w ramach projektu, który rozpoczął się w 2016 roku, objął łącznie dziewięć nabrzeży, z których niektóre zostały przebudowane, inne wyremontowane, a jeszcze inne wybudowane od podstaw. Prace prowadzono na nabrzeżach Oliwskim, Ziółkowskiego, Obrońców Poczty Polskiej i Mew, Zbożowym, Wisłoujście, Dworzec Drzewny i fragmentach Wiślanego, Szczecińskiego i BON. Nabrzeże Dworzec Drzewny było od lat wyłączone z eksploatacji. w tej chwili może przyjmować największe jednostki, jakie mogą wpłynąć do Portu Wewnętrznego. Dworzec Drzewny jest dzierżawiony przez Port Gdański Eksploatacja S.A. Dzięki projektowi Port Gdańsk zyskał 7 hektarów nowych nawierzchni, ale nie każde nabrzeże zostało zwiększone. Około 5,5 tysiąca metrów kwadratowych Nabrzeża Zbożowego zostało oddane morzu, by zapewnić bezpieczną żeglugę w kanale portowym.
Ćwiczenia Defender Europe 2022
W maju przy nabrzeżu WOC w Gdańsku zacumowały dwa drobnicowce: pływający pod duńską banderą Britannia Seaways oraz brytyjski Hurst Point. Dostarczyły sprzęt wojskowy, który posłużył do ćwiczeń w ramach Defender Europe 2022, czyli cyklicznych międzynarodowych manewrów organizowanych przez amerykańskie siły zbrojne. Wśród sprzętu wojsk duńskich znalazło się m.in. 14 czołgów Leopard 2A7. Z pokładu Hurst Point zjechały z kolei m.in. widowiskowe wozy bojowe typu Mastiff, czyli ciężkie, sześciokołowe opancerzone pojazdy patrolowe typu MRAP o zwiększonej odporności na miny i ładunki wybuchowe. Wśród innych jednostek znalazły się także brytyjskie czołgi Challenger, pojazdy rozpoznawcze Jackal oraz wozy bojowe piechoty Warrior. Operację rozładunku dostarczonego sprzętu z polskiej strony nadzorowała grupa BLG Logistics. Celem Defender Europe jest budowanie gotowości i interoperacyjności między sojusznikami i partnerami USA i NATO. W ubiegłym roku, między 1 a 26 maja, udział w Defender Europe wzięło łącznie 18 tys. żołnierzy z ponad 20 krajów.
Przeładowano 13 mln ton węgla
Największym wyzwaniem operacyjnym w 2022 r. były zwiększone przeładunki i ruch statków w kontekście wolumenów, których wcześniej w gdańskim porcie nie było. Rok zamknięto z robiącym wrażenie wynikiem ponad 13 mln ton przeładowanego węgla, co stanowi wzrost o 175% w stosunku do 2021 roku. Zdecydowana większość tego wolumenu to przeładunki w relacji importowej. Jak wyjaśnił prezes portu, Łukasz Greinke, węgiel do Gdańska przypływa m.in. z Indonezji, RPA, czy z Ameryki Południowej. – Widzimy, iż jesteśmy w stanie przeładowywać ok. 400 tys. ton tygodniowo. Wywóz w tej chwili jest zbilansowany z tym, co przeładowujemy na burcie, czyli na dzisiaj nie rozpoznajemy ryzyka kongestii naszych terminali, tj. zbudowania na tyle dużych zapasów, które spowodują, iż nie będziemy w stanie przyjmować z burty nowych ładunków. Także odpływ towaru jest zapewniony – podkreślił prezes. najważniejsze dla sprawnego przeładunku i dalszej dystrybucji węgla są przede wszystkim nabrzeża, przy których cumują jednostki z tym surowcem. – Dla stutysięczników mamy Pirs Rudowy w Porcie Północnym. Z kolei dla mniejszych jednostek, do 50 tys. ton., są Nabrzeże Dworzec Drzewny oraz Nabrzeże Rudowe. Tam jednorazowo jesteśmy w stanie obsługiwać cztery jednostki, z tym, iż co najmniej jedna musi mieć własne urządzenia rozładunkowe – poinformował Łukasz Greinke.
Budowa nabrzeża T3 w Baltic Hub
28 listopada 2022 roku oficjalnie ruszyła budowa T3 – trzeciego nabrzeża głębokowodnego w terminalu kontenerowym Baltic Hub w Porcie Gdańsk. Dzięki budowie T3 Baltic Hub (wcześniej funkcjonujący jako DCT Gdańsk) zyska dodatkowe 717 metrów nabrzeża dostosowanego do obsługi największych kontenerowców. Będą to stanowiska o głębokości technicznej 17,5 metrów. Terminalowi przybędzie również plac manewrowo-składowy o powierzchni operacyjnej 36,5 ha. Pierwsza faza prac ma zostać zakończona w połowie 2024 roku. Wtedy to T3 zostanie oddany do działalności komercyjnej. Całość projektu ma zostać zamknięta w połowie 2025 roku. – To jest dla nas olbrzymia inwestycja, która pochłonie około 500 milionów euro. Pomiędzy dniem dzisiejszym a latem 2024 jest dużo ciężkiej pracy do wykonania, by oddać ten terminal do użytkowania – komentował Charles Baker, dyrektor generalny Baltic Hub. Za budowę odpowiada konsorcjum firm Budimex i DEME. Pierwszy etap prac obejmie budowę 36-hektarowej platformy przylegającej do Terminalu 1, która powstanie w całości na morzu. Po jej ukończeniu w 2024 roku zdolność przeładunkowa Baltic Hub wzrośnie o 1,5 mln TEU do łącznie 4,5 mln TEU w skali roku. Drugi etap to budowa ściany nabrzeża o długości 717 metrów i głębokości 17,5 metra, co rozpocznie się na początku 2023 roku i zakończy zgodnie z planem w drugim kwartale 2025.
2022 zwieńczony kolejnym rekordem
– Wydawało się, iż 2021 to już jest bardzo dobry rok dla Portu Gdańsk, bo 53,2 mln ton. W tej chwili jest już 68,3 mln ton. To wyniki, które jeszcze jakiś czas temu nie śniły się absolutnie nikomu – powiedział o osiągnięciach przeładunkowych 2022 roku Łukasz Greinke, prezes ZMPR. – To efekt bardzo ciężkiej pracy nie tylko zarządu portu, ale również naszych operatorów. Rozumiemy się nawzajem, interesariusze z różnych stron starają się wyjść sobie naprzeciw – dodał. Kluczowym czynnikiem, który w ubiegłym roku wpłynął na operacje przeładunkowe była wojna w Ukrainie. Spowodowała ona zwiększone transporty ropy naftowej i węgla. Tym samym dominującą grupą ładunkową w porcie stały się paliwa płynne, których przeładunki wzrosły o 35% do 25 mln ton.
Po kolejnym z rzędu roku z rekordem przeładunków Zarząd Morskiego Portu Gdańsk szacuje, iż i 2023 rok zakończy się kolejnym historycznym wynikiem – według portu będzie to ok. 78-80 mln ton ładunków.
