21 i 22 listopada w Warszawie spotkali się kluczowi gracze sektora offshore wind. Zorganizowana przez Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW) Konferencja Offshore Wind Poland, już po raz czwarty, zgromadziła inwestorów, wykonawców, usługodawców, przedstawicieli stowarzyszeń branżowych oraz decydentów politycznych. Podczas wydarzenia przedstawiono konkretne kroki, jakie należy podjąć, aby w pełni wykorzystać potencjał wiatru na Bałtyku.
Wartość dodana dla polskiej gospodarki szacowana na 178 mld złotych, ponad 100 tysięcy nowych miejsc pracy oraz spadek emisji CO2 o ok. 102 mln ton rocznie – to tylko niektóre z makroekonomicznych korzyści, które Polska mogłaby osiągnąć dzięki dynamicznemu rozwojowi morskiej energetyki wiatrowej. Kluczem do sukcesu jest jednak skoordynowane i wszechstronne wsparcie regulacyjne.
Podczas konferencji, PSEW przedstawiło pięć postulatów wyznaczających kierunek, w którym Polska powinna podążać, aby stać się liderem offshore wind. Mają one przyspieszyć rozwój morskich farm wiatrowych i obejmują bardziej efektywne procedury, usprawnione planowanie przestrzenne oraz zwiększoną elastyczność inwestycji.
Janusz Gajowiecki, prezes PSEW, podkreśla, iż te postulaty są wskazówkami dla nowego rządu, aby skoncentrował swoje działania na rozwijaniu morskiej energetyki wiatrowej.
– PSEW, pozostając w nieustannym dialogu z firmami członkowskimi oraz pozostałymi uczestnikami branży offshore, zidentyfikowało czynniki hamujące dynamiczny rozwój morskich farm wiatrowych na polskiej części Bałtyku. Wskazaliśmy najpilniejsze potrzeby z którymi borykają się projekty I fazy lub tych, które będą dotyczyć projektów II i III fazy. Nasze rekomendacje to drogowskaz dla nowego rządu, by decydenci skierowali swoją uwagę na wielkoskalowe źródło zielonej energii, które jest na wyciągnięcie ręki – mówi. – Mamy dobrą podstawę, rozwijające się projekty, ale potrzebujemy przyśpieszenia i znacznej dynamiki, aby popłynęła z nich jak najszybciej pierwsza energia elektryczna, by mogły korzystać i czerpać z tego polskie przedsiębiorstwa produkcyjne. Chodzi nie tylko o to, by generować energię elektryczną na wielką skalę, ale by również wpływać na przemysł, wpływać na rodzime firmy, pozyskiwać ogromny kapitał i wspierać nasze PKB – dodaje.
- Pierwszym postulatem jest konieczność stworzenia nowych rozwiązań legislacyjnych umożliwiających krzyżowanie i nakładanie się podmorskich kabli na Bałtyku. Obecne braki proceduralne utrudniają rozwój farm wiatrowych, a odmowy lokalizacyjne sprawiają, iż inwestorzy blokują się nawzajem. Nowe przepisy miałyby przyczynić się do skonstruowania bardziej efektywnego procesu planowania i realizacji projektów wiatrowych.
- Kolejna koncepcja wynika z potrzeby większej elastyczności w procesie realizacji projektów, zwłaszcza w kontekście mikroprzesunięć turbin wiatrowych. Propozycja opiera się na praktyce innych krajów, gdzie przesunięcia do 50 metrów podlegają jedynie zgłoszeniu, co znacząco ułatwiłoby sprawne realizowanie inwestycji.
- Trzecia sugestia dotyczy usankcjonowania sprzedaży energii z morskich farm wiatrowych jeszcze przed zakończeniem rozruchu technologicznego. Aktualny brak jasnych regulacji w tym obszarze generuje ryzyko dla inwestorów, a wprowadzenie możliwości sprzedaży energii w trakcie tego procesu, pod warunkiem złożenia wniosku koncesyjnego, może stymulować rozwój sektora.
- Czwarta propozycja skupia się pilnej potrzebie dostosowania aktualnych regulacji w celu umożliwienia integracji magazynów energii, elektrolizerów oraz paneli fotowoltaicznych do infrastruktury morskich farm wiatrowych bez utraty prawa do wsparcia. Te technologie mają potencjał wspierania rozwoju sektora MEW, zapewniając stabilność operacyjną i umożliwiają pełne wykorzystanie generowanej energii w sytuacjach, gdy jej podaż przewyższa bieżące zapotrzebowanie w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE).
- Ostatni, piąty postulat sugeruje rewizję Planu Zagospodarowania Przestrzennego Polskich Obszarów Morskich (PZPPOM). Wnikliwa analiza ograniczeń przestrzennych i ekologicznych, przeprowadzona przez PSEW w 2022 r. wykazała, iż potencjał MEW w polskiej części Bałtyku wynosi 33 GW, prognozując równocześnie średnią roczną produkcję energii na poziomie 130 TWh. Tymczasem aktualne projekty osiągają jedynie 8,4 GW, co wymaga przeglądu planów zagospodarowania oraz zidentyfikowania nowych lokalizacji. Rozszerzenie Planu o nowe obszary wymaga strategicznego impulsu, zapisanego zarówno w bieżąco aktualizowanej Polityce Energetycznej Polski, jak i w krajowym prawie. W kontekście dynamiki rozwoju sektora, PSEW proponuje częstsze rewizje Planu – co najmniej raz na 5 lat, zamiast 10, jak dotychczas. To podejście umożliwi elastyczne dostosowywanie strategii energetycznej do zmieniających się warunków makroekonomicznych, klimatycznych i technologicznych.
Ponadto PSEW zaleca zmiany w regulacjach dotyczących czasu pracy, definicji personelu przemysłowego, żeglugi serwisowej, a także procesu uzyskiwania pozwoleń środowiskowych. Pierwszy pakiet legislacyjny obejmuje zmiany w 9 aktach prawnych, w tym ustawie offshore oraz ustawie o obszarach morskich.
Konferencja Offshore Wind Poland 2023 po raz kolejny okazała się przestrzenią sprzyjającą integracji branżowych graczy. Taka interakcja jest kluczowa zwłaszcza w kontekście strategii osiągnięcia wyznaczonych celów, a przedstawione postulaty wskazują kierunek skoordynowanego i efektywnego wsparcia rozwoju sektora. Wspólne działania i zaangażowanie wszystkich interesariuszy mogą przyspieszyć cały proces, przyczyniając się jednocześnie do tworzenia nowych miejsc pracy i redukcji emisji CO2. Oczekuje nas nie tylko rewolucja energetyczna, ale także nowy etap rozwoju gospodarczego, opartego na zrównoważonych i innowacyjnych źródłach energii.