3 dni temu
Gospodarka morska jest jednym z filarów globalnego rozwoju, ale niesie za sobą również wyzwania środowiskowe. 22 kwietnia obchodzimy Dzień Ziemi. To okazja, by przyjrzeć się wpływowi branży na stan Ziemi oraz możliwościom jej ochrony.
Intensywny transport morski, przemysł stoczniowy, rybołówstwo, wydobycie surowców i działalność portowa przyczyniają się do zanieczyszczenia wód, a w konsekwencji całej planety. Działania te generują emisje CO₂, odpady plastikowe i zagrożenia ekologiczne, jak wycieki ropy, zrzuty chemikaliów. Stanowią realne zagrożenia kumulują się w wodach, a ich oddziaływanie jest globalne.
Plastikowe zagrożenia
Według szacunków, co minutę do oceanów trafia ilość plastiku odpowiadająca zawartości jednej ciężarówki. Obecnie w oceanach znajduje się od 75 do 199 milionów ton plastiku. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wskazuje, iż odpady plastikowe stanowią 80% wszystkich odpadów morskich .
Mikroplastik, który jest niewidoczny gołym okiem, przenika do układów pokarmowych ryb, a następnie trafia do organizmów ludzkich, stanowiąc poważne zagrożenie dla zdrowia.
Chemiczne zanieczyszczenia
Oprócz plastiku morza i oceany są narażone na zanieczyszczenia chemiczne pochodzące z przemysłu i rolnictwa. Substancje te spływając rzekami do mórz wpływają negatywnie na ekosystem morski oraz bioróżnorodność. Związki toksyczne mogą gromadzić się w organizmach morskich, zaburzając ich rozwój i powodując śmierć.
Katastrofy morskie
W marcu 2025 roku doszło do kolizji między tankowcem Stena Immaculate a statkiem towarowym Solong u wybrzeży Yorkshire w Morzu Północnym. W wyniku zderzenia doszło do wycieku paliwa lotniczego, które jest szczególnie toksyczne dla życia morskiego.
Takich wypadów na morzach i oceanach jest rocznie kilkanaście. Skutki są długotrwałe i wpływają na środowisko morskie i lokalne ekosystemy.
Co możemy zrobić w ramach gospodarki morskiej?
Gospodarka morska nie musi być wyłącznie źródłem zagrożeń, może również stać się częścią rozwiązania. Przykłady działań:
- Wdrażanie technologii niskoemisyjnych w żegludze – nowe napędy i paliwa alternatywne mogą ograniczyć emisje CO₂ i innych szkodliwych substancji.
- Budowa nowoczesnych portów z tzw. „zielonymi strefami”, z systemami retencji i filtracji zanieczyszczeń.
- Ścisła kontrola nad odpadami przemysłowymi trafiającymi do wód oraz lepsze zarządzanie balastem statków.
- Wsparcie badań nad rekultywacją zanieczyszczonych obszarów morskich i ochroną ekosystemów przybrzeżnych.
Ważna jest również edukacja załóg, wdrażanie programów zbierania odpadów z dna morskiego oraz wzmacnianie kontroli nad zrzutami substancji chemicznych i ścieków. Coraz większą rolę odgrywa także ochrona morskich obszarów chronionych, które pozwalają odbudować ekosystemy.
Wspólna odpowiedzialność
Eksperci podkreślają potrzebę wprowadzenia globalnych regulacji dotyczących ograniczenia produkcji plastiku oraz poprawy systemów zarządzania odpadami. Organizacja Narodów Zjednoczonych prowadzi negocjacje w sprawie międzynarodowego traktatu mającego na celu walkę z zanieczyszczeniem tworzywami sztucznymi.
W Dniu Ziemi warto zastanowić się nad wpływem działalności na środowiska morskie i podjąć działania na rzecz ochrony lądu, jak i morza. Ochrona oceanów to nie tylko kwestia ekologii, ale także przyszłości gospodarki, bezpieczeństwa żywnościowego i jakości życia.
fot. Pixabay / WikiImages (domena publiczna)
