1 tydzień temu
Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa jego wykonywania przez daną osobę. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich są to dane wrażliwe, dotyczące np. zdrowia psychicznego, nałogów, wyroków karnych i dyscyplinarnych, rodzi to ryzyko stygmatyzacji, a także naraża te osoby na utrudnienia rozwoju ich ścieżki zawodowej. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił zatem do Ministerstwa Zdrowia o rozważenie niezbędnych zmian legislacyjnych. Ministerstwo Zdrowia potwierdza, iż wprowadzi zmiany do art. 4 ust. 3 ustawy o niektórych zawodach medycznych, na podstawie której utworzono Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego.
Wpis do rejestru jest warunkiem dopuszczenia do wykonywania zawodu medycznego, jak: asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, profilaktyk, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy. RPO stwierdził, iż ujawnienie w rejestrze informacji, które odnoszą się do danych dotyczących zdrowia, orzeczeń karnych czy dyscyplinarnych nieograniczonej liczbie osób stanowi nieproporcjonalne ograniczenie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych. Zakwestionowane regulacje stoją także w sprzeczności z przepisami rozporządzenia RODO. Już sama informacja o utracie uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego (a nie tylko o przyczynie utraty) powoduje pośrednio ujawnienie informacji o przyczynach utraty prawa do wykonywania zawodu medycznego. Przyczyny utraty uprawnień są bowiem ograniczone do czterech enumeratywnie wymienionych sytuacji – z których każda należy do tej sfery życia prywatnego, podlegającej szczególnej ochronie. Informacje te nie podlegają usunięciu z rejestru (są archiwizowane) – co pogłębia ingerencję w sferę życia prywatnego osób z rejestru.
W ocenie RPO zapisy art. 10 ust. 2 ustawy, który przewiduje możliwość wykreślenia z rejestru jedynie w przypadku zaistnienia negatywnych okoliczności, bez możliwości złożenia wniosku o wykreślenie z rejestru czy zrzeczenia się prawa do wykonywania zawodu medycznego, oznacza nieuzasadnione zaniechanie ustawodawcze. W ocenie Rzecznika taki sposób ukształtowania przepisów, na zasadzie arbitralności, bez możliwości usunięcia danych osobowych z rejestru, w przypadku niewykonywania zawodu medycznego z własnej woli, przy szerokim zakresie udostępnianych danych, budzi wątpliwości z punktu widzenia art. 51 ust. 2 i 4 Konstytucji RP, art. 65 ust. 1 Konstytucji RP, a także art. 17 RODO. Powstała luka prawna wymaga zatem interwencji ustawodawcy
Wiceminister zdrowia Marek Kos w odpowiedzi na pismo RPO stwierdził, iż po zapoznaniu się z zastrzeżeniami rzecznika i po analizie wskazanych przepisów ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz. U. poz. 1972) resort zdrowia podjął “działania mające na celu wprowadzenie zmian do art. 4 ust. 3 przedmiotowej ustawy”. Z katalogu jawnych danych i informacji gromadzonych w Centralnym Rejestrze Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego mają zostać usunięte:
- informacja o zawieszeniu uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego, o którym mowa w art. 68 pkt 4 ustawy;
- data utraty uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego wraz z podaniem przyczyny;
- informacja o tymczasowym zawieszeniu uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego albo o ograniczeniu zakresu czynności w jego wykonywaniu, o których mowa w art. 60 ust. 1.
Zapowiadane zmiany zostały zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego oraz niektórych innych ustaw, który jest aktualnie na etapie uzgodnień i konsultacji publicznych.
