3 tygodni temu
24 marca obchodzimy Światowy Dzień Meteorologii. To doskonała okazja, by przyjrzeć się, jak zmieniająca się pogoda wpływa na klimat i nasze życie. Ekstremalne zjawiska pogodowe stają się nową codziennością, a ich skutki odczuwają nie tylko mieszkańcy lądów, ale także ludzie związani z morzem i oceanami.
Zmiany klimatyczne to nie tylko puste słowa ekologów to realne zagrożenia. W rok 2024 na południu Polski doszło do poważnej powodzi, która niszczyła wszystko na swojej drodze. Ludzie stracili domu i całe majątki, infrastruktura wielu miast i wsi została doszczętnie zniszczona. W tym roku powódź spowodowana intensywnymi opadami deszczu spotkała Portugalie, Hiszpanię i Francję. Poważne problemy z żywiołem ognia dotknęło Los Angeles. Ogromne pożary zniszczyły tysiące hektarów lasów i domów, zmuszając do ewakuacji dziesiątki tysięcy osób.
Coraz wyższe temperatury
Anomalie pogodowe przestają być wyjątkiem. Według danych Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) rok 2024 był najgorętszym rokiem w historii pomiarów. Średnia globalna temperatura wyniosła 15,1°C, co stanowi wzrost o 0,12°C w porównaniu z poprzednim rekordem z 2023 roku. Po raz pierwszy średnia temperatura globu wyraźnie przekroczyła 1,5°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej.
W Polsce również odczuliśmy te zmiany. Średnia temperatura latem 2024 roku wyniosła 19,6°C, co stanowiło wzrost o 1,6°C w porównaniu ze średnią. Najwyższą temperaturę odnotowano 10 lipca we Wrocławiu 36,5°C, a najniższą 17 stycznia w Suwałkach -23,8°C.
Sytuacja na morzach i oceanach
Zmieniające się warunki pogodowe mają ogromny wpływ na sytuację na morzu. Silniejsze wiatry, gwałtowne sztormy i podnoszący się poziom wód stanowią zagrożenie dla żeglugi, handlu morskiego i rybołówstwa.
W 2024 roku odnotowano nasilenie burz tropikalnych, które uderzały w najważniejsze szlaki żeglugowe. Silniejsze i bardziej nieprzewidywalne huragany zmuszały armatorów do zmiany tras, co wydłużało czas transportu i podnosiło koszty przewozu towarów.
Podnoszący się poziom oceanów to kolejne zagrożenie. Wzrost temperatury powoduje topnienie lodowców, co prowadzi do podnoszenia się poziomu mórz. Porty morskie muszą dostosowywać infrastrukturę do wyższych fal i ryzyka powodzi, a nisko położone wyspy oraz wybrzeża stoją przed groźbą zalania.
Niepewność pogodowa utrudnia także pracę rybaków. Coraz częstsze sztormy sprawiają, iż wypłynięcie w morze staje się ryzykowne, a zmiany temperatury wód powodują migrację ryb, co wpływa na połowy i ceny ryb na rynku.
Jakie są konsekwencje zmian klimatu ?
Zmiany klimatyczne dotykają każdego z nas. W Polsce rolnicy borykają się z suszami, w miastach coraz częściej odczuwamy fale upałów, a w rejonach nadmorskich silniejsze wiatry i sztormy niszczą infrastrukturę.
Gwałtowne zmiany pogodowe oznaczają większe ryzyko dla transportu – zarówno morskiego, jak i lądowego. Sztormy mogą opóźniać dostawy towarów, a wichury i burze powodują przerwy w funkcjonowaniu portów.
W skali globalnej zmiany klimatu prowadzą do wzrostu kosztów życia. Większe ryzyko pogodowe oznacza droższe ubezpieczenia, wyższe ceny paliw i żywności oraz większe wydatki na naprawę infrastruktury.
Ocieplenie klimatu to proces, którego nie da się zatrzymać z dnia na dzień. Ograniczenie emisji dwutlenku węgla, zmniejszenie zużycia energii i świadome podejście do konsumpcji mogą spowolnić ten proces. Eksperci ostrzegają, iż jeżeli nie podejmiemy działań teraz, ekstremalne zjawiska pogodowe staną się jeszcze silniejsze. Inaczej będziemy zmierzyć się z prawdziwym kryzysem klimatycznym. Rok 2024 pokazał, iż ekstremalne zjawiska pogodowe stają się nową normą.
fot. Pixabay / fiquetdidier1 (domena publiczna)
